THEPOWERGAME
Στην περίπτωση της Afke Schaart ο κόσμος δεν περίμενε ότι θα κάνει μεγάλη καριέρα μιας και στην τρυφερή ηλικία των 23 και στο ξεκίνημα της επαγγελματικής της σταδιοδρομίας, ήρθε στον κόσμο το πρώτο της παιδί. Η σκληρή δουλειά, η επιμονή, η απόκτηση των κατάλληλων δεξιοτήτων και η τύχη, διέψευσαν τις προφητείες καθώς η ανέλιξη στον χώρο της τεχνολογίας ήταν ανέλπιστη.
Συνάντησα την κα Schaart, SVP & Chief Global Impact της Huawei, πρώην Αντιπρόεδρο, GSMA και μέλος του Ολλανδικού Κοινοβουλίου, στο πλαίσιο του Summer School for Female Leadership in the Digital Era που έλαβε χώρα στην Πράγα από το European Leadership Academy και την Huawei. Ούσα μεταξύ των ομιλητριών που μοιράστηκαν προσωπικές εμπειρίες με ένα κοινό νεαρών κοριτσιών από διάφορες χώρες της Ευρώπης, κατάφερε να εμπνεύσει τη νεότερη γενιά να ασχοληθεί με τον χώρο της τεχνολογίας.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο powergame.gr, μιλά για τα προγράμματα, σε Ελλάδα και εξωτερικό, που αφορούν στη μύηση περισσότερων γυναικών στον χώρο της Πληροφορικής και της εκπαίδευσής τους πάνω στις νέες τεχνολογικές δεξιότητες, μοιράζεται τον δικό της προσωπικό οδηγό επιβίωσης σε έναν ανδροκρατούμενο κλάδο, ενώ αποκαλύπτει σε ποια τεχνολογικά πεδία οι γυναίκες θα μπορούσαν να εδραιώσουν την παρουσία τους τα επόμενα χρόνια.
- Κα Schaart, ο αριθμός των γυναικών που ασχολούνται με την τεχνητή νοημοσύνη και το cloud computing αγγίζει μόλις το 20% και 12% αντίστοιχα. Πώς θα γίνουν αυτά τα πεδία πιο ελκυστικά για τα νεαρά κορίτσια;
Είναι γεγονός ότι οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται στην τεχνητή νοημοσύνη και στο Cloud, και αυτό δεν πρέπει να συμβαίνει, καθώς αυτές δεν είναι πλέον «δουλειές του μέλλοντος». Η ανάγκη για εξειδικευμένους επαγγελματίες σε AI, 5G και cloud είναι αυτή που τίθεται ως προτεραιότητα αυτή τη στιγμή.
Αν και η καριέρα μου ήταν στην τεχνολογία, σίγουρα δεν θεωρώ τον εαυτό μου ειδικό. Το υπόβαθρό μου είναι στις κοινωνικές επιστήμες και πάντα με ενδιέφερε περισσότερο το πώς οι τεχνολογίες μπορούν να φέρουν αξία στους ανθρώπους και τις επιχειρήσεις, όχι τόσο στο κομμάτι της μηχανικής. Στις επιχειρήσεις τεχνολογίας, υπάρχει επίσης ανάγκη για ανθρώπους που κατανοούν την ανθρώπινη συμπεριφορά, developers, δικηγόρους και ούτω καθεξής.
Μπορώ να πω, με σιγουριά, ότι στη Huawei προσπαθούμε να καλύψουμε αυτό το χάσμα μέσω πρωτοβουλιών όπως το «Summer School for Female Leadership in the Digital Era», το οποίο έχει στόχο να δείξει στις γυναίκες τι είναι πραγματικά η εργασία στον τομέα της τεχνολογίας. Ένα άλλο παράδειγμα της πρωτοβουλίας της Huawei είναι ότι συμβάλλει στο να γεφυρωθεί το χάσμα με τον διαγωνισμό ανάπτυξης τεχνολογικών εφαρμογών από γυναίκες, μέσω του οποίου βοηθάμε τα κορίτσια να δημιουργήσουν τις δικές τους εφαρμογές και να ξεκινήσουν τις δικές τους επιχειρήσεις.
