THEPOWERGAME
Η εκτεταμένη λήψη αδειών πατρότητας και ανατροφής από τους άνδρες αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο κρίσιμα στοιχήματα για την προώθηση των στόχων που σχετίζονται με την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών και την ισότιμη συμμετοχή και εκπροσώπησή τους στην αγορά εργασίας. Παρ’ ότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει, στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και στην Ελλάδα, σημαντικά νομοθετικά βήματα προς την κατεύθυνση αυτήν, η χρήση των αδειών φροντίδας από άνδρες παραμένει χαμηλή στη χώρα μας, με μακροχρόνιες αρνητικές επιπτώσεις σε όλες τις πτυχές της έμφυλης ισότητας. Η Ελλάδα παραμένει και φέτος, άλλωστε, στην κατώτερη θέση του Ευρωπαϊκού Δείκτη για την Ισότητα των Φύλων.
Η Στέλλα Κάσδαγλη, συνιδρύτρια του Women On Top, μιλά στο powergame.gr και εστιάζει στα εμπόδια που αποτρέπουν τους άνδρες να λάβουν άδειες φροντίδας, απαντάει στο ερώτημα πώς μπορούμε να τα εξαλείψουμε, ώστε να επιτύχουμε καλύτερη ισορροπία στην οικογένεια, την κοινωνία και την αγορά εργασίας, ενώ εξηγεί γιατί η άδεια πατρότητας νοείται ως στοιχείο που ξεχωρίζει τις κοινωνικά υπεύθυνες επιχειρήσεις από τις υπόλοιπες και ταυτόχρονα τις καθιστά εργοδότες επιλογής.
- Κυρία Κάσδαγλη, πόσο έχει αφομοιωθεί στην κουλτούρα και τον τρόπο λειτουργίας των ελληνικών επιχειρήσεων η έννοια της άδειας πατρότητας;
«Μέσα από το πρόγραμμα SHARE, που υλοποιήσαμε το 2021 σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας Φύλων και το ΚΕΘΙ, το οποίο περιελάμβανε την απονομή ενός πιλοτικού Σήματος Ισότητας σε επιχειρήσεις και οργανισμούς και το οποίο συνέπεσε με την πρόσφατη νομοθετική αλλαγή γύρω από τις άδειες πατρότητας, διαπιστώσαμε ότι για τις περισσότερες εταιρείες η ουσιαστική ενσωμάτωση των αδειών πατρότητας και γονεϊκότητας για τους άνδρες παρουσιάζει σημαντικές προκλήσεις. Αυτό ισχύει, για διαφορετικούς λόγους, τόσο για τις μικρές και μεσαίες όσο και για μεγάλες επιχειρήσεις. Υπάρχουν εμπόδια που σχετίζονται με τη συνέχεια της λειτουργίας και τη διασφάλιση ποιότητας, το κόστος της εύρεσης νέου δυναμικού, αλλά και τα στερεότυπα γύρω από την αφοσίωση των γονέων στην εργασία τους, ανάλογα με το φύλο τους.
Μπορεί η διαδικασία να είναι λίγο πιο εύκολη για πολυεθνικές εταιρείες που μπορούν να βασιστούν σε καλές πρακτικές και διαδικασίες από το εξωτερικό και να υλοποιήσουν αυτές τις αλλαγές πιο ομαλά, όμως για τις περισσότερες επιχειρήσεις στην Ελλάδα δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Αυτός είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο θελήσαμε να υλοποιήσουμε την έρευνα για τη χρήση αδειών πατρότητας και γονεϊκότητας από τους άνδρες -θέλαμε να κατανοήσουμε καλύτερα τα εμπόδια αυτά, ώστε να καταλήξουμε και σε ορισμένες προτάσεις πολιτικής, τόσο για την Πολιτεία όσο και για τις εταιρείες που μπορούν να συμβάλουν ώστε να γίνει η χρήση των αδειών αυτών από νομοθεσία, πράξη».
