THEPOWERGAME
Υπάρχει πλαφόν στη δημιουργικότητα και την καινοτομία; Πότε πρέπει να αποσύρεται ένα στέλεχος από την αγορά εργασίας και με ποιο τρόπο πρέπει να γίνεται η μετάβαση στη νέα πραγματικότητα που ορίζει η συνταξιοδότηση; Για τη Νίκη Μπουτάρη, η ηλικία είναι απλά ένας αριθμός και η χρησιμότητα ενός στελέχους σε μια επιχείρηση σχετίζεται, όχι με την ηλικιακή φάση την οποία διανύει, αλλά πρωτίστως με τις δεξιότητές, την εμπειρία και την ικανότητα να απορροφά γνώσεις καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Δυστυχώς, όπως επιβεβαιώνει, στο powergame.gr η κα Μπουτάρη, η οποία πέρασε μεγάλο μέρος του εργασιακού της βίου σε θέσεις ευθύνης σε αρκετά ανταγωνιστικούς κλάδους, εκτός από τις διακρίσεις με βάση το φύλο, τη φυλή και τον σεξουαλικό προσανατολισμό, οι εργαζόμενοι, και δη οι γυναίκες, έρχονται αντιμέτωπες και με το λεγόμενο age discrimination, που στερεί σε ταλαντούχους ανθρώπους το δικαίωμα της εργασίας επειδή ξεπέρασαν το επιτρεπόμενο ηλικιακό όριο.
Ορμώμενη από την προσωπική της εμπειρία, όταν ο εργοδότης της την ενημέρωσε ένα πρωί ότι έπρεπε να λήξει η συνεργασία τους, όχι λόγω χαμηλής απόδοσης ή κακής διαχείρισης μιας κατάστασης, αλλά λόγω… ηλικίας, εκείνη είδε την κρίση ως ευκαιρία, πείσμωσε και δημιούργησε την πρωτοβουλία «Just a Number», φέρνοντας πιο κοντά τη γενιά των baby boomers με τους σημερινούς τριαντάρηδες. Τονίζει μάλιστα, πως οι σημερινοί «seniors» είναι δραστήριοι επαγγελματικά, απολαμβάνουν τα κεκτημένα τους, ταξιδεύουν, συνεχίζουν να εξελίσσονται, επιμορφώνονται, πολλές φορές συνεχίζουν να ηγούνται ή ξεκινούν μία τελείως καινούργια δραστηριότητα!
- Κα Μπουτάρη, η οικονομική κρίση, ο ψηφιακός μετασχηματισμός και η πανδημία δημιούργησαν ένα νέο περιβάλλον στο οποίο καλούμαστε όλοι να προσαρμοστούμε. Όσοι επιδείξουν γρηγορότερα αντανακλαστικά θα αξιοποιήσουν καλύτερα τις ευκαιρίες που διανοίγονται. Ποιος ο ρόλος των γυναικών στη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται;
Ο ρόλος της γυναίκας, πάντα καθοριστικός στους αιώνες, αν και βαθύτατα απαξιωμένος, είναι τώρα πολλαπλασιασμένος λόγω της πολυπλοκότητας της σύγχρονης κοινωνίας. Διευρύνεται ο ρόλος της γυναίκας που έχοντας κερδίσει αναγνώριση και θέσεις σε υψηλά αξιώματα σε κάθε πεδίο, της οικονομίας, της πολιτικής, του πολιτισμού, έρχεται με την γυναικεία φύση της και τις αντίστοιχες ικανότητες προσαρμογής, και οργανωτικότητας της να συνεισφέρει και να ανταποκριθεί ισοδύναμα, τουλάχιστον, με τον άνδρα στις απαιτήσεις των καιρών.
- Μιλώντας για διακρίσεις στην αγορά εργασίας, θα ήθελα να σταθούμε λιγάκι στη διάκριση που γίνεται με βάση την ηλικία που, δυστυχώς, και σε αυτό το πεδίο οι γυναίκες έχουν τα πρωτεία. Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας την προσωπική σας εμπειρία που οδήγησε και στη δημιουργία του «Just a number»;
Το θέμα της διάκρισης με βάση την ηλικία (age discrimination) είναι καταγεγραμμένο στατιστικά παγκόσμια ως μία κύρια εργασιακή διάκριση, όπως το φύλο, η εθνότητα, η εμφάνιση, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, κ.α. Και καλύπτεται από νομοθεσίες κρατών, Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ηνωμένων Εθνών. Όταν μιλάμε όμως για διάκριση ηλικίας για τις γυναίκες μιλάμε για πολλαπλή διάκριση, δηλαδή διάκριση και με βάση το (γυναικείο) φύλο και με την ηλικία. Αν και δεν είναι λοιπόν καταγραμμένο επίσημα αυτό το ποσοστό, σαφώς η γυναίκα είναι διπλά εκτεθειμένη.
