THEPOWERGAME
Στα άτομα που ζουν με σοβαρές ψυχικές ασθένειες όπως η σχιζοφρένεια ή η διπολική διαταραχή, η τυπική θεραπεία με αντιψυχωσικά φάρμακα μπορεί να δημιουργεί ορισμένες δυσκολίες. Ενώ αυτά τα φάρμακα βοηθούν στη ρύθμιση της χημείας του εγκεφάλου, συχνά προκαλούν μεταβολικές παρενέργειες όπως αντίσταση στην ινσουλίνη και παχυσαρκία, οι οποίες είναι αρκετά ενοχλητικές με αποτέλεσμα πολλοί ασθενείς να σταματούν την αγωγή.
Τώρα, μια πιλοτική μελέτη από ερευνητές του Stanford Medicine διαπίστωσε ότι μια κετογονική δίαιτα όχι μόνο αποκαθιστά τη μεταβολική υγεία σε αυτούς τους ασθενείς καθώς συνεχίζουν τα φάρμακά τους, αλλά βελτιώνει περαιτέρω τις ψυχιατρικές τους καταστάσεις. Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στο Psychiatry Research, υποδηλώνουν ότι η διατροφική παρέμβαση μπορεί να είναι ένα ισχυρό βοήθημα στη θεραπεία ψυχικών ασθενειών.
«Είναι πολλά υποσχόμενο και πολύ ενθαρρυντικό το ότι μπορείτε να ανακτήσετε τον έλεγχο της ασθένειάς σας και με άλλο τρόπο εκτός από το συνηθισμένο πρότυπο περίθαλψης», δήλωσε ο Dr. Shebani Sethi, MD, αναπληρωτής καθηγητής ψυχιατρικής και συμπεριφορικών επιστημών και ο πρώτος συγγραφέας της νέας εργασίας.
Η ανώτερη συγγραφέας της εργασίας είναι η Dr. Laura Saslow, Ph.D., αναπληρώτρια καθηγήτρια συμπεριφοράς υγείας και βιολογικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Κάνοντας τη σύνδεση
O Dr. Sethi, o οποίος είναι πιστοποιημένος στην παχυσαρκία και την ψυχιατρική, θυμάται πότε παρατήρησε για πρώτη φορά τη σύνδεση ανάμεσα σ΄ αυτά τα δύο. Ως φοιτητής ιατρικής που εργαζόταν σε μια κλινική παχυσαρκίας, είδε έναν ασθενή με σχιζοφρένεια ανθεκτικό στη θεραπεία, του οποίου οι ακουστικές ψευδαισθήσεις ησύχασαν με μια κετογονική δίαιτα.
Αυτό τον ώθησε να εμβαθύνει στην ιατρική βιβλιογραφία. Υπήρχαν μόνο μερικές αναφορές περιστατικών σχετικά με τη χρήση της κετογονικής δίαιτας για τη θεραπεία της σχιζοφρένειας, αλλά υπήρξε μακρά ιστορία επιτυχίας στη χρήση κετογονικών δίαιτων για τη θεραπεία επιληπτικών κρίσεων.
«Η κετογονική δίαιτα έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματική για επιληπτικές κρίσεις ανθεκτικές στη θεραπεία, μειώνοντας τη διεγερσιμότητα των νευρώνων στον εγκέφαλο», είπε ο Dr. Sethi. «Σκεφτήκαμε ότι θα άξιζε να εξερευνήσουμε αυτή τη θεραπεία σε ψυχιατρικές καταστάσεις».
Λίγα χρόνια αργότερα, ο Dr. Sethi επινόησε τον όρο μεταβολική ψυχιατρική, ένα νέο πεδίο που προσεγγίζει την ψυχική υγεία από την άποψη της μετατροπής ενέργειας του οργανισμού.
Η διαδικασία της μελέτης
Στην τετράμηνη πιλοτική μελέτη, η ομάδα του Dr. Sethi παρακολούθησε 21 ενήλικες συμμετέχοντες που είχαν διαγνωστεί με σχιζοφρένεια ή διπολική διαταραχή, έπαιρναν αντιψυχωσικά φάρμακα και είχαν μεταβολική ανωμαλία όπως αύξηση βάρους, αντίσταση στην ινσουλίνη, υπερτριγλυκεριδαιμία, δυσλιπιδαιμία ή μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη. Οι συμμετέχοντες έλαβαν οδηγίες να ακολουθήσουν μια κετογονική δίαιτα, με περίπου 10% των θερμίδων από υδατάνθρακες, 30% από πρωτεΐνες και 60% από λίπος. Δεν τους ζήτησαν να μετρούν θερμίδες.
