Τι είναι ο καρκίνος των ωοθηκών, τι τον προκαλεί;

Οι ωοθήκες είναι όργανα μεγέθους αμυγδάλου -ένα σε κάθε πλευρά της μήτρας -που αποθηκεύουν τα ωάρια και παράγουν γυναικείες ορμόνες. Όταν παρουσιαστεί καρκίνος των ωοθηκών, τα κακοήθη κύτταρα αρχίζουν να αναπτύσσονται στις ωοθήκες. Ο καρκίνος που ξεκινά σε άλλο μέρος του σώματος μπορεί επίσης να εξαπλωθεί ή να κάνει μετάσταση στις ωοθήκες, αλλά δεν θεωρείται καρκίνος των ωοθηκών.

Τι τον προκαλεί;

Οι ερευνητές έχουν πολλές θεωρίες, αλλά κανείς δεν ξέρει ακριβώς τι προκαλεί τον καρκίνο των ωοθηκών. Οι επιστήμονες δεν μπόρεσαν να βρουν ούτε μία χημική ουσία στο περιβάλλον ή στη διατροφή που να μπορούν να συνδέσουν ειδικά με τον καρκίνο των ωοθηκών, σε αντίθεση με κάποια άλλα είδη καρκίνου.

Ορισμένα πράγματα -η γενετική ή ο τρόπος ζωής- μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες να εμφανίσει μία γυναίκα καρκίνο των ωοθηκών.

Ορισμένοι καρκίνοι των ωοθηκών συνδέονται με γονιδιακές αλλαγές που ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά σε οικογένειες με πολλές περιπτώσεις καρκίνου του μαστού. Αυτές οι μεταλλάξεις ονομάζονται BRCA1 (γονίδιο καρκίνου του μαστού 1) και BRCA2 (γονίδιο καρκίνου του μαστού 2).

Ένα άλλο σύνολο γονιδιακών μεταλλάξεων που αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών είναι αυτό που προκαλεί το σύνδρομο Lynch, που ονομάζεται επίσης κληρονομικός μη πολυποδικός καρκίνος του παχέος εντέρου ή HNPCC.

Εάν ένας από τους στενούς συγγενείς (γιαγιά, μητέρα, αδερφή, κόρη) είχε καρκίνο των ωοθηκών, υπάρχει επίσης αυξημένος κίνδυνος, ακόμα κι αν ο καρκίνος τους δεν συνδέθηκε με γενετική μετάλλαξη. Ο κίνδυνος αυξάνεται επίσης εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού, καρκίνου του παχέος εντέρου, καρκίνου της μήτρας ή καρκίνου του ορθού.

Ο κίνδυνος είναι υψηλότερος εάν παρουσιάστηκε άλλος τύπος καρκίνου, όπως μελάνωμα ή καρκίνος του τραχήλου της μήτρας.

Άλλα πράγματα που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών περιλαμβάνουν:

• Ηλικία: Λίγες γυναίκες κάτω των 40 ετών παθαίνουν τη νόσο. Οι περισσότερες γυναίκες παθαίνουν καρκίνο των ωοθηκών μετά την εμμηνόπαυση.
• Παχυσαρκία: Εάν ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) είναι 30 ή υψηλότερος, ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι ο κίνδυνος μπορεί να αυξηθεί, αλλά αυτές οι μελέτες είναι ασαφείς.

Οι πιθανότητες να νοσήσει μία γυναίκα από καρκίνο των ωοθηκών επηρεάζονται επίσης από το αναπαραγωγικό ιστορικό: πότε άρχισε και τελείωσε η περίοδος, αν έχει κάνει παιδιά και σχετικά θέματα.

Μεγαλύτερες πιθανότητες για καρκίνο των ωοθηκών εμφανίζονται εάν μια γυναίκα:

• Δεν έκανε παιδιά
• Έκανε το πρώτο παιδί μετά τα 30
• Η περίοδος ξεκίνησε πριν από την ηλικία των 12 ετών
• Ξεκίνησε η εμμηνόπαυση μετά τα 50
• Δεν πήρε ποτέ αντισυλληπτικά χάπια
• Βίωσε υπογονιμότητα, ακόμα κι αν δεν πήρε φάρμακα γονιμότητας για τη θεραπεία της.

Άλλα πράγματα που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών περιλαμβάνουν:

• Κάπνισμα
• Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), ένα πρόβλημα με το ενδοκρινικό σύστημα που οδηγεί σε μεγέθυνση των ωοθηκών
• Λήψη μεγάλων δόσεων οιστρογόνων για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς προγεστερόνη
• Ιστορικό ενδομητρίωσης (η επένδυση της μήτρας μεγαλώνει σε λάθος μέρος)

Καλό είναι να γίνει μία συζήτηση με το γιατρό σχετικά με επιλογές πρώιμου προληπτικού ελέγχου, όπως εξετάσεις αίματος και απεικόνιση πυέλου, εάν ισχύει οποιοσδήποτε από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου.

Μπορεί να αποτραπεί;

Ο καρκίνος των ωοθηκών είναι δύσκολος. Είναι δύσκολο να εντοπιστεί και εξαπλώνεται πιο γρήγορα από οποιονδήποτε άλλο καρκίνο στο γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα.

Επειδή λίγα είναι γνωστά για τις συγκεκριμένες αιτίες του καρκίνου των ωοθηκών, δεν υπάρχει κατάλογος τρόπων πρόληψης.