- Ποιες χώρες θεωρούνται πρότυπα σε τέτοια θέματα και θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως παράδειγμα προς μίμηση για την Ελλάδα;
«Οι σκανδιναβικές χώρες, με τη Νορβηγία και την Ισλανδία στην κορυφή της λίστας, έχουν εντάξει τις άδειες πατρότητας και γονεϊκότητας για τους άνδρες στις κρατικές και εταιρικές πολιτικές τους εδώ και πολλά χρόνια και δεν είναι τυχαίο το ότι βρίσκονται επίσης συστηματικά στην κορυφή της παγκόσμιας κατάταξης σε σχέση με την έμφυλη ισότητα στην εργασία. Πέρυσι πραγματοποιήσαμε μια έρευνα στις χώρες αυτές, για τις άδειες γονεϊκότητας και άλλες πολιτικές ισότητας που εφαρμόζουν, και μπορεί κανείς να μελετήσει τα βασικά συμπεράσματα εδώ.
Δύο από τα βασικά πράγματα που μάθαμε για τις άδειες πατρότητας και τα οποία αναδείχτηκαν και από τη φετινή μας έρευνα στην Ελλάδα, είναι αφενός η σημασία της υποχρεωτικότητας στη λήψη των αδειών αυτών από τους άντρες, αλλά και η σημασία των προτύπων -δηλαδή ανδρών, ιδιαίτερα σε θέσεις ευθύνης, που χρησιμοποιούν τις άδειες αυτές και τις κανονικοποιούν στα μάτια άλλων ανδρών, αλλά και των εταιρειών στις οποίες δουλεύουν».
- Ποια είναι τα οφέλη από την παροχή μιας τέτοιας άδειας για τις οικογένειες;
«Πολλές φορές οι επιχειρήσεις αρκούνται στο να αποτρέπουν τις διακρίσεις εντός τους, αλλά θεωρούν ότι δεν μπορούν να κάνουν πολλά πράγματα για να συμβάλουν στην αντιμετώπιση των έμφυλων ανισοτήτων που επικρατούν ακόμα στην κοινωνία. Η παροχή και ο σεβασμός και η ενθάρρυνση της χρήσης αδειών πατρότητας και γονεϊκότητας από τους άνδρες είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να βελτιώσουν την εταιρική τους “πολιτειότητα” (corporate citizenship) και να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην έμφυλη ισότητα και την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών.
Κάποιες από τις γυναίκες αυτές βρίσκονται στο δυναμικό τους, πράγμα που σημαίνει ότι υποστηρίζοντας τη λήψη των αδειών φροντίδας, υποστηρίζουν επίσης την ανάπτυξη μιας μεγάλης μερίδας των εργαζομένων τους. Kάτι που αναδείχτηκε από την έρευνα του Women On Top είναι ότι η δυνατότητα χρήσης αδειών γονεϊκότητας αυξάνει σε σημαντικό βαθμό την αίσθηση δέσμευσης και αφοσίωσης των ανδρών εργαζομένων προς την εταιρεία».
- Υπάρχουν κάποιοι που θεωρούν ότι η άδεια πατρότητας θα επηρεάσει την παραγωγικότητα και το engagement των ανδρών εργαζομένων σε μια επιχείρηση. Ποια η άποψή σας πάνω σε αυτό το επιχείρημα;
«Το αντίθετο συμβαίνει. Με βάση την έρευνα του WoT, το 20% των ανδρών αναφέρουν ότι μετά τη χρήση κάποιας άδειας γονεϊκότητας αυξήθηκε σημαντικά η αφοσίωση και η δέσμευσή τους απέναντι στον εργοδότη τους. Από την ίδια έρευνα είδαμε επίσης ότι κατά τη διάρκεια μιας άδειας γονεϊκότητας οι εργαζόμενοι καλλιεργούν δεξιότητες που είναι ιδιαίτερα σημαντικές και για την επαγγελματική τους ζωή. Συγκεκριμένα:
- Το 84% των ανδρών αναφέρουν ότι κατά τη διάρκεια της άδειάς τους ανέπτυξαν δεξιότητες φυσικής και συναισθηματικής φροντίδας.
- Το 77% των ανδρών αναφέρουν ότι ανέπτυξαν δεξιότητες ενσυναίσθησης.
- Το 77% των ανδρών αναφέρουν ότι ανέπτυξαν δεξιότητες επικοινωνίας.
- Το 56% των ανδρών αναφέρουν ότι ανέπτυξαν δεξιότητες αυτοελέγχου.
- Το 63% των ανδρών αναφέρουν ότι ανέπτυξαν δεξιότητες διαχείρισης χρόνου.
- Το 63% των ανδρών αναφέρουν ότι ανέπτυξαν δεξιότητες διαχείρισης συγκρούσεων.
- Το 56% των ανδρών αναφέρουν ότι ανέπτυξαν δεξιότητες διαπραγμάτευσης».
