THEPOWERGAME
Έχοντας ως απώτερο στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας των ΜμΕ στην Ελλάδα, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων εστιάζει την προσοχή της στη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών, μέσα από σειρά δράσεων που εκπονεί, καθώς επίσης και μέσα από συνέργειες με ισχυρά επενδυτικά funds του εξωτερικού. Ήδη, έχουν επενδυθεί πάνω από €330 εκατ. από την ΕΑΤΕ σε 13 νέα επενδυτικά σχήματα τους τελευταίους 18 μήνες, ενώ πολύ σημαντική ήταν η ψήφος εμπιστοσύνης από τη Mubadala Investment Company, τον κρατικό επενδυτικό βραχίονα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων.
Στο τιμόνι της ΕΑΤΕ βρίσκεται μια γυναίκα, η Αντιγόνη Λυμπεροπούλου, η οποία διαθέτει μακροχρόνια εμπειρία σε θέματα επενδύσεων. Έχοντας ξεκινήσει την καριέρα της στο Υπουργείο Οικονομικών από το 1999 έως το 2001, μεταπήδησε για να εργαστεί στην ΕΑΤΕ (πρώην ΤΑΝΕΟ). Μέχρι σήμερα, έχει συμμετάσχει ενεργά στην ανάπτυξη των λειτουργιών του οργανισμού καθώς και του κλάδου και έχει υπηρετήσει ως Διευθύντρια Επενδύσεων.
Παράλληλα, έχει υπηρετήσει ως σύμβουλος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα που σχετίζονται με το γνωστικό της πεδίο επί σειρά ετών (Venture Capital, Private Equity, Access to Risk Finance). Είναι Διαπιστευμένη Διευθύντρια Επενδύσεων από το Chartered Institute of Securities & Investments και κατέχει επίσης την αντίστοιχη διαπίστευση από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς
Η κα Λυμπεροπούλου, μιλά στο powergame.gr για το Q- Equity και τα κεφάλαια ύψους 400 εκατ. ευρώ που θα διοχετευτούν σε εγχώριες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, για τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, αλλά και για τις ευκαιρίες που διανοίγονται για τις γυναίκες επιχειρηματίες.
- Κα Λυμπεροπούλου, η αγορά περιμένει με αγωνία το Q-Equity, μέσω του οποίου κεφάλαια ύψους 400 εκατ. ευρώ θα διοχετευτούν για τη δημιουργία funds, που θα επενδύουν σε ελληνικές ΜμΕ, μέσω χρηματοδοτικών εργαλείων που επιτρέπουν ευρύ φάσμα επενδυτικών στρατηγικών. Τι είδους κριτήρια πρέπει να πληροί μια επιχείρηση προκειμένου να επωφεληθεί;
Το Q-Equity είναι ένα νέο καινοτόμο πρόγραμμα της ΕΑΤΕ ύψους €400 εκατ., που απευθύνεται σε ομάδες διαχειριστών για τη σύσταση νέων επενδυτικών σχημάτων. Προϋποθέτει τη συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών με άλλα τουλάχιστον €400 εκατ. ενώ η συνολική επενδυτική ρευστότητα προς τις επιχειρήσεις αναμένεται να ξεπεράσει τα €2,5 δισ. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα ειδικά σχεδιασμένο στα δεδομένα και στη δομή του ελληνικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας των ΜμΕ στην Ελλάδα. Διαρκής μας επιδίωξη εξάλλου είναι η ΕΑΤΕ να είναι ένας καταλύτης ανάπτυξης με στοχευμένα, σύγχρονα και αποτελεσματικά χρηματοδοτικά εργαλεία.
Με βάση την πρόσκληση για υποβολή προτάσεων στο πλαίσιο του Q-equity, οι επιχειρήσεις – στόχοι επένδυσης – θα πρέπει να είναι Κεφαλαιουχικές, μη εισηγμένες, μη Προβληματικές Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις (ΜμΕ) ή Small Mid-caps, που διατηρούν εγκατάσταση στην Ελληνική επικράτεια κατά τη στιγμή πραγματοποίησης της επένδυσης και σέβονται πλήρως τα περιβαλλοντικά πρότυπα της ΕΕ.