- Έχετε δηλώσει ότι έως το 2050, το 75% των θέσεων εργασίας θα σχετίζεται με την επιστήμη, την τεχνολογία και τα μαθηματικά. Σε ποιες ειδικότητες πρέπει να απευθυνθούν οι γυναίκες για να έχουν πλεονέκτημα έναντι των ανδρών συναδέλφων τους;
Αυτό που μου αρέσει πολύ σε αυτήν την εποχή των νέων τεχνολογιών και της καινοτομίας είναι ότι δίνει μεγαλύτερη έμφαση στις τεχνολογίες που χρησιμοποιούνται για καλό σκοπό και για να έχουν κοινωνικό αντίκτυπο. Επιπλέον, επικεντρώνεται περισσότερο στη βιωσιμότητα, την υγειονομική περίθαλψη, τη βιοποικιλότητα και την εκπαίδευση. Νομίζω ότι υπάρχει χώρος για να κερδίσουμε, και εκτιμώ ότι θα έχουμε πολλές πρωτοβουλίες από κορίτσια και γυναίκες που θα αλλάξουν τον κόσμο. Μην ξεχνάτε ότι πριν από πολλά χρόνια η επιστήμη των υπολογιστών στην πραγματικότητα εφευρέθηκε από μια γυναίκα, την Ada Lovelace. Επομένως, δεν υπάρχει πραγματικά κανένας λόγος για τον οποίο οι γυναίκες δεν πρέπει να φτάσουν τα επιτεύγματα της τεχνολογίας και να έχουν προσωπική επιτυχία σε αυτόν τον τομέα.
- Ποιο ήταν το μυστικό της επιτυχίας στη δική σας επαγγελματική πορεία; Πώς συνδυάζεται ο ρόλος της μητρότητας και η θέση της ηγεσίας, ειδικά όταν το πρώτο παιδί γεννιέται στην αρχή της καριέρας, στην ηλικία των 23 ετών;
Στη δική μου επαγγελματική πορεία, νομίζω ότι το μυστικό της επιτυχίας ήταν ένα μείγμα πολύ σκληρής δουλειάς, αποφασιστικότητας, με λίγη καλή τύχη και καλό timing. Το να βρίσκομαι στο σωστό μέρος τη σωστή στιγμή, ήταν ένας από τους παράγοντες για την επιτυχία της καριέρας μου. Ένας άλλος παράγοντας, είναι ότι είχα την τύχη να λάβω βοήθεια από νωρίς από ορισμένα πρότυπα/ανώτερα στελέχη στις εταιρείες στις οποίες εργάστηκα. Με στήριξαν, με βοήθησαν να οικοδομήσω την αυτοπεποίθησή μου και έδωσαν ώθηση στην καριέρα έτσι ώστε να μπορέσω να φτάσω στο επόμενο επίπεδο. Ελπίζω ότι μπορώ να γίνω το πρότυπο και το στήριγμα για πολλές νέες γυναίκες που μπαίνουν στο εργατικό δυναμικό. Η συμβουλή μου θα ήταν να προσπαθήσετε να δημιουργήσετε το δίκτυό σας, εντός και εκτός των εταιρειών στις οποίες εργάζεστε, και να ζητήσετε συμβουλές και «κόλπα» από άτομα που βρίσκονται ψηλά στην ιεραρχία μέσα στον οργανισμό. Θα εκπλαγείτε με το πόσοι άνθρωποι θα είναι πρόθυμοι να σας βοηθήσουν να αναπτύξετε την καριέρα σας.
- Αν μπορούσατε να γυρίσετε τον χρόνο πίσω, τι θα κάνατε διαφορετικά και τι συμβουλή θα δίνατε σε μια νεαρή γυναίκα;
Καλή ερώτηση! Νομίζω ότι αυτό που έχω μάθει είναι ότι πρέπει να είσαι πρόθυμος να προσαρμοστείς σε συνεχείς αλλαγές. Θα λάβετε πολλά «όχι» αλλά και πολλά «ναι» στην προσωπική σας ζωή και την επαγγελματική σας καριέρα. Νομίζω ότι αυτό που καθορίζει έναν ηγέτη είναι το πώς αντιμετωπίζει το «όχι». Απλώς προσπαθήστε να σκεφτείτε στρατηγικά, προσδιορίστε τι θέλετε να κάνετε στη συνέχεια – και το πιο σημαντικό – προσπαθήστε να διασκεδάσετε στην πορεία. Απλώς ευχόμουν να ανησυχώ λιγότερο στην αρχή της καριέρας μου.