Εάν το οικογενειακό ιστορικό δείχνει υψηλό κίνδυνο, ο γιατρός μπορεί να βοηθήσει να αποφασιστεί πώς να γίνει καλύτερη διαχείριση της κατάστασης. Οι επιλογές περιλαμβάνουν γενετικό έλεγχο και συμβουλευτική. Εάν ο κίνδυνος είναι υψηλός, μπορεί να αποφασιστεί η αφαίρεση των ωοθηκών προληπτικά. Αυτή η χειρουργική επέμβαση ονομάζεται προφυλακτική ωοθηκεκτομή.

Η κατανάλωση μιας δίαιτας χαμηλής σε λιπαρά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου των ωοθηκών και γενικά, η άσκηση και η διατήρηση ενός υγιούς βάρους μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο πολλών ασθενειών.

Άλλα πράγματα που μπορούν να μειώσουν τις πιθανότητες καρκίνου των ωοθηκών περιλαμβάνουν:

• Θηλασμό
• Απολίνωση των σαλπίγγων για την πρόληψη της εγκυμοσύνης (γνωστή και ως «δεμένοι σωλήνες»)
• Λήψη ορμονικού αντισυλληπτικού
• Καθημερινή χρήση ασπιρίνης (μόνο αν γίνεται ήδη αυτό για άλλο ιατρικό λόγο)
• Υστερεκτομή (χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση της μήτρας και του τραχήλου της μήτρας)

Συμπτώματα καρκίνου των ωοθηκών

Στα αρχικά του στάδια, ο καρκίνος των ωοθηκών μπορεί να μην προκαλεί συμπτώματα που θα μπορούσαν να παρατηρηθούν. Ακόμη και καθώς η ασθένεια εξελίσσεται, τα σημάδια μπορεί να είναι ασαφή. Μπορεί να μπερδευτούν με άλλα κοινά προβλήματα, όπως η δυσκοιλιότητα.

Για πολλά χρόνια, ο καρκίνος των ωοθηκών ήταν γνωστός ως μια «σιωπηλή» ασθένεια. Εάν αναγνωριστούν τα συμπτώματα, υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να βρεθούν νωρίς.

Κοινά συμπτώματα του καρκίνου των ωοθηκών

Υπάρχουν τέσσερα κύρια συμπτώματα του καρκίνου των ωοθηκών. Αυτά είναι:

• Φούσκωμα
• Πόνος στη λεκάνη ή την κοιλιά
• Δυσκολία στο φαγητό ή γρήγορα αίσθηση φουσκώματος
• Επείγουσα ανάγκη για ούρηση ή συχνή αίσθηση για ούρηση
• Πολλά πράγματα εκτός από τον καρκίνο των ωοθηκών μπορούν να προκαλέσουν αυτά τα συμπτώματα. Θα πρέπει να προβληματίσουν αν είναι ασυνήθιστα και αν συμβαίνουν πιο συχνά ή φαίνεται να επιδεινώνονται.

Άλλα συμπτώματα του καρκίνου των ωοθηκών

Άλλα συμπτώματα που μπορεί να σημαίνουν καρκίνο των ωοθηκών περιλαμβάνουν:

• Εύκολη και πολλή κούραση
• Πόνος κατά τη διάρκεια του σεξ
• Πόνος στην πλάτη
• Στομαχικές διαταραχές ή καούρα
• Δυσκοιλιότητα
• Πρήξιμο στην κοιλιά
• Ανεξήγητες αλλαγές βάρους – απώλεια βάρους χωρίς προσπάθεια ή φούσκωμα που φαίνεται σαν αύξηση βάρους
• Ασυνήθιστη κολπική έκκριση ή αιμορραγία, ειδικά μετά την εμμηνόπαυση

Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι παρόλο που αυτά τα συμπτώματα μπορεί να είναι σημάδια καρκίνου των ωοθηκών, είναι πιο πιθανό να τα προκαλεί κάτι άλλο.

Επιμονή των συμπτωμάτων του καρκίνου των ωοθηκών

Τα συμπτώματα που διαρκούν περισσότερο από μερικές εβδομάδες είναι βασικά για τον εντοπισμό του καρκίνου των ωοθηκών. Μόνο το 15% περίπου του καρκίνου των ωοθηκών διαγιγνώσκεται στα αρχικά στάδια. Πολλές γυναίκες δεν παρατηρούν προβλήματα έως ότου ένας όγκος είναι πιο προχωρημένος.

Συμπτώματα κύστεων, μαζών ή όγκων ωοθηκών

Ένας αριθμός καταστάσεων μπορεί να προκαλέσει μάζα ή οίδημα στην περιοχή της πυέλου. Μπορεί να είναι κακοήθη (καρκινικά) ή καλοήθη (μη καρκινικά). Ίσως να μην γνωρίζει μια γυναίκα ότι έχει ένα μέχρι να το εντοπίσει ο γιατρός κατά τη διάρκεια ενός συνηθισμένου ελέγχου.

Η κύστη των ωοθηκών είναι μια από τις πιο κοινές αιτίες πυελικών μαζών. Άλλα περιλαμβάνουν ινομυώματα και ενδομητρίωση.

Μια πυελική μάζα μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του καρκίνου των ωοθηκών, όπως:

• Πυελικός πόνος
• Πρήξιμο ή αίσθημα φουσκώματος στην κοιλιά
• Συχνή ούρηση
• Ναυτία και έμετος
• Πόνος στο κάτω μέρος της πλάτης και στους μηρούς
• Πρόβλημα με την κένωση της ουροδόχου κύστης ή των εντέρων
• Πόνος κατά τη διάρκεια του σεξ
• Αύξηση βάρους χωρίς ξεκάθαρη αιτία
• Ασυνήθιστη κολπική αιμορραγία
• Ευαισθησία στο στήθος.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!