THEPOWERGAME
Πληθώρα δημοσκοπήσεων δείχνει ότι οι γυναίκες σε ποσοστό 10% περισσότερο από τους άνδρες δηλώνουν ότι επιθυμούν να εργαστούν εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, εξ αποστάσεως. Τα οφέλη που βλέπουν σε αυτό το μοντέλο εργασίας είναι πρωτίστως η ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, η αποτελεσματικότερη διαχείριση του χρόνου τους, έτσι ώστε να μπορούν να συνδυάσουν τη δουλειά με τις οικογενειακές δραστηριότητες, ενώ πολύ σοβαρά υπόψη λαμβάνουν και την εξοικονόμηση χρημάτων από τις περιορισμένες μετακινήσεις.
Τι γίνεται όμως με τις υβριδικές συνθήκες εργασίας, όπου ορισμένοι εργαζόμενοι συστεγάζονται στον ίδιο χώρο και άλλοι είναι απομακρυσμένοι; Πώς επηρεάζει αυτή η πολιτική των δύο μέτρων και δύο σταθμών τη σταδιοδρομία των γυναικών, τις ευκαιρίες τους για προαγωγή και την επαγγελματική τους εξέλιξη, εν γένει;
Σύμφωνα με την Martine Haas, Καθηγήτρια Διοίκησης της Έδρας Lauder στο Wharton School και Διευθύντρια του Ινστιτούτου Lauder for Management & International Studies στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας, οι έρευνες της οποίας επικεντρώνονται στη συνεργασία και την ομαδική εργασία σε παγκόσμιους οργανισμούς, υπάρχει το «ευέλικτο υβριδικό» και το «σταθερό υβριδικό» εργασιακό περιβάλλον. Εξηγεί πως σε ένα ευέλικτο υβριδικό σύστημα, ο ίδιος υπάλληλος άλλοτε δίνει το παρών στο γραφείο και άλλοτε δουλεύει απομακρυσμένα, επομένως η τοποθεσία του αλλάζει κατά τη διάρκεια μιας τυπικής εβδομάδας εργασίας. Αντιθέτως, σε ένα σταθερό υβριδικό σύστημα, ορισμένοι υπάλληλοι βρίσκονται πάντα σε συστέγαση, ενώ άλλοι είναι πάντα απομακρυσμένοι και οι τοποθεσίες τους δεν αλλάζουν κατά τη διάρκεια της εβδομάδας.
«Μπορούμε να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για το πώς θα τα πάνε οι γυναίκες σε ένα ευέλικτο υβριδικό σύστημα, όπου εργάζονται εξ αποστάσεως κάποιες φορές, και κάποιες άλλες στο γραφείο. Από την άλλη πλευρά, ωστόσο, υπάρχουν αρκετά στοιχεία που στέλνουν το μήνυμα ότι πρέπει να είμαστε λιγότερο αισιόδοξοι για το πώς θα αποδώσουν οι γυναίκες σε ένα σταθερό υβριδικό σύστημα. Ειδικά εδώ, οι ηγέτες πρέπει να γνωρίζουν ότι οι γυναίκες κινδυνεύουν να βρεθούν διπλά σε μειονεκτική θέση δουλεύοντας εξ αποστάσεως σε ένα υβριδικό σύστημα» λέει χαρακτηριστικά η κα Haas.
Το διπλό μειονέκτημα
Έρευνες έχουν δείξει ότι οι γυναίκες βρίσκονται συχνά σε μειονεκτική θέση σε σχέση με τους άνδρες συναδέλφους στον χώρο εργασίας. Προς το παρόν, υπάρχουν λιγότερα ευρήματα σχετικά με τις επιπτώσεις της απομακρυσμένης εργασίας, αλλά γίνεται σαφές ότι οι υβριδικές σχέσεις εργασίας συχνά δημιουργούν διαφορές ισχύος μεταξύ αυτών που βρίσκονται μέσα και έξω από το γραφείο, με τους ανθρώπους που εργάζονται εξ αποστάσεως να μειονεκτούν, ανεξάρτητα από το φύλο τους. Έτσι, οι γυναίκες που εργάζονται εξ αποστάσεως μπορεί να βρεθούν σε μειονεκτική θέση με δύο τρόπους.