- Στα 10 χρόνια της οικονομικής κρίσης που μεσολάβησαν ο εργοδότης είχε στα χέρια του και «το καρπούζι και το μαχαίρι». Σήμερα, που οι συνθήκες έχουν ωριμάσει, ο εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα επιλογής, όχι μόνο στην εγχώρια αγορά, αλλά μέσω της τηλεργασίας μπορεί να δουλέψει υψηλά αμειβόμενος για λογαριασμό μεγάλων πολυεθνικών από το σπίτι του. Θεωρείτε ότι η άδεια πατρότητας συμβάλλει στο να καταστεί μια επιχείρηση εργοδότης επιλογής;
«Φυσικά! Οι νέες γενιές εργαζομένων θέτουν τη συμφιλίωση επαγγελματικής/ιδιωτικής ζωής πολύ ψηλά στις προτεραιότητες και τις προσδοκίες τους από έναν μελλοντικό εργοδότη. Πολλά στελέχη, ιδιαίτερα μεγαλύτερης ηλικίας, μπορεί να βλέπουν αυτό το αίτημα ως αδικαιολόγητο, αλαζονικό, “κακομαθημένο”. Όμως όποια κι αν είναι η αξιακή μας εκτίμηση γύρω από αυτήν την τάση, δεν παύουμε να είμαστε μάρτυρες μιας μεγάλης κοινωνικής αλλαγής, την οποία οφείλουμε να λάβουμε σοβαρά και συστηματικά υπ’ όψιν, αν θέλουμε να συνδεθούμε με τις νέες γενιές ταλέντων και να αξιοποιήσουμε τον ενθουσιασμό, τις δεξιότητες και την προοπτική τους».
- Στο εξωτερικό είναι σύνηθες, εφόσον η φύση της δουλειάς ενός άνδρα το επιτρέπει, να εργάζεται από το σπίτι και ταυτόχρονα να φροντίζει τα παιδιά. Για την ελληνική κοινωνία θεωρείτε ότι ένα τέτοιο μοντέλο οικογένειας θεωρείται ταμπού;
«Μπορεί στα μεγάλα αστικά κέντρα να συναντάμε οικογένειες ή πυρήνες οικογενειών που θα ήταν πιο ανοιχτές απέναντι σε ένα τέτοιο μοντέλο, ωστόσο στο μεγαλύτερο ποσοστό της χώρας, στις περισσότερες εταιρείες, στις περισσότερες οικογένειες, οι έμφυλοι ρόλοι παραμένουν ισχυροί και υπαγορεύουν πολλές από τις επιλογές, τις συμπεριφορές και τις ευκαιρίες ανδρών και γυναικών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, με βάση την έρευνα του WoT, το 36% των γυναικών και το 30% των ανδρών πιστεύουν ότι οι άνδρες ενδιαφέρονται για την καριέρα τους περισσότερο απ’ όσο οι γυναίκες, το 26% των γυναικών και το 33% των ανδρών πιστεύουν ότι οι άνδρες πρέπει να συντηρούν την οικογένεια και οι γυναίκες να συμπληρώνουν το οικογενειακό εισόδημα, το 24% των γυναικών και το 32% των ανδρών θεωρούν ότι είναι υποχρέωση των γυναικών να προσαρμόζουν τη ζωή τους στις ανάγκες της οικογένειας, το 15% των γυναικών και το 27% των ανδρών θεωρούν ότι οι γυναίκες πρέπει να είναι υπεύθυνες για τις δουλειές του σπιτιού, το 12% των γυναικών και το 27% των ανδρών θεωρούν ότι όταν και οι δύο γονείς εργάζονται, την ευθύνη για τη φροντίδα των παιδιών πρέπει να την έχει η γυναίκα, το 15% των γυναικών και το 19% των ανδρών πιστεύουν ότι οι άνδρες δεν μπορούν να φροντίσουν σωστά τα παιδιά, ενώ το 10% των γυναικών και το 21% των ανδρών πιστεύουν ότι οι άνδρες που κάνουν χρήση πολυήμερων γονικών αδειών δεν είναι αρκετά αφοσιωμένοι στην καριέρα τους. Σε αυτήν την περίπτωση, τα νούμερα μιλάνε, δυστυχώς, από μόνα τους σε σχέση με το πόσα πράγματα χρειάζεται να αλλάξουμε ακόμα».
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
