THEPOWERGAME
Στο πλαίσιο του συνεδρίου που διοργάνωσε ο Economist σε συνεργασία με τη HOPE Genesis, με τίτλο Third Demographic Summit, μίλησε στο PowerGame.gr o Wolfgang Fengler, CEO του World Data Lab.
Ποιες λύσεις προτείνετε για την Ελλάδα και σε ποιο χρονικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος;
«Μία μέθοδος είναι να πάρουμε νωρίς μέτρα αλλά θα χρειαστούν 5 – 10 χρόνια για να βοηθηθεί η χώρα. Όσον αφορά το δημογραφικό, είναι σημαντικό να γεννιούνται περισσότερα παιδιά αλλά αυτό θα πάρει 2 – 3 γενιές γιατί δεν υπάρχουν αρκετές μητέρες αυτή τη στιγμή.
Επίσης σημαντικό είναι τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια να ολοκληρώνουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και ακόμα περισσότερο την τριτοβάθμια. Το κλειδί είναι να κάνεις τον κόσμο να θέλει να δουλέψει περισσότερο. Μια και το δεύτερο βασικό σημείο είναι να δουλεύει ο κόσμος περισσότερα χρόνια. Γιατί οι γυναίκες στην Ελλάδα, μετά την ηλικία των 35 – 40 ετών έχουν λιγότερη συμμετοχή στον εργασιακό χώρο σε σχέση με άλλες μεσογειακές χώρες όπως η Ισπανία. Άρα κατά πρώτον χρειάζεται βελτίωση στην εκπαίδευση, η οποία είναι ήδη καλή στην Ελλάδα, να βεβαιωθούμε ότι οι άνδρες και κυρίως οι γυναίκες έχουν τη δυνατότητα να εργαστούν μετά την ηλικία των 40 ετών και να αποκτήσουμε τη γνώση ότι δεν θέλουν όλοι να σταματήσουν να εργάζονται στα 65. Στα 65 υπάρχουν κάποιοι που θέλουν να εργαστούν μέχρι τα 72 έως 75».
Έχετε δει άλλη χώρα που βρισκόταν σε παρόμοια κατάσταση με την Ελλάδα και κατάφερε να ανατρέψει αυτή τη ροή των πραγμάτων;
«Όλα αυτά που συζητάμε είναι μακροπρόθεσμα μέτρα. Καμιά χώρα δεν έχει καταφέρει ν΄ ανατρέψει το πρόβλημα. Μπορώ να μιλήσω για τη Γερμανία η οποία ναι μεν αντιμετωπίζει ακόμα προβλήματα αλλά κάποια μέτρα που έχουν ληφθεί έχουν βοηθήσει. Έχουν προσφέρει κάποιες διευκολύνσεις στα νέα ζευγάρια για το μεγάλωμα των παιδιών. Η Γερμανία αντέγραψε αυτό που κάνουν οι βόρειες χώρες όπως η Σουηδία και η Νορβηγία που προσφέρουν πλήρη γονική άδεια με αποδοχές στους γονείς. Η συζήτηση έτσι έγινε πιο ελαστική όσον αφορά και τις ηλικίες σύνταξης.
Αυτό που μάθαμε από τη Σουηδία είναι ότι πρέπει να σκέφτεσαι τη ζωή διαφορετικά. Εγώ είμαι 52 ετών άρα έχω 35 χρόνια μπροστά μου που είναι περισσότερα χρόνια από όσα είχαν οι γονείς μου στην ηλικία μου. Κοιτώντας λοιπόν, τα πράγματα από τη νέα αυτή σκοπιά το 70 – 75 θα ήταν το λογικό συντάξιμο όριο. Ένας άλλος τομέας που χώρες σαν τη Νορβηγία και την Αμερική είναι μπροστά αποτελεί το θέμα των συντάξεων. Ουσιαστικά θα έπρεπε ο κόσμος να μπορεί να αποταμιεύει ώστε αυτό το ποσό να αυξηθεί».
