THEPOWERGAME
Η αποστολή της Δρ. Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα δεν είναι εύκολη. Σε έναν πολωμένο κόσμο, ο οποίος καλείται να βρει τις ισορροπίες του ανάμεσα στα πολεμικά μέτωπα της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής, τα οφέλη του παγκόσμιου εμπορίου τίθενται υπό αμφισβήτηση. Ως επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), η κ. Οκόντζο-Ιουεάλα καλείται να αντικρούσει το κύμα του προστατευτισμού, προειδοποιώντας πως ένας κατακερματισμός του παγκόσμιου εμπορίου μπορεί να φρενάρει έως και 5% την ανάπτυξη στον κόσμο.
Στο πλαίσιο της τελετής απονομής του βραβείου Lord Bayron από την Εταιρεία για τον Ελληνισμό και τον Φιλελληνισμό, η οποία έλαβε χώρα την περασμένη Τετάρτη στην Ακαδημία Αθηνών, η νιγηριανή οικονομολόγος παραδέχεται πως το παγκόσμιο εμπόριο δεν βρίσκεται σε «καλή κατάσταση» αλλά υπενθυμίζει τη συμβολή του στη μείωση της φτώχειας, τη δικαιότερη κατανομή των εισοδημάτων και τη μάχη για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης. «Η παγκοσμιοποίηση ανέσυρε από τη ένδεια ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους αλλά οι αντίπαλοι της είναι αυτοί που νιώθουν πως έμειναν πίσω», τονίζει.
Στην ομιλία της μίλησε για τη διασυνοριακή αλληλεγγύη που επέδειξε ο Λόρδος Μπάιρον στην Ελλάδα και εξέφρασε την πεποίθηση πως το παγκόσμιο εμπόριο μπορεί να συμβάλει στη βιωσιμότητα του πλανήτη και την ενσωμάτωση στην ανάπτυξη. Ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα που χρησιμοποίησε είναι η μείωση του κόστους των φωτοβολταϊκών κατά 40% την τελευταία30ετία χάρις στις οικονομίες κλίμακας που ήταν εφικτές, εν μέρει, λόγω του διεθνούς εμπορίου και των εφοδιαστικών αλυσίδων.
Η κ. Οκόντζο-Ιουεάλα πρόσθεσε πως «σκοπός μου είναι να δείξω πως το εμπόριο μπορεί να παίξει ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης» και υπογράμμισε, ανάμεσα σε άλλα, την ανάγκη για τη μείωση επιδοτήσεων της τάξεως των 22 δισ. δολαρίων που δίνονται, παγκοσμίως, στη αλιεία καθώς συμβάλουν στην εξάντληση του οικοσυστήματος των θαλασσών. Εντούτοις, η πολιτική των επιδοτήσεων δεν είναι πάντα βλαβερή. Υπάρχουν οφέλη στην καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης, παραπέμποντας τα μέτρα που έχουν ληφθεί πρόσφατα από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε.
Η 69χρόνη Νγκόζι Οκόντζο-Ιουεάλα έχει κτίσει τη φήμη της ως υψηλή αξιωματούχος που μπορεί να ξεπερνά εμπόδια και στερεότυπα. Οι ικανότητες της φάνηκαν πριν ξεκινήσει την πολυσχιδή σταδιοδρομία της. Όταν ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος στη Νιγηρία στα τέλη της δεκαετίας του ΄60, η οικογένεια της έχασε τα πάντα. Ως έφηβη, με τον πατέρα της να έχει επιστρατευτεί και τη μητέρα της άρρωστη, περπάτησε τρία μίλια με την τρίχρονη αδελφή της στην αγκαλιά, η οποία έπασχε από ελονοσία, στο πλησιέστερο ιατρικό κέντρο. Και κατάφερε να προσπεράσει ένα πλήθος 600 ατόμων για να κάνει η αδελφή της μια ένεση που τελικά της έσωσε τη ζωή.
Λίγα χρόνια μετά, σπούδασε στο Χάρβαρντ και το ΜΙΤ. Χάραξε μια 25ετία πορεία στην Παγκόσμια Τράπεζα ως αναπτυξιακή οικονομολόγος. Είναι η πρώτη γυναίκα που υπηρέτησε στο υπουργείο Οικονομικών της Νιγηρίας και μάλιστα σε δυο θητείες. Ανέλαβε, επίσης, για ένα μικρό χρονικό διάστημα το υπουργείο Εξωτερικών. Όσο ήταν υπουργός Οικονομικών συνέβαλε καθοριστικά στη διαγραφή 30 δισ. δολαρίων από το δημόσιο χρέος της χώρας, συμπεριλαμβανομένων 18 δισ. δολαρίων που οφείλονταν στις ΗΠΑ.
Αναβάθμισε την οικονομία σε επενδυτική βαθμίδα για πρώτη φορά στην ιστορία της Νιγηρίας και ολοκλήρωσε ριζικές μεταρρυθμίσεις που βελτίωσαν τη διαφάνεια στη χώρα. Ήρθε αντιμέτωπη με το κατεστημένο της Νιγηρίας αλλά αυτό δεν την τρόμαξε. Επί πανδημίας ήταν ένας από τους ανθρώπους που ίδρυσαν την Covax, της οποίας αποστολή ήταν η ισότιμη πρόσβαση στα εμβόλια για τη νόσο Covid-19.
«Αλλά, αν και τα πλούσια κράτη δώρισαν κεφάλαια στον φτωχό κόσμο, οι παραγγελίες τους σε εμβόλια ήταν πέντε φορές ο πληθυσμός τους, στερώντας τους την πρόσβαση» δήλωσε η ίδια. Σήμερα, η κ. Οκόντζο-Ιουεάλα κάθεται πίσω από το τιμόνι του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου εδώ και μια διετία, όντας και πάλι η πρώτη γυναίκα και πρώτη Αφρικανή που εκτελεί καθήκοντα επικεφαλής.