«Η εστίαση της κατανάλωσης γίνεται με ολόκληρα μη επεξεργασμένα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων πρωτεϊνών και μη αμυλούχων λαχανικών και όχι περιορισμού των λιπών», είπε ο Dr. Sethi, ο οποίος μοιράστηκε με τους συμμετέχοντες ιδέες για γεύματα φιλικά προς την κετογονική διατροφή. Τους δόθηκαν επίσης βιβλία μαγειρικής και πρόσβαση σε γυμναστή.
Η ερευνητική ομάδα παρακολούθησε πόσο καλά οι συμμετέχοντες ακολούθησαν τη δίαιτα μέσω εβδομαδιαίων μετρήσεων των επιπέδων κετονών στο αίμα. (Οι κετόνες είναι οξέα που παράγονται όταν το σώμα διασπά το λίπος αντί για γλυκόζη, για ενέργεια.) Μέχρι το τέλος της μελέτης, 14 ασθενείς είχαν προσαρμοστεί πλήρως, έξι ήταν ημι-προσαρμοσμένοι και μόνο ένας ήταν μη προσαρμοσμένος.
Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε ποικίλες ψυχιατρικές και μεταβολικές αξιολογήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της μελέτης.
Πριν την έναρξη της μελέτης, το 29% των συμμετεχόντων πληρούσε τα κριτήρια για το μεταβολικό σύνδρομο, το οποίο ορίστηκε ότι είχε τουλάχιστον τρεις από τις πέντε καταστάσεις: κοιλιακή παχυσαρκία, αυξημένα τριγλυκερίδια, χαμηλή HDL χοληστερόλη, αυξημένη αρτηριακή πίεση και αυξημένα επίπεδα γλυκόζης νηστείας. Μετά από τέσσερις μήνες σε κετογονική δίαιτα, κανένας από τους συμμετέχοντες δεν είχε μεταβολικό σύνδρομο.
Κατά μέσο όρο, οι συμμετέχοντες έχασαν το 10% του σωματικού τους βάρους, μείωσαν την περίμετρο της μέσης τους κατά 11% και είχαν χαμηλότερη αρτηριακή πίεση, δείκτη μάζας σώματος, τριγλυκερίδια, επίπεδα σακχάρου στο αίμα και αντίσταση στην ινσουλίνη.
«Βλέπουμε τεράστιες αλλαγές», είπε ο Dr. Sethi. «Ακόμα κι αν παίρνετε αντιψυχωσικά φάρμακα, μπορούμε ακόμα να αντιστρέψουμε την παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο, την αντίσταση στην ινσουλίνη. Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ ενθαρρυντικό για τους ασθενείς».
Τα ψυχιατρικά οφέλη ήταν επίσης εντυπωσιακά. Κατά μέσο όρο, οι συμμετέχοντες βελτιώθηκαν κατά 31%, με τα τρία τέταρτα της ομάδας να παρουσιάζουν κλινικά σημαντική βελτίωση. Συνολικά, οι συμμετέχοντες ανέφεραν επίσης καλύτερο ύπνο και μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη ζωή.
Οι ερευνητές εντυπωσιάστηκαν με το γεγονός ότι οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες παρέμειναν στη δίαιτα. «Είδαμε περισσότερο όφελος με την ομάδα που προσαρμόστηκε σε σύγκριση με την ημι-προσαρμοσμένη ομάδα», επισήμανε ο Dr. Sethi.
«Υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι ψυχιατρικές ασθένειες όπως η σχιζοφρένεια και η διπολική διαταραχή προέρχονται από μεταβολικά ελλείμματα στον εγκέφαλο, τα οποία επηρεάζουν τη διεγερσιμότητα των νευρώνων», υποστήριξε ο Dr. Sethi.
Οι ερευνητές υποθέτουν ότι όπως μια κετογονική δίαιτα βελτιώνει τον υπόλοιπο μεταβολισμό του σώματος, βελτιώνει επίσης τον μεταβολισμό του εγκεφάλου.
«Οτιδήποτε βελτιώνει τη μεταβολική υγεία γενικά, πιθανότατα θα βελτιώσει την υγεία του εγκεφάλου ούτως ή άλλως», είπε ο Dr. Sethi. «Αλλά η κετογονική δίαιτα μπορεί να παρέχει κετόνες ως εναλλακτικό καύσιμο στη γλυκόζη για έναν εγκέφαλο με ενεργειακή δυσλειτουργία».
«Πολλοί από τους ασθενείς μου υποφέρουν και από τις δύο ασθένειες, οπότε η επιθυμία μου ήταν να δω αν οι μεταβολικές παρεμβάσεις θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν», ανέφερε ο Dr. Sethi. «Αναζητούν περισσότερη βοήθεια. Ψάχνουν τρόπους για να νιώσουν καλύτερα».