Πιστεύετε ότι η μετανάστευση μπορεί να είναι μια υγιής λύση για την Ελλάδα, μιλώντας για αφομοίωση;
«Είναι σημαντικό να σκεφτούμε δύο παράγοντες κλειδιά. Η μετανάστευση ήταν ανέκαθεν κομμάτι της Ελλάδας. Οι ίδιοι οι Έλληνες μετανάστευσαν στην Αμερική. Επίσης δεν είναι κάθε μετανάστης το ίδιο και φυσικά δεν πρέπει να υπάρχει μη διαχειρίσιμο ποσοστό μεταναστών στη χώρα. Δεν είναι απλή λύση αλλά μπορεί να πετύχει. Υπάρχουν χώρες που έχει γίνει όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία που μέσω Golden Visa έχουν καταφέρει να προσελκύσουν Βρετανούς πολίτες που επιθυμούν να μείνουν σε ηλιόλουστα μέρη και να αγοράσουν περιουσία εκεί, να εργαστούν εκεί, να πληρώσουν φόρους εκεί ή έστω να μείνουν για ένα διάστημα. Κατά τον ίδιο τρόπο υπάρχουν Ευρωπαίοι πολίτες που θα μπορούσαν να σκεφτούν ότι η Ελλάδα είναι μια καλή χώρα για να μεταναστεύσουν. Για την Ελλάδα σε κάποια πράγματα είναι πιο εύκολο. Άλλωστε δεν είναι πρωτάκουστο για εσάς αφού πολλοί από τους τουρίστες που έρχονται στη χώρα για διακοπές τελικά μένουν μόνιμα και δουλεύουν εδώ. Όταν πρόκειται για μετανάστευση από άλλες χώρες πολλά εξαρτώνται από την εκπαίδευση και τη δομή της οικογένειας. Είναι πρόβλημα να μεταναστεύουν άντρες περισσότεροι από τις γυναίκες από κάποιες χώρες και να μην υπάρχει ισορροπία.
Πχ. η Αυστρία είχε δεχτεί πολιτισμικά πολύ διαφορετικές χώρες όπως η Τουρκία και το Ιράν. Οι μεν Τούρκοι ήταν χαμηλών δεξιοτήτων μετανάστες και συνεπώς είχαν μεγαλύτερη δυσκολία στο να αφομοιωθούν. Οι Ιρανοί μετανάστες είχαν περισσότερες δεξιότητες συνεπώς αφομοιώθηκαν ευκολότερα. Οπότε όλα εξαρτώνται από την εκπαίδευση και από την προθυμία ν΄ αφομοιωθούν. Για την Ελλάδα μια πρόκληση είναι η γλώσσα γιατί είναι δυσκολότερο να μάθει κάποιος την ελληνική σε σχέση με τα αγγλικά και φυσικά υπάρχει λιγότερο κίνητρο».
Ποια είναι τα δικά σας μηνύματα;
«Το 1ο μήνυμα είναι ότι όπως και το κλίμα στην Ελλάδα έτσι και το δημογραφικό είναι μια πρόκληση αλλά δεν είναι κατάσταση επείγουσας ανάγκης. Η Ελλάδα έχει έρθει σε καταστάσεις επείγουσας ανάγκης τα τελευταία χρόνια. Όσα έχει καταφέρει είναι ένα καλό μήνυμα για αυτή την πρόκληση. Είναι σαν ένα σφράγισμα στα δόντια το οποίο δεν πρέπει να το αφήσεις έτσι αλλά είναι και διαχειρίσιμο. Δεν πρέπει να σκεφτόμαστε μόνο μαμάδες και μωρά αλλά και όσους αυτή τη στιγμή δεν εργάζονται για όσα χρόνια επιθυμούν. Χρειαζόμαστε περίπου 30.000 νέο κόσμο ανά έτος και τα επόμενα 7 χρόνια θα χρειαζόμαστε 25.000 ανά έτος. Οπότε πρέπει να φτάσουμε αυτό το νούμερο».