Θα αναφερθώ στη δική μου εμπειρία μόνο και μόνο για να τονίσω ότι υπάρχουν περιπτώσεις που μπορούμε ένα αρνητικό βίωμα να το αντιστρέψουμε σε κάτι θετικό: Ενώ βρισκόμουν στην κορυφή της επαγγελματικής μου απόδοσης και σε υψηλή διοικητική θέση σε οργανισμό ιδιωτικού δικαίου, καθώς και έχοντας ολοκληρώσει με αναγνωρισμένη επιτυχία όλα τα projects που μου είχαν ανατεθεί, μου γνωστοποιήθηκε από τον εργοδότη μου ότι τον επόμενο χρόνο θα έπρεπε να αποχωρήσω λόγω ..ορίου ηλικίας -επειδή θα γινόμουν 67! Προφανώς η ηλικία ήταν ένα πρόσχημα. Ατυχές μάλιστα, λόγω της πρόσφατης νομοθεσίας και οδηγίας σχετικής από την ΕΕ. Το πρόσχημα εγκαταλείφθηκε γρήγορα όταν διαπραγματεύτηκα και αποχώρησα μεν, αλλά άμεσα και με εξαιρετικούς όρους και όχι με αιτιολογία την ..προχωρημένη ηλικία μου.
Πήρε κάποιο καιρό ,ωστόσο, να κατασταλάξει μέσα μου αυτό το τραυματικό βίωμα. Συνειδητοποίησα όμως κοιτώντας γύρω μου, ότι αυτή η μεγάλη μερίδα κοινού που ονομάζουμε «ηλικιωμένοι», «συνταξιούχοι», οι περίπου 60+, κάθε άλλο παρά παροπλισμένοι είναι οι περισσότεροι. Χάρη στο μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, χάρη στις επιστήμες, στην τεχνολογία, στις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, ειδικά στις προηγμένες χώρες, οι σημερινοί «seniors» είναι δραστήριοι επαγγελματικά, απολαμβάνουν τα κεκτημένα τους, ταξιδεύουν, αλλά και συνεχίζουν να εξελίσσονται, επιμορφώνονται, πολλές φορές συνεχίζουν να ηγούνται ή ξεκινούν μία τελείως καινούργια δραστηριότητα. ‘Έτσι, μου ήρθε η ιδέα να δημιουργήσω μία διαδικτυακή πλατφόρμα που θα έχει τη μορφή ψηφιακού περιοδικού, θα απευθύνεται ειδικά σε αυτό το ηλικιακό γκρουπ, το οποίο στατιστικά φαίνεται ότι είναι εξοικειωμένο κι ενημερώνεται, ψυχαγωγείται, και συμμετέχει ενεργά στο διαδίκτυο και θα προσφέρει περιεχόμενο ενημερωτικό και ψυχαγωγικό, προβάλλοντας πρόσωπα και case studies, ιδέες, τάσεις και προτάσεις που υποστηρίζουν την άποψη ότι η ηλικία είναι απλώς ένας αριθμός. Το όνομα από κει και πέρα ήταν εύλογο : Just a Number!
- Ποιος ο απώτερος στόχος της εν λόγω πλατφόρμας;
Φιλοδοξώ και ονειρεύομαι να βοηθήσει στο να φέρει πιο κοντά τη γενιά των baby boomers ( γεν. από 1945- 1960) τη θεωρούμενη πιο καλοζωισμένη γενιά και τη νεότερη, τη σημερινή γενιά των 30ρηδων που ξεκινούν σήμερα τη σταδιοδρομία τους, σε αντίξοες συνθήκες. Δυστυχώς, το χάσμα αυτών των γενεών είναι υπαρκτό και αρκετά βαθύ. Το Just a Number θα φιλοξενεί και θα δίνει φωνή και στη νεότερη γενιά που βιώνει και αυτή εξίσου την ηλικιακή διάκριση στον άλλο πόλο, ώστε να προβληθεί η φιλοσοφία των συμπληρωματικών ηλικιακά ρόλων στο εργασιακό περιβάλλον και όχι των ανταγωνιστικών.
Από σχετική έρευνα που κάναμε, φαίνεται ότι το concept του Just a Number είναι ιδιαίτερα ελκυστικό και στις νεότερες ηλικίες!
- Υπάρχει τελικά ηλικιακό όριο στην δημιουργικότητα και την καινοτομία; Πού θα πρέπει να εστιάζουν οι managers όταν στελεχώνουν την ομάδα τους;
Όχι, κατά τη γνώμη μου, δεν υπάρχει. Δείτε για παράδειγμα, μεγάλους καλλιτέχνες, αλλά και επιστήμονες, που τα σημαντικότερα έργα τους προέκυψαν πολλές φορές στην πολύ ώριμη ηλικία τους. Εγώ ως manager για πολλά χρόνια, διαπίστωσα ότι οι πιο επιτυχημένες ομάδες είναι αυτές που αποτελούνται από ένα σύνολο επαγγελματιών που διαθέτουν γνώσεις, πείρα, ωριμότητα και σοφία, νεανικό ενθουσιασμό και ορμή, νέες ιδέες και άμεση συνδεσιμότητα με τις εκθετικές αλλαγές της εποχής μας. Μια ομάδα δηλαδή, με υγιές μείγμα διαφόρων ηλικιών – και αντίστοιχων δεξιοτήτων.
