Τα προγράμματα ψηφιακής υγείας στην Ελλάδα

Οι ψηφιακές μεταρρυθμίσεις στον χώρο της υγείας αλλά και οι ψηφιακές θεραπείες που γίνονται κάθε ημέρα και περισσότερες, παρουσιάστηκαν στον κόμβο καινοτομίας των ασθενών, το Patient Hub, όπου βρέθηκε το PowerGame.gr, σε μια συνάντηση πάνω στην ψηφιακή υγεία στη χώρα μας.

Η Γενική Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας Λίλιαν Βιλδιρίδη ανέφερε ότι κατά την περίοδο της πανδημίας έγιναν πολλές αλλαγές από ανάγκη ενώ τώρα πλέον είναι συνειδητή επιλογή. «Έχουν δρομολογηθεί πάρα πολλές ενέργειες, κάποιες από τις οποίες επικεντρώνονται στα νοσοκομεία και είναι οι ακόλουθες:

• My health app: Εκεί οι πολίτες μπορούν εύκολα να διαχειρίζονται τις πληροφορίες υγείας τους με μια εφαρμογή που συνεχώς εξελίσσεται.
• My randevous: Δίνεται η δυνατότητα στους πολίτες να κλείνουν, να ακυρώνουν ραντεβού σε δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, ενώ γίνεται προσπάθεια αυτό να επεκταθεί και στα νοσοκομεία.

Τα παρακάτω έργα που εντάσσονται στην προσπάθεια ψηφιακού μετασχηματισμού της υγείας στη χώρα και θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης, υπολογίζονται ότι είναι πάνω από 250 εκατ. ευρώ. Οι δεσμεύσεις της χώρας για την υλοποίηση των συγκεκριμένων έργων έχουν χρονικό ορίζοντα το τέλος του 2025. Αναλυτικά:

• Εθνικός Ατομικός Ηλεκτρονικός Φάκελος Υγείας (ΑΗΦΥ): Αφορά μια οριζόντια δράση του Υπουργείου Υγείας η οποία περιλαμβάνει το πλήρες ιστορικό του ασθενούς. Πολλές φορές οι πολίτες ταλαιπωρούνται όταν πηγαίνουν στα νοσοκομεία για να ζητήσουν μια δεύτερη γνώμη, μετά από μια παραπομπή, οπότε αυτό θα φέρει μεγάλη διευκόλυνση στους ασθενείς.
• Πρόγραμμα φροντίδας ογκολογικών ασθενών: Την προηγούμενη εβδομάδα υπογράφηκε η ΚΥΑ, η οποία αφορά το Εθνικό Μητρώο Καρκίνου. Αυτήν τη στιγμή το πρόγραμμα βρίσκεται στο Ελεγκτικό Συνέδριο και αναμένεται η έγκρισή του για να προχωρήσει το Υπουργείο στην υλοποίησή του.

Υπάρχουν τρεις πυλώνες δράσης:

