Έρευνα GPO για τα Παραπολιτικά 90,1: Πώς βλέπουν οι πολίτες την κατάσταση του ΕΣΥ

Τις απόψεις των πολιτών σχετικά με τη σημερινή κατάσταση του συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) στην Ελλάδα αποτυπώνει το β’ μέρος της μεγάλης πολιτικής και κοινωνικής έρευνας που διενήργησε η GPO για τα Παραπολιτικά 90,1, αναλύοντας τόσο τις θετικές όσο και τις αρνητικές πτυχές των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Στην πρώτη ερώτηση, που αφορούσε τη χρήση υπηρεσιών υγείας τους τελευταίους 12 μήνες, ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού (81,3%) δήλωσε ότι χρειάστηκε να επισκεφθεί είτε τον δημόσιο είτε τον ιδιωτικό τομέα. Από αυτούς που απάντησαν θετικά, η πλειοψηφία ανέφερε ότι έκανε χρήση υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας, όπως επισκέψεις σε γιατρούς (87,2%), εξετάσεις και διαγνωστικές διαδικασίες (74,6%) και λήψη φαρμάκων (61,8%).

Στη δημογραφική ανάλυση των απαντήσεων, διακρίνεται πως σχεδόν το 92% των ερωτώμενων μεταξύ 55 και 64 ετών, καθώς και το 96% των ερωτώμενων άνω των 65 ετών που έκαναν χρήση των υπηρεσιών υγείας, επισκέφθηκε τουλάχιστον μία φορά γιατρό.

Όσον αφορά το πού απευθύνθηκαν οι πολίτες για την κάλυψη των αναγκών τους, τα αποτελέσματα παρουσιάζουν μια ισορροπημένη κατανομή μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, όπου το 48,1% -των συμμετεχόντων που έκαναν χρήση των υπηρεσιών υγείας- επισκέφθηκε ιδιώτη γιατρό συμβεβλημένο με το ταμείο του και το 45,6% επισκέφθηκε ιατρό του ΕΣΥ. Το 60% των ερωτώμενων που χρειάστηκε να νοσηλευτεί (10,8% του συνόλου) απευθύνθηκε σε Δημόσιο Νοσοκομείο (του ΕΣΥ, Πανεπιστημιακό, Στρατιωτικό κ.λπ.), ενώ το 22,4% (4% του συνόλου) σε ιδιωτικό νοσοκομείο ή κλινική συμβεβλημένο/η με το ταμείο του.

Παράλληλα, καταγράφονται περιπτώσεις όπου οι πολίτες δεν μπόρεσαν να λάβουν υπηρεσίες υγείας λόγω κόστους (33%), αναδεικνύοντας τη σημασία της οικονομικής επιβάρυνσης ως παράγοντα αποκλεισμού από το σύστημα υγείας.

Συγκεκριμένα, τα μεγαλύτερα ποσοστά μεταξύ των πολιτών που δεν έλαβαν υπηρεσίες υγείας λόγω κόστους καταγράφονται στους ανέργους (47,4%) και στους πολίτες με χαμηλά εισοδήματα (41,4%).

Σε ερώτηση που αφορούσε την πιθανή ύπαρξη προβλημάτων στην πρόσβασή τους στο σύστημα υγείας, σχεδόν 3 στους 10 ερωτηθέντες δήλωσαν ότι συνάντησαν δυσκολίες. Όπως και στην περίπτωση του κόστους, τα μεγαλύτερα ποσοστά στις δυσκολίες πρόσβασης παρατηρούνται στους ανέργους (44,3%) και στους ερωτώμενους με χαμηλά εισοδήματα (39,4%), ενώ προβλήματα αντιμετώπισε και το 40,6% των ερωτώμενων που κατοικούν στη Βόρεια Ελλάδα.

Οι κυριότεροι λόγοι αφορούσαν την καθυστέρηση κλεισίματος ραντεβού σε ιατρό Δημοσίου (79,7%) και τη δυσκολία κλεισίματος ραντεβού σε συμβεβλημένο ιδιώτη ιατρό (42,8%). Επίσης, σχεδόν 7 στους 10 ερωτώμενους ανέφεραν ότι χρειάστηκε να καταβάλουν χρήματα για την κάλυψη των υπηρεσιών υγείας που χρησιμοποίησαν τους τελευταίους 12 μήνες, τόσο στον δημόσιο, όσο και στον ιδιωτικό τομέα.