- Τι σημαίνει στην πράξη η ψήφος εμπιστοσύνης από τη Mubadala Investment Company, τον κρατικό επενδυτικό βραχίονα των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων; Υπάρχουν best practices που θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στην ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα;
Είναι σημαντική η επενδυτική συμφωνία που έχει η ΕΑΤΕ με τη Mubadala Investment Company, καθώς δηλώνει εμπιστοσύνη στην ελληνική αγορά και τις προοπτικές της. Σηματοδοτεί παράλληλα την ωριμότητα του ελληνικού οικοσυστήματος και της δυναμικής που έχουμε πλέον δημιουργήσει κάνοντας τη χώρα μας πόλο έλξης τέτοιων επενδύσεων. Ήδη πραγματοποιήθηκε η πρώτη κοινή επένδυση στο Venture Friends III (Venture Capital Fund) και αναμένεται συνέχεια. Η συνεργασία μεταξύ των δύο οργανισμών είναι εξαιρετική και η επικοινωνία άμεση και ουσιαστική. Η ΕΑΤΕ είναι εναρμονισμένη με όλα τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα διακυβέρνησης και λειτουργίας, γεγονός που της δίνει την δυνατότητα να συμπλέει με οργανισμούς διεθνούς επιπέδου, όπως η Mubadala. Δημιουργούμε έτσι νέες προοπτικές ανάπτυξης και αμοιβαίου οφέλους.
- Υπάρχουν άλλες χώρες με τις οποίες εξετάζετε συνεργασία;
Η ΕΑΤΕ, ως θεσμικός συνεπενδυτής, έχει ήδη υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με την ADQ (ΗΑΕ) και την ΕΑΤ, για επενδύσεις συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ ενώ βρισκόμαστε σε συζητήσεις και με τους αρμόδιους επενδυτικούς οργανισμούς από τη Σαουδική Αραβία. Επιπρόσθετα, συμμετέχουμε και στην Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία Scale-ups για τη στήριξη των ευρωπαϊκών τεχνολογικών πρωταθλητών, σε συνεργασία με την Bpi France, την KFW Capital (Γερμανία, την Tesi (Φινλανδία) και τη Vaerstfonden (Δανία), με επενδύσεις της τάξεως των 3,3 δις ευρώ συνολικά.
Πρόσφατα, συνδιοργανώσαμε και το Growing Together forum στο Ζάππειο, επιτυγχάνοντας τη συνάθροιση στη χώρα μας των κινητήριων επενδυτικών δυνάμεων της Ευρώπης. Επίσης, φιλοξενήσαμε, για πρώτη φορά στη χώρα μας, το TechTour SE Europe που είχε στόχο την ανάδειξη του ελληνικού οικοσυστήματος στα Βαλκάνια, τη δικτύωση αλλά και τη δημιουργία ευκαιριών επενδυτικών συμπράξεων στην ευρύτερη περιοχή μας. Παράλληλα, εξετάζονται κοινές δράσεις και με υπερεθνικούς οργανισμούς με σχεδιασμό προγραμμάτων σε τομείς κοινού ενδιαφέροντος.
- Ποιοι κλάδοι έχουν προτεραιότητα και ποιοι προσελκύουν το μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον;
Παρατηρούμε έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον σε πολλούς παραδοσιακούς τομείς της ελληνικής αγοράς αλλά και τομείς που η Ελλάδα έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα όπως τρόφιμα, υγεία, τουρισμός, ανάπτυξη ακίνητης περιουσίας αλλά και ενέργεια, παραγωγή, εξοικονόμηση, αποθήκευση, φυσικά τεχνολογία σε πολλούς υποκλάδους.
- Η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα χαρακτηρίζεται ως η «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής οικονομίας. Εκτός από το θέμα της χρηματοδότησης που είναι σημαντικό, ποια είναι αυτή τη στιγμή τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές επιχειρήσεις και πόσο ανταγωνιστικές θεωρούνται στην παγκόσμια αγορά;
Η απάντηση κρύβεται στην ίδια την ερώτησή σας. Οι ελληνικές επιχειρήσεις θα πρέπει να αποκτήσουν την απαραίτητη εξωστρέφεια, ώστε να γίνουν ανταγωνιστικές στην παγκόσμια αγορά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι πρέπει να είναι ισχυρά δομημένες στο πλαίσιο της εταιρικής διακυβέρνησης και να στοχεύουν σε αγορές πέρα από την Ελληνική. Σε άλλες περιπτώσεις, οι ελληνικές επιχειρήσεις θα πρέπει να εξερευνήσουν συνεργασίες ή και εξαγορές ώστε να αποκτήσουν το ικανό μέγεθος και να μπορούν να ανταγωνιστούν στο ολοένα και πιο απαιτητικό διεθνές περιβάλλον.