1. Η οργάνωση των Νοσοκομείων: Τα ογκολογικά συμβούλια και η παροχή υπηρεσιών προς τον ασθενή που αφορούν τη διευκόλυνσή του ως προς την πρόσβαση στα διάφορα αρχεία που έχει στα Νοσοκομεία κ.λπ, αλλά μέχρι και την απευθείας επικοινωνία του με τον γιατρό, με στόχο την ανθρωποκεντρική προσέγγιση και την εξατομικευμένη παροχή φροντίδας.
2. Πρόγραμμα τηλεϊατρικής: Έχει ήδη ξεκινήσει στην 2^η ΥΠΕ σε 57 νησιά, με 66 σταθμούς γιατρού – ασθενούς και 19 σταθμούς γιατρού – συμβούλου. Το πανελλαδικό πρόγραμμα τηλεϊατρικής που έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης έχει προϋπολογισμό 30 εκατ. ευρώ και χρονοδιάγραμμα υλοποίησης τα 2 χρόνια. Με την ολοκλήρωση του έργου αναμένεται να δημιουργηθούν 305 νέοι σταθμοί γιατρού – ασθενούς, 35 σταθμοί γιατρού – συμβούλου, 500 ταμπλέτες γιατρών, 5 εκπαιδευτικοί σταθμοί, 3 περιφερειακά νέα κέντρα ελέγχου και ένα κέντρο παρακολούθησης, το οποίο θα είναι στο υπουργείο Υγείας. Άλλες υπηρεσίες του προγράμματος είναι η τηλεφημερία, η τηλεδιάγνωση και άλλες, με οικονομικά κίνητρα για όλους τους συμμετέχοντες.
3. Ψηφιακή αναβάθμιση των Νοσοκομείων της χώρας: Προβλέπεται η ύπαρξη ενός πληροφοριακού συστήματος σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας με στόχο την επιτάχυνση παροχής πληροφοριών, φροντίδας και εν κατακλείδι τον συντονισμό όλων. Το πληροφοριακό σύστημα διαχειρίζεται το ΕΚΑΠΥ και περιλαμβάνει τη διαχείριση φαρμάκων και ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Περιλαμβάνεται και ένα υποέργο, το οποίο αφορά στο να γνωρίζει ο πολίτης ποια νοσοκομεία εφημερεύουν. Τέλος, υπάρχει άλλο ένα υποέργο, του ΕΣΠΑ 2014 – 2020, που αφορά στην ψηφιακή απομαγνητοφώνηση ιατρικών πράξεων και γνωματεύσεων στα Δημόσια Νοσοκομεία και την ΠΦΥ.

«Κύριος στόχος του υπουργείου Υγείας είναι η διασύνδεση όλων των συστημάτων μεταξύ τους και η ενοποίηση της πληροφορίας σε μία οργανωμένη πλατφόρμα με αποτέλεσμα τη συλλογή και επεξεργασία στοιχείων για την εξαγωγή δεικτών» αναφέρει.

Ο καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Πειραιώς Αθανάσιος Βοζίκης ανέφερε ότι υπάρχει ένα οικοσύστημα υγείας συνεχώς μεταβαλλόμενο με την ανάγκη ένωσης της Υγείας με την Ψηφιακή Υγεία ώστε ένα αποτελέσουν ένα ενιαίο σύνολο. «Αυτό το οικοσύστημα επεκτείνεται όσον αφορά την ψηφιακή υγεία με εφαρμογές, λειτουργίες με καινοτομίες οι οποίες βρίσκουν τη θέση τους καθημερινά στην δυνατότητα διαχείρισης των προβλημάτων των ασθενών μέσα σε ένα (ενιαίο) σύστημα υγείας» σημειώνει.

Σε αυτό το σημείο ο κ. Βοζίκης όρισε τι νοείται ως ψηφιακή θεραπεία ή όπως είναι πιο κατανοητό ψηφιακές θεραπευτικές εφαρμογές, δηλαδή λογισμικά. Οι εφαρμογές αυτές έχουν στόχο να θεραπεύσουν, να διαχειριστούν και να λειτουργήσουν προληπτικά για ένα ευρύ πλαίσιο από νοσήματα και δυσλειτουργίες, οι οποίες όμως είναι κλινικά και ιατρικά τεκμηριωμένες και αξιολογούνται ως προς τον τρόπο που εισάγονται στα συστήματα υγείας.

«Αυτές οι ψηφιακές θεραπείες μπορούν να αποζημιωθούν ή όχι (ανάλογα τον τρόπο μέσα από τον οποίο αντιμετωπίζονται σε κάθε σύστημα υγείας)  με στόχο να μπορέσει να προσφέρει προστιθέμενη αξία στις ήδη υπάρχουσες θεραπείες ή να βρει άλλες που αντιμετωπίζουν προβλήματα των ασθενών. Οι ψηφιακές θεραπευτικές εφαρμογές αποτελούν ένα υποσύνολο αυτού που γενικότερα ονομάζεται ψηφιακή υγεία και ένα υποσύνολο αυτού που ονομάζεται ψηφιακή ιατρική.