Η συνολική εμπειρία των πολιτών από την επαφή τους με το σύστημα υγείας καταγράφεται ως ανάμεικτη. Ένα μέρος των ερωτηθέντων δήλωσε ότι είχε θετική εμπειρία (31,4%), ενώ αντίθετα το 29,8% χαρακτηρίζει αρνητική την πρόσφατη εμπειρία του με το σύστημα υγείας.

Τα υψηλότερα ποσοστά ικανοποίησης καταγράφονται στους πολίτες άνω των 65 ετών (47,1%) και στους ερωτώμενους με υψηλά εισοδήματα (42,8%).
Αντίστοιχα, τα υψηλότερα ποσοστά κακής εμπειρίας παρατηρούνται στους ανέργους (59,1%).

Στη συνέχεια τέθηκε το ερώτημα αν οι πολίτες θα προτιμούσαν να επισκέπτονται ιδιώτες γιατρούς ή γιατρούς του Δημοσίου. Το 56,5% ανέφερε ότι προτιμά περισσότερο να επισκέπτεται ιδιώτη γιατρό έναντι του ιατρού του Δημοσίου. Η ίδια τάση καταγράφεται και στην ερώτηση που αφορά τη νοσηλεία, όπου η ιδιωτική περίθαλψη προτιμήθηκε (52,8%) έναντι των δημόσιων νοσοκομείων (44,4%).

Τα αποτελέσματα δείχνουν μια σαφή προτίμηση των πολιτών προς τις ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας, τόσο για ιατρικές επισκέψεις, όσο και για νοσηλεία, αν και ένα σημαντικό ποσοστό συνεχίζει να προτιμά τις δημόσιες δομές.

Η ικανοποίηση από το δημόσιο σύστημα υγείας καταγράφεται σε χαμηλά επίπεδα (Πολύ & Αρκετά Ικανοποιημένος/η 28%), με το μεγαλύτερο ποσοστό να δηλώνει δυσαρέσκεια (Λίγο & Καθόλου Ικανοποιημένος/η 71,2%).

Παρόμοια εικόνα παρουσιάζεται και όσον αφορά την εμπιστοσύνη στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας, με το ποσοστό εκείνων που εμπιστεύονται το σύστημα να είναι χαμηλότερο (46,9%) απ’ όσους δηλώνουν επιφυλακτικοί ή αρνητικοί (52,9%).

Παρά τη χαμηλή ικανοποίηση των πολιτών από το δημόσιο σύστημα υγείας, η εμπιστοσύνη στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας παραμένει σε σχετικά ικανοποιητικά επίπεδα, με ένα σημαντικό ποσοστό πολιτών να τις θεωρεί αξιόπιστες.

Στη συνέχεια παρατέθηκε ένα κρίσιμο ερώτημα, που αφορούσε το αν το δημόσιο σύστημα υγείας ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών, όπου οι 3 στους 4 ερωτώμενους απάντησαν αρνητικά. Σε ερώτηση για τις προτεινόμενες αλλαγές, οι πολίτες εστίασαν στην ανάγκη για ανάπτυξη νέων δημόσιων νοσοκομειακών δομών (59,4%), στην ανάπτυξη νέων δημόσιων δομών εξωνοσοκομειακής περίθαλψης (40,4%) και στην ανάπτυξη άλλων εξειδικευμένων δημόσιων δομών (π.χ. μονάδες αιμοκάθαρσης κ.λπ., 30,2%).

Όσον αφορά την αξιολόγηση της κυβέρνησης και του υπουργείου Υγείας, η πλειοψηφία των πολιτών πιστεύει ότι από το 2019 μέχρι σήμερα η κατάσταση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας έχει επιδεινωθεί (49%), ενώ το 30,1% θεωρεί ότι έχει παραμείνει ίδια.