- Έχει αυξηθεί ο αριθμός των γυναικών που ιδρύουν εταιρείες τεχνολογίας; Πιστεύετε είναι η έλλειψη δεξιοτήτων, το ανδροκρατούμενο περιβάλλον ή η περιορισμένη χρηματοδότηση που τους εμποδίζει να το κάνουν;
Επιτρέψτε μου να μοιραστώ μερικούς αριθμούς. Το ποσοστό απασχόλησης των γυναικών στην ΕΕ αυξήθηκε στο 67,3% το 2021, αλλά μόνο το 14,8% των ιδρυτών νεοφυών επιχειρήσεων είναι γυναίκες. Σύμφωνα δε με τη νέα έκθεση του European Women in VC, ενώ οι νεοσύστατες επιχειρήσεις της Ευρώπης έλαβαν πάνω από 100 δισεκατομμύρια ευρώ σε επενδύσεις VC το 2021, οι γυναικείες νεοφυείς επιχειρήσεις εξασφάλισαν μόνο το 2%, ήδη λιγότερο από το 3% το 2020.
Γνωρίζοντας ότι το ποσοστό των γυναικών στον χώρο της Πληροφορικής (ICT) παρέμεινε σταθερό στο 18,5% στην ΕΕ, μπορεί να φανεί ότι δεν υπάρχει αύξηση στον αριθμό των γυναικών που ιδρύουν εταιρείες τεχνολογίας. Στην πραγματικότητα, οι γυναίκες εξακολουθούν να υποεκπροσωπούνται σε μεγάλο βαθμό στον συγκεκριμένο κλάδο.
Υπάρχει μεγάλη ανισορροπία μεταξύ των φύλων στις ψηφιακές δεξιότητες, που τονίζεται σε υψηλότερα επίπεδα μορφωτικού επιπέδου. Σύμφωνα με τη Λευκή Βίβλο για τα κενά στις ψηφιακές δεξιότητες στην ΕΕ, ένας σημαντικός παράγοντας της ανισότητας μεταξύ των φύλων είναι η χαμηλή έκθεση των νεαρών κοριτσιών σε τομείς ICT. Πράγματι, τα δεδομένα που συλλέχθηκαν υποδηλώνουν ότι τα αγόρια υπερτερούν των κοριτσιών τόσο στα μαθηματικά όσο και στις επιστήμες. Παρά τις προσπάθειες πολιτικής της ΕΕ για την αντιμετώπιση αυτών των τομέων, η κατάσταση δεν φαίνεται να βελτιώνεται πολύ.
Όλα τα κόμματα πρέπει να συνεργαστούν, οι κυβερνήσεις, τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αλλά και η βιομηχανία της τεχνολογίας πρέπει να κάνουν αυτό που τους αναλογεί. Για παράδειγμα, η παροχή διεπιστημονικής φροντίδας σε ότι αφορά το career path και η ανάμειξη τεχνικών και μη τεχνικών δεξιοτήτων, θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν τις γυναίκες να εργαστούν στην Πληροφορική ξεπερνώντας τα εμπόδια πιθανών στερεοτύπων και να επιτρέψουν στις εταιρείες να προσελκύσουν περισσότερες γυναίκες χωρίς εκπαίδευση STEM. Αυτό ακριβώς κάνουμε στο European Leadership Academy.
- Η Huawei φιλοδοξεί να διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση της Ευρώπης, ενώ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην έννοια της συμπερίληψης εκπαιδεύοντας τις γυναίκες σε θέματα τεχνολογίας. Ποια είναι η ανταπόκριση των κοριτσιών σε αυτές τις πρωτοβουλίες;
Η Huawei εστιάζει στην προσέλκυση και τη διατήρηση ανθρώπων. Γνωρίζουμε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει μεγάλη ανταγωνιστικότητα στην προσέλκυση ταλέντων, αλλά και μια συνακόλουθη δυσκολία στη διατήρησή τους. Μια εταιρεία πρέπει να προνοήσει ώστε να βρει τρόπους για να διατηρήσει τα ταλέντα που βρίσκονται ήδη στην εταιρεία και αυτά που έχουν προσχωρήσει πρόσφατα.