Πρόσβαση σε mentoring και χρηματοδότηση
Μεταξύ άλλων, η κα Haas επισημαίνει ότι οι σχέσεις καθοδήγησης και η χρηματοδότηση είναι ζωτικής σημασίας για την πρόοδο στις επιχειρήσεις, αλλά οι γυναίκες συχνά δυσκολεύονται περισσότερο να δημιουργήσουν δίκτυα και να αναπτύξουν “συμμάχους” που θα τις υποστηρίξουν σθεναρά στην καριέρα τους. Ταυτόχρονα, η εξ αποστάσεως εργασία καθιστά δυσκολότερη την ανάπτυξη σχέσεων καθοδήγησης ή χορηγίας, επειδή είστε λιγότερο ορατοί σε όσους μπορεί να ενδιαφέρονται για την ευημερία και την εξέλιξή σας. Υπάρχουν λιγότερες ευκαιρίες για να συνδεθείτε άτυπα ή να ενισχύσετε σχέσεις ζητώντας συμβουλές ή βγαίνοντας έξω για μεσημεριανό γεύμα.
Η ελλιπής δέσμευση
Οι γυναίκες συχνά θεωρείται ότι είναι λιγότερο αφοσιωμένες στην εργασία και τη σταδιοδρομία τους συγκριτικά με τους άνδρες, ειδικά αν είναι μητέρες. Μερικές φορές, ενθαρρύνονται να δημιουργήσουν «αναχώματα» που μπορούν να εκτροχιάσουν την καριέρα τους, όπως η μετάβαση σε εργασία μερικής απασχόλησης. Την ίδια ώρα, η εξ αποστάσεως εργασία αυξάνει τον κίνδυνο να θεωρηθούν λιγότερο αφοσιωμένες από τους συναδέλφους τους στο γραφείο, καθώς η σκληρή δουλειά τους μακριά από το γραφείο είναι λιγότερο ορατή στους συνομηλίκους και τους διευθυντές τους.
Η δύναμη του λόγου
Η κα Hass διαπιστώνει ότι στην πλειονότητά τους οι γυναίκες δυσκολεύονται περισσότερο να μιλήσουν στις επαγγελματικές συναντήσεις ή στα αφεντικά τους, ειδικά σε ανδροκρατούμενους χώρους εργασίας, φοβούμενες μήπως δε ακουστούν, ενώ αισθάνονται στους χώρους εργασίας ψυχολογικά ανασφαλείς.
Προσθέτει πως οι άνθρωποι που εργάζονται εξ αποστάσεως μπορεί να δυσκολεύονται περισσότερο να μιλήσουν ή να ακουστούν ανεξάρτητα από το φύλο τους, ειδικά όταν οι υπόλοιποι συνάδελφοι δεν είναι απομακρυσμένοι και έχουν τη δυνατότητα να κάνουν ένα σχόλιο την κατάλληλη στιγμή ή να θίξουν ένα πρόβλημα τη στιγμή που βρίσκεται σε εξέλιξη και να ζητήσουν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι για να βρουν λύση.
«Τέτοιου είδους προβλήματα μπορούν να επιδεινώσουν το ένα το άλλο, επομένως δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι μια έρευνα του Catalyst σε περισσότερους από 1.000 εργαζόμενους ενήλικες στις ΗΠΑ διαπίστωσε ότι το 45% των γυναικών ηγετών επιχειρήσεων ανέφεραν ότι είναι δύσκολο για τις γυναίκες να μιλήσουν σε εικονικές συναντήσεις και το 20% των γυναικών είπε είχαν αισθανθεί ότι τους αγνοούσαν οι συνάδελφοί τους κατά τη διάρκεια βιντεοκλήσεων».
Αναγνώριση των κινδύνων
Οι κίνδυνοι διπλού μειονεκτήματος είναι, όπως καταλήγει η κα Hass, πιο έντονοι σε ένα σταθερό υβριδικό σύστημα, όπου οι γυναίκες που εργάζονται εξ αποστάσεως με πλήρη απασχόληση πολύ σπάνια ή σχεδόν ποτέ δεν περνούν χρόνο με τους συναδέλφους τους αυτοπροσώπως. Αυτοί οι κίνδυνοι είναι πιθανό να είναι λιγότερο έντονοι σε ένα ευέλικτο υβριδικό σύστημα, όπου οι προκλήσεις της απομακρυσμένης εργασίας μπορούν τουλάχιστον, εν μέρει, να ξεπεραστούν με αυξημένες ευκαιρίες για τη δημιουργία δικτύων, την ανάπτυξη μεντόρων, όπως επίσης και τη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών που επιτρέπουν στις γυναίκες να αντιμετωπίζονται ως ισότιμοι συνομιλητές.