THEPOWERGAME
Μολονότι η απόφαση της Σέριλ Σάντμπεργκ να παραιτηθεί από chief operating officer της πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης Facebook, θυγατρικής του ομίλου Meta Platforms, αιφνιδίασε τους εξωτερικούς παρατηρητές, φαίνεται πως ήταν αναμενόμενη για όσους είχαν παρακολουθήσει από κοντά τη σταδιοδρομία της. Μια από τις αναγνωρισμένες προσωπικότητες του παγκόσμιου επιχειρηματικού στερεώματος, η Σάντμπεργκ θεωρούσε πως είχε τεθεί υπερβολικά στο στόχαστρο τον τελευταίο καιρό για τα προβλήματα του ομίλου.
Η απουσία της από το φετινό Παγκόσμιο Οικονομικού Φόρουμ ίσως να αποτέλεσε προάγγελο για την αποχώρηση της. Κάθε χρόνο περιελάμβανε το Νταβός στο επαγγελματικό της ημερολόγιο. Κοντινά της πρόσωπα αποκάλυψαν στη Wall Street Journal πως αυτή τη φορά ήταν ανακουφισμένη που δεν συμμετείχε στο Φόρουμ, επιλέγοντας να παραστεί στο μπατ-μίτζβα, μια παραδοσιακή εβραϊκή τελετή ενηλικίωσης, της κόρης της.
Πέραν τούτου, η Σάντμπεργκ παρακολουθεί εξ αποστάσεως τον νέο προσανατολισμό που έδωσε ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ, ιδρυτής της Facebook, στον ευρύτερο όμιλο. Τα μεγαλόπνοα σχέδια για τη δημιουργία ενός μετασύμπαντος (metaverse) δεν εξαρτώνται από τη διαφήμιση, έναν κλάδο χάρις στον οποίο η Σάντμπεργκ κατάφερε να μετουσιώσει τη Facebook σε έναν τεχνολογικό γίγαντα.
Η Σάντμπεργκ οδήγησε τη Facebook στην «ενηλικίωση»
Η Σάντμπεργκ υπήρξε μια προσωπικότητα συνυφασμένη με τη ωρίμανση και γιγάντωση της Facebook σε τεχνολογικό κολοσσό. Όταν «επιβιβάστηκε» στο πλοίο του τεχνολογικού ομίλου είχε δηλώσει πως θα αποχωρούσε μετά από μια πενταετία. Έμεινε, όμως, συνολικά μια 14ετία, αναπτύσσοντας πολύτιμες διασυνδέσεις με παράγοντες του διαφημιστικού κλάδου και προσανατολίζοντας τον όμιλο σε αυτήν την πολύτιμη πηγή εσόδων. Σήμερα η Facebook μαζί με λίγους ακόμη τεχνολογικούς γίγαντες ελέγχουν την παγκόσμια αγορά της διαφήμισης.
Συγκεκριμένα η chief operating officer της Facebook ενσωματώθηκε στην εταιρεία το 2008, όταν οι πωλήσεις ήταν χαμηλότερες από 80 εκατ. δολάρια. Μέχρι το 2021, τα έσοδα της είχαν φθάσει τα 118 δισ. δολάρια, εκ των οποίων το 98% προήλθαν από διαφημιστικά έσοδα.
Όμως η εξάρτηση του ομίλου από τη διαφήμιση αποτέλεσε το έναυσμα για να εμπλακεί σε μια σειρά σκανδάλων με επίκεντρο την κατάχρηση δεδομένων των χρηστών και ως εκ τούτου της ισχύος της. Πληροφορίες των Financial Times θέλουν την Σάντμπεργκ να διοργανώνει φανταχτερά δείπνα στην κατοικία της στο Menloo Park, μια περιοχή της Καλιφόρνια όπου η Facebook διατηρεί τα γραφεία της. Σε αυτά καλούσε υποψήφιους πελάτες για να τους προσελκύσει.
«Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο να λάβει ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ σοβαρά τον κλάδο της διαφήμισης» σχολιάζει ο Ντέιβιντ Τζόους, διευθύνων σύμβουλος της The Bradtech Group και πρώην επικεφαλής του διαφημιστικού ομίλου Havas, στη βρετανική εφημερίδα. Εκτός των άλλων επιμελήθηκε προσωπικά τη χάραξη μιας στρατηγικής λόμπινγκ με τις ρυθμιστικές αρχές και μέλη του Κογκρέσου. Ουσιαστικά η Σάντμπεργκ είχε αναλάβει όλο το επιχειρηματικό κομμάτι του ομίλου και άφησε τον Ζούκερμπεργκ να ασχοληθεί με την ανάπτυξη προϊόντων.
Από το 2016, όμως, επωμίσθηκε τη διαχείριση μιας σειράς κρίσεων στη Facebook, με αφετηρία την Cambridge Analytica, μια εταιρεία αναλύσεων που διαδραμάτισε έναν εξαιρετικά αμφιλεγόμενο ρόλο στην προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ. Εξαιρετικά επιβλαβείς για την ακεραιότητα του ομίλου ήταν επίσης οι πρόσφατες αποκαλύψεις της Φράνσις Χόγκεν, πρώην product manager στη Facebook. Το 2018, οι New York Times αναφέρθηκαν προσωπικά στην Σάντμπεργκ σε άρθρο όπου υποστήριζε πως η Facebook προσέλαβε τη συμβουλευτική εταιρεία Definers Public Affairs, που συσχετίζεται με τους Ρεπουμπλικάνους, για τη δυσφήμιση ανταγωνιστών και επικριτών.
Στο πλευρό του Σάντερς από το Χάρβαρντ μέχρι το υπουργείο Οικονομικών
Η 52χρονη Σάντμπεργκ ήταν δραστήρια από νεαρή ηλικία. Όσο ήταν ακόμη φοιτήτρια στο πανεπιστήμιο Χάρβαρντ στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 δημιούργησε την οργάνωση Women in Economics and Government. Ο Λόρενς Σάμερς ήταν τότε καθηγητής και την προσέλαβε ως βοηθό ερευνών στην Παγκόσμια Τράπεζα. Ύστερα εργάστηκε για μικρό χρονικό διάστημα ως σύμβουλος διοίκησης στη MacKinsey πριν εργαστεί ξανά στην ομάδα του Λόρενς Σάμερς όσο εκείνος ήταν υπουργός Οικονομικών από το 1996 μέχρι το 2001 επί κυβέρνησης του Μπιλ Κλίντον. Μεταπήδησε στη Google όπου ήταν επικεφαλής του παγκόσμιου τμήματος διαδικτυακών πωλήσεων και από το 2008 εντάχθηκε στη Facebook.
Βέβαια η Σάντμπεργκ, η οποία πολιτικά συντάσσεται με το κόμμα των Δημοκρατικών και είχε υποστηρίξει ανοικτά τη Χίλαρι Κλίντον στις προεδρικές εκλογές του 2016, παραμένει μέλος του διοικητικού συμβουλίου της Meta Platforms και θα αποχωρήσει επίσημα το φθινόπωρο.
Τα τελευταία χρόνια, όμως, είχε διευρυνθεί το χάσμα ανάμεσα σε εκείνη και τον Ζούκερμπεργκ. Ακόμη και οι συμμαχίες που είχε συνάψει κυρίως με γυναίκες από το πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, το υπουργείο Οικονομικών και την Google θεωρήθηκαν ως κλίκες γνωστές με το σλόγκαν «Friends of Sheryl Sandberg» ή FOSS. Συγγραφέας δυο βιβλίων, «Lean in: Women, Work and the Will to Lead» και «Option B», πληροφορίες την θέλουν να πειραματίζεται με τον πολιτικό στίβο.