Δίνεται λοιπόν η δυνατότητα χρήσης ενός μέσου να λειτουργήσει ως φάρμακο για τα άτομα που το έχουν ανάγκη, είτε θεραπευτικά είτε ως μέσο διαχείρισης ενός νοσήματος ή μπορεί να έχει τη θέση παρέμβασης, η οποία λειτουργεί στο κομμάτι της πρόληψης. Άρα είναι κάτι καινοτόμο, το οποίο αποτελεί αντικείμενο ενδιαφέροντος και χρηματοδότησης. Πιο συγκεκριμένα, μέσω της ψηφιακής υγείας, οι ψηφιακές θεραπείες είναι πάρα πολύ ψηλά στη συνολική ιεράρχηση του τρόπου με τον οποίο αναδεικνύονται τέτοιου είδους ενδιαφέροντα που οδηγούν και σε ενδιαφέρον επενδυτών χρηματοδότησης αλλά και του τρόπου μέσα από τον οποίο κινείται το ενδιαφέρον για την ψηφιακή υγεία.

Υπάρχουν πολλές συσκευές, παρεμβάσεις, λογισμικά, που κυκλοφορούν και υποστηρίζουν ότι κάνουν ψηφιακές θεραπείες. Ποιες είναι οι προδιαγραφές που εντάσσονται σε αυτήν την κατηγορία ώστε να αποτελεί εφαρμογή ευρείας εξυπηρέτησης του wellness ή του fitness, αλλά και συσκευές που αποτελούν καθαρά λογισμικό ιατρικής εφαρμογής;

Έχουν γίνει δύο μελέτες με το Patient Hub που αναδεικνύεται και τεκμηριώνεται αυτό το κομμάτι περισσότερο. Αλλά υπάρχουν δεσμευτικά χαρακτηριστικά, τα οποία εντάσσουν μία εφαρμογή στο κομμάτι της ψηφιακής θεραπείας.

Τεχνολογίες που χρησιμοποιούν οι ψηφιακές θεραπείες: Προφανώς δανείζονται ή στηρίζονται πάνω είτε σε τεχνολογίες είτε σε πλατφόρμες που λειτουργεί γενικότερα η ψηφιακή υγεία. Τεχνητή νοημοσύνη ή θέματα που αφορούν γονιδιακή προσέγγιση περιλαμβάνονται και αυτά στις τεχνολογίες που μπορούν να λειτουργήσουν.

Θεραπευτικές κατηγορίες: Είτε υπό μορφή κλινικών δοκιμών (υπάρχουν πάνω από 4.000 ενεργές κλινικές μελέτες) είτε εφαρμογών που πραγματικά έχουν κλινική εφαρμογή στην πράξη. Οι κλινικές μελέτες δεν είναι όλες Digital Therapeutics αλλά δείχνουν το ενδιαφέρον που υπάρχει για την περιοχή αυτή.

Η κύρια εφαρμογή τους αναπτύσσεται κυρίως σε ψυχικά νοσήματα, νοσήματα συμπεριφορικά ή γνωσιακών προβλημάτων. Υπάρχουν αρκετές που έχουν να κάνουν με τη διαχείριση πόνου σε ογκολογικούς και άλλους ασθενείς, σε ασθενείς με νευρολογικά νοσήματα, αρκετά μυοσκελετικά αλλά και άλλα, όπως διαχείριση του ύπνου.

Πάντα στο επίκεντρο είναι οι ασθενείς, οι πολίτες, οι άνθρωποι. Εάν έχουν ενδυναμωθεί στον ψηφιακό εγγραμματισμό και μπορούν να χειριστούν τέτοιες συσκευές, μαθαίνουν να είναι πιο απαιτητικοί, πιο παρεμβατικοί -συμπεριφέρονται και ως καταναλωτές.

«Υπάρχουν πολλά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν όπως το να κατανοήσει ένας γιατρός πώς μπορεί να δώσει σε έναν ασθενή μια εφαρμογή και όχι ένα χάπι και ένας ασθενής δυσκολεύεται να κατανοήσει πώς θεραπευτικά λειτουργεί αυτό με την εφαρμογή» καταλήγει.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!