- Είστε υπέρμαχος της διά βίου εκπαίδευσης, που είναι και το «κλειδί», ώστε να διατηρεί κανείς την ανταγωνιστικότητά του. Πώς αυτό επιτυγχάνεται όταν στην εξίσωση υπάρχει ο παράγοντας οικογένεια; Εσείς τι πρότυπο γυναίκας θα θέλετε να δημιουργήσετε για τα παιδιά και τα εγγόνια σας;
Πράγματι, η συνεχής επιμόρφωση είναι για μένα στάση ζωής. Και το κλειδί, όχι μόνο για την ανταγωνιστικότητα, αλλά και για την προσωπική εξέλιξη, καθώς και για την ποιοτική μακροημέρευση, τελικά.
Η οικογένεια από την άλλη και η ανατροφή των παιδιών ήταν και είναι ο κεντρικός πυλώνας της προσωπικής ζωής μου. Δυσκολεύομαι, λοιπόν, να τα βάλω στην ίδια ζυγαριά, ή εξίσωση, αν θέλετε. Στην πράξη λοιπόν, έδωσα προτεραιότητες, κατά εποχή. ‘Όταν τα παιδιά μου ήταν μικρά, και με αυτό εννοώ ως το γυμνάσιο, ήμουν πάντα εκεί όταν γυρνούσαν από το σχολείο. Ακύρωνα επαγγελματικές υποχρεώσεις όταν ήταν άρρωστα, ή είχαν κάποιο θέμα που απαιτούσε επιτακτικά την παρουσία μου,. Μπορεί έτσι να καθυστέρησε κάπως η εξέλιξη της καριέρας μου, αλλά δεν το μετάνιωσα ποτέ. Όσο για πρότυπο, νομίζω ότι στα παιδιά μου έδωσα ίσως το παράδειγμα, παρά κηρύγματα ή νουθεσίες. Ένα «μοντέλο» όπου κυριαρχούν κάποιες απλές, αλλά βασικές αρχές και κάποιες καλές συνήθειες: Την απόλαυση της ανάγνωσης και την αγάπη για μάθηση, για εκπαίδευση. Τη θέληση για την κατάκτηση στόχων- που οδηγεί στην προσωπική ικανοποίηση. Την αίσθηση της ευθύνης και της συνέπειας στις υποχρεώσεις και στα καθήκοντα τους. Και τη συνειδητοποίηση, με ρεαλιστική αξιολόγηση, των ικανοτήτων τους και των ταλέντων τους. Το όποιο μου γυναικείο πρότυπο νομίζω λειτούργησε, έμμεσα πλην σαφώς, στο πλαίσιο του γενικότερου ανθρώπινου. Ελπίζω ότι το ίδιο πρότυπο προβάλω και στα εγγόνια μου, μέσα από τον ρόλο της γιαγιάς που συνεχίζει να είναι δραστήρια, να επιμορφώνεται, και να διατηρεί την περιέργεια, το αμείωτο ενδιαφέρον και την έγνοια για τον κόσμο γύρω μας.
- Μεγάλο μέρος του εργασιακού σας βίου το περάσατε στον χώρο της διαφήμισης, όπου τα ποσοστά των γυναικών εργαζομένων είναι ικανοποιητικά. Είναι εύκολη η διοίκηση μιας ομάδας που απαρτίζεται από γυναίκες; Διότι έχει επικρατήσει η άποψη ότι είναι δύσκολη η συνεργασία μεταξύ τους.
Πράγματι, δραστηριοποιούνται πολλές γυναίκες στη διαφήμιση, ομοίως και στη δική μου τότε εταιρεία – το ποσοστό ήταν περίπου 97%! Δεν είχα πάντως ιδιαίτερο πρόβλημα συνεργασίας λόγω φύλου. Είχα και έχω όμω,ς πρόβλημα με τους κακούς χαρακτήρες. Με το ελλειμματικό ήθος. Με την ανειλικρίνεια.
Οφείλω πάντως να ομολογήσω, με λύπη μου, ότι οι γυναίκες πολλές φορές είμαστε ιδιαίτερα «κακές» μεταξύ μας. Διακρίνω ένα είδος ζηλοτυπίας, εκεί που θα περίμενες να υπάρχει γυναικεία αλληλεγγύη. Γιατί στεκόμαστε απέναντι τόσο ανταγωνιστικά; Επειδή είμαστε ανασφαλείς; Δεν ξέρω. Ελπίζω όμως αυτό να εξαλειφθεί σταδιακά, καθώς όλο και περισσότερες νέες γυναίκες, απελευθερωμένες από τέτοια συμπλέγματα, κατακτούν, χωρίς περιττές αψιμαχίες, τη θέση που τους αξίζει στον εργασιακό χώρο.