- Πόσα χρήματα έχουν δοθεί αυτή τη στιγμή στην ελληνική αγορά μέσω της ΕΑΤΕ; Κάνοντας έναν απολογισμό, βάσει και της εξέλιξης των εταιρειών, θα λέγατε ότι τα χρήματα έπιασαν τόπο;
Η ΕΑΤΕ ξεκίνησε πριν 20 περίπου χρόνια, με τα επενδυτικά ταμεία της πρώτης γενιάς. Τότε είχε στη διάθεσή της €150 εκατ., τα οποία επενδύθηκαν μέσω αυτών των ταμείων σε ελληνικές επιχειρήσεις. Σήμερα, στη νέα εποχή, έχουν ήδη επενδυθεί πάνω από €330 εκατ. από την ΕΑΤΕ σε 13 νέα επενδυτικά σχήματα τους τελευταίους 18 μήνες. Τα σχήματα αυτά έχουν προσελκύσει συνολικά κεφάλαια που αγγίζουν τα €900 εκατ. και σταδιακά υλοποιούν επενδύσεις σε ελληνικές επιχειρήσεις. Είναι γεγονός ότι οι επενδύσεις που γίνονται σήμερα χρειάζονται χρόνο για να αποδώσουν. Ωστόσο, αν σας αναφέρω παραδείγματα «παλιών επενδύσεων» όπως ο Κρόκος Κοζάνης, η Μαστίχα Χίου (Mediterra), ο Spitogatos, η Antcor, η Inaccess κ.α. θα αντιληφθείτε πως έπιασαν τόπο με το παραπάνω. Πέρα από τις άμεσες αποδόσεις, η συνεισφορά αυτών των επενδυτικών εργαλείων είναι ευρύτερη. Επιδρούν στην εξωστρέφεια και προβολή των επιχειρήσεων, βελτιώνουν τη διακυβέρνηση, ενισχύουν τη στρατηγική, τη λειτουργία, την αποδοτικότητα και φυσικά την απασχόληση αλλά και την απόκτηση νέων στελεχών με επίγνωση των διεθνών πρακτικών, η εφαρμογή των οποίων εντάσσει μία επιχείρηση στο ραντάρ διεθνών επενδυτών.
- Από την εμπειρία σας και την καθημερινή επαφή με το επιχειρείν, πώς βλέπετε να εξελίσσονται τα πράγματα στην ελληνική οικονομία και σε τι βαθμό η ενεργειακή κρίση θα επηρεάσει την αναπτυξιακή τροχιά των εταιρειών;
Η ενεργειακή κρίση και ο πληθωρισμός, έχουν ήδη επηρεάσει την αναπτυξιακή τροχιά πολλών επιχειρήσεων. Ωστόσο, το ελληνικό επιχειρείν έχει επιδείξει ανθεκτικότητα σε καταστάσεις ακόμη δυσκολότερες. Θα σας έλεγα ότι έχουμε αποκτήσει τεχνογνωσία στην αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων και στην ανταπόκρισή τους με την απαραίτητη ευελιξία. Όμως γενικότερα διαπιστώνεται ότι μετά τη δεκαετή κρίση ο κύκλος της ελληνικής οικονομίας έχει κάποια διαφορετικά χαρακτηριστικά από πολλών ευρωπαϊκών χωρών, άρα μας δίνει κάποιες επιπρόσθετες ευκαιρίες τις οποίες μπορούμε να αξιοποιήσουμε. Αυτή είναι βεβαίως και η στρατηγική μας στην ΕΑΤΕ.
- Τι άλλο να περιμένουμε μέσα στο 2022 από την ΕΑΤΕ;
Συνεχίζουμε να αφουγκραζόμαστε τις ανάγκες της αγοράς και να εξελισσόμαστε μαζί της, σχεδιάζοντας προγράμματα και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για την περαιτέρω στήριξή της. Στόχος μας είναι να αναπτυχθεί η αγορά των επιχειρηματικών κεφαλαίων και να προσελκύσουμε πρόσθετα κεφάλαια στην αγορά αυτή, τόσο από το εξωτερικό όσο και από το εσωτερικό. Μέσα στο 2022, θα ανακοινώσουμε τη συμμετοχή μας και σε νέα επενδυτικά σχήματα, ενώ αναμένεται να υλοποιήσουμε και νέες επενδύσεις μέσω της συνεργασίας με τη Mubadala Investment Company αλλά και στα πλαίσια του European Scale up Initiative. Το 2022 και το 2023 αναμένονται σημαντικά αποτελέσματα της δουλειάς που έχει γίνει τα τελευταία χρόνια, ακριβώς διότι σε αυτόν τον κλάδο χρειάζεται χρόνος «επώασης» των επενδύσεων και των συμπράξεων που κάνουμε.