Επίσης, οι οργανισμοί πρέπει να γνωρίζουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες του εργατικού δυναμικού. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το εργατικό δυναμικό είναι ασταθές και διαφορετικό, για παράδειγμα, υπάρχουν αλλαγές από γενιά σε γενιά. Επιπλέον, πιστεύουμε ότι οι εταιρείες πρέπει να ασχολούνται με τους νέους, ιδιαίτερα τις νέες γυναίκες, γιατί αυτοί είναι οι εργαζόμενοι του μέλλοντος.
- Πείτε μας λίγα λόγια για τον αντίκτυπο που άφησε το «Summer School for Female Leadership in the Digital Era» που διοργανώθηκε από την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Ηγεσίας και τη Huawei.
Ήταν μια καταπληκτική ευκαιρία να συναντηθώ με τις γυναίκες – ηγέτιδες τεχνολογίας του μέλλοντος, από την Ευρώπη. Πραγματικά με γεμίζει περηφάνια που τα κορίτσια που γνώρισα είναι τόσο πρόθυμα να μάθουν και να καταβάλουν την ενέργεια και τις προσπάθειές τους χρησιμοποιώντας την τεχνολογία για καλό σκοπό. Ξέρω με βεβαιότητα ότι όλες τους θα έχουν επιτυχία σε αυτό που στοχεύουν να πετύχουν. Θα τις παρακολουθώ στενά και ελπίζω να τις ξανασυναντήσω σύντομα! Είναι επίσης πολύ σημαντικό να δημιουργήσετε διαφορετικά δίκτυα από νωρίς στην καριέρα σας. Έχοντας αυτή την ευκαιρία να συνδεθούν με τους συνομηλίκους τους, για λίγες μέρες στην υπέροχη πόλη της Πράγας, τους ωφέλησε με πολλές φανταστικές αναμνήσεις και φίλους για μια ζωή.
- Τι είδους προγράμματα σχεδιάζετε για το εγγύς μέλλον;
Είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε επίσημα ένα νέο Σχολείο στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Ηγεσίας, το οποίο θα πραγματοποιηθεί αυτόν τον Οκτώβριο στην Ισπανία, «The Women’s Academy for Rural Innovation». Στις αγροτικές περιοχές, οι γυναίκες αντιμετωπίζουν διπλό εμπόδιο. Εκτός από το χάσμα μεταξύ των δύο φύλων, πρέπει επίσης να ξεπεράσουν το χάσμα μεταξύ πόλης-αγροτικής περιοχής για να προχωρήσουν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Huawei δημιούργησε μια ακαδημία όπου ταλαντούχες γυναίκες από 15 διαφορετικές ευρωπαϊκές αγροτικές περιοχές θα ενωθούν για να αποκτήσουν τις δεξιότητες και τα εργαλεία που χρειάζονται για να διαμορφώσουν την ψηφιακή εποχή από τα χωριά τους. Στόχος μας είναι να κλείσουμε σταθερά το χάσμα μεταξύ των φύλων και του αστικού-αγροτικού χώρου που εμποδίζει τις γυναίκες σε αγροτικές και ερημωμένες περιοχές να γίνουν οι ηγέτες που χρειάζεται ο κόσμος μας.
Επίσης, στην Ελλάδα σχεδιάζουμε να «τρέξουμε» μια Δράση ΕΚΕ υπό την περιφερειακή ομπρέλα του «Women In Tech». Αυτή η πρωτοβουλία ΕΚΕ έχει στόχο να «εκπαιδεύσει» 500 άνεργες γυναίκες στον τομέα των νέων τεχνολογιών και να στηρίξει την τοπική κοινότητα ανέργων. Μέσω αυτής της πρωτοβουλίας, η Huawei θέλει να βοηθήσει τις γυναίκες, και ιδιαίτερα εκείνες που δεν έχουν εργασία, να αποκτήσουν δεξιότητες και γνώσεις που θα βοηθήσουν το μέλλον τους και θα τις μυήσουν στην τεχνολογία του σήμερα.