- Ούσα επικεφαλής της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων πώς διαχειρίζεστε την πρόκληση του να αποφασίζετε για την τύχη εκατοντάδων επιχειρήσεων; Είναι εύκολο για μια γυναίκα να επιβιώσει σε έναν χώρο που υπερτερεί το ανδρικό στοιχείο;
Ο δικός μας ρόλος είναι να δημιουργούμε εργαλεία equity χρηματοδότησης, τα οποία θα είναι διαθέσιμα στην αγορά για επενδύσεις σε επιχειρήσεις. Δεν εμπλεκόμαστε στις αποφάσεις των επενδυτικών σχημάτων, συνεπώς «δεν αποφασίζουμε για την τύχη των επιχειρήσεων». Βασικός μας στόχος είναι να υπάρχει ευνοϊκό περιβάλλον και διαθέσιμη επενδυτική ρευστότητα.
Η αγορά αυτή είναι όντως απαιτητική και δεν συγχωρεί εύκολα λάθη. Ωστόσο, αυτό ισχύει για γυναίκες και άντρες.
Το να είσαι γυναίκα στον χώρο αυτό, είναι κατά τη γνώμη μου προνόμιο και θα ήθελα να ενθαρρύνω τις γυναίκες να διεισδύσουν δυναμικά στο χώρο αυτό. Και το υποστηρίζω αυτό όχι μόνον επειδή είναι θετικό για τις ίδιες τις γυναίκες να εξελίσσονται, αλλά και επειδή είναι σημαντικό και για την ίδια την επιχειρηματική ανάπτυξη.
- Ποιο ήταν το βασικό ερέθισμα και κίνητρο για να αναλάβετε τη συγκεκριμένη θέση και ποιος ο προσωπικό στόχος που έχετε θέσει;
Η συγκεκριμένη θέση ήρθε ως εξέλιξη της διαδρομής μου στην ΕΑΤΕ τα τελευταία 20 χρόνια, από την αρχή της ως ΤΑΝΕΟ. Διαχρονικός και επιχειρησιακός στόχος είναι να υπάρχει μια δυνατή τοπική αγορά VC/PE που να λειτουργεί απρόσκοπτα χωρίς κενά στη χρηματοδότηση, έχοντας παράλληλα μια ομαλή και ευέλικτη πορεία ανάπτυξης. Πρόκειται για ένα στόχο που η επίτευξή του είναι πλέον ορατή.
- Εστιάζοντας στη γυναικεία επιχειρηματικότητα, η οποία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα χρηματοδότησης και πρόσβασης στην τεχνογνωσία και την πληροφόρηση, θα υπάρξει κάποια ειδική μέριμνα από την πλευρά της ΕΑΤΕ για τη στήριξη γυναικών επιχειρηματιών;
Η άποψή μου είναι ότι η γυναικεία επιχειρηματικότητα δεν υστερεί πουθενά. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει διάκριση στην τεχνογνωσία και στην πληροφόρηση, αλλά ούτε και στη χρηματοδότηση. Απεναντίας, υπάρχουν στοχευμένα προγράμματα, αλλά και διάθεση για πρόσθετη στήριξή της, ώστε να ενθαρρυνθούν οι γυναίκες στην ίδρυση επιχειρήσεων. Από την πλευρά μας, η πρόκληση αλλά και θεμιτός στόχος είναι η συμμετοχή τους και σε επενδυτικά ταμεία. Αντικειμενικά, οι γυναίκες στο ευρύτερο επενδυτικό οικοσύστημα αποτελούμε μειοψηφία, γι’ αυτό και έχει σημασία η ανάδειξη νέων role models, ώστε οι γυναίκες να μπουν πιο δυναμικά στον κλάδο. Άλλωστε στην ΕΑΤΕ, έχουμε κάνει πράξη την εμπιστοσύνη μας στις γυναίκες, καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των στελεχών μας είναι γυναίκες.