Με ένα δισεκατομμύριο ευρώ… λιγότερο απάντησε το καταθετικό κοινό στις «αδιάφορες» αποδόσεις των προθεσμιακών καταθέσεων, που οι σταδιακές μειώσεις επιτοκίων τις οδήγησαν σε ακόμη πιο χαμηλά μονοπάτια.
Με μια πρώτη ματιά στα χθεσινά επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, είναι ορατή η μείωση των υπολοίπων στις προθεσμιακές καταθέσεις τον Φεβρουάριο, κατά 1,014 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μηνιαία πτώση που καταγράφεται από τον Σεπτέμβριο του 2021. Ως αποτέλεσμα, τα υπόλοιπα των καταθέσεων προθεσμίας έπεσαν στα 35,81 δισ. ευρώ, που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο από τον Οκτώβριο του 2023.
Όλοι οι λόγοι, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, έχουν κοινό παρονομαστή τον παράγοντα απόδοση. Και όχι τυχαία. Οι αποδόσεις στις προθεσμιακές καταθέσεις, που είναι η τραπεζική πρόταση για μια κλειδωμένη αποταμίευση, υποχωρούν σταδιακά από τις αρχές του 2025, παίρνοντας τη σκυτάλη των μειώσεων επιτοκίων από το δεύτερο εξάμηνο του 2024.
Και αυτό αποτυπώνεται σε δύο συμπεριφορές:
- από τη μία πλευρά, τα επιτόκια δεν είναι ελκυστικά, οπότε οι καταθέτες δεν ανανεώνουν τις προθεσμιακές που λήγουν,
- την ίδια στιγμή, τα επιτόκια των νέων προθεσμιακών είναι εξίσου χαμηλά, οπότε δεν προσελκύουν νέους καταθέτες, με αποτέλεσμα η ζήτηση και για ανανεώσεις, αλλά και για νέες συμφωνίες, να είναι χαμηλή.
Έτσι, η συγκυρία ευνοεί τη στροφή του κοινού σε άλλου είδους αποταμίευση, με ή χωρίς καθόλου ρίσκο. Για όσους «αγαπούν» τις ασφαλείς τοποθετήσεις, ανταγωνιστικά στις προθεσμιακές είναι τα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου, που πέραν του ότι είναι zero risk, έχουν ενδιαφέρουσες αποδόσεις (ενδεικτικό το 2,10% των εντόκων γραμματίων 6μηνης διάρκειας της τελευταίας έκδοσης).
Παράλληλα, δεν είναι αμελητέα η στροφή του κοινού στα αμοιβαία κεφάλαια -εδώ όμως μπαίνει ο παράγοντας ρίσκου, γιατί οι αποδόσεις δεν είναι εγγυημένες, ούτε προεξοφλούνται. Υπάρχουν όμως πιο «safe» αμοιβαία, αν μπορεί κάποιος να επικαλεσθεί έναν τέτοιον όρο, όπως τα ομολογιακά target maturity (προκαθορισμένης διάρκειας), αν και δειλά-δειλά το ελληνικό κοινό ανοίγεται σταδιακά και σε μικρά αμοιβαία, που απορροφούν τελευταίως ένα μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον εκ μέρους του κοινού.
Την εικόνα αυτήν πιστοποιούν και τα οικονομικά στοιχεία. Τον Φεβρουάριο οι καθαρές εισροές στο σύνολο των αμοιβαίων κεφαλαίων ανήλθαν σε 650 εκατ. ευρώ., από τα οποία τα 500 εκατ. ευρώ είναι ομολογιακά target maturity.
Στη λογική αυτήν είναι και τα προϊόντα που λανσάρουν οι τράπεζες για να κρατήσουν τους καταθέτες πελάτες τους και να τους ικανοποιήσουν με αποδόσεις άνω του 2% -και κατά περίπτωση και υψηλότερα. Πάλι, όμως, στη βάση των αμοιβαίων κεφαλαίων, με προκαθορισμένη ημερομηνία λήξης και ενίοτε με ετήσιο μέρισμα. Προγράμματα ομολογιακών αμοιβαίων τριετούς κατά μέσο όρο διάρκειας, πολλά εκ των οποίων δεν είναι σταθερά «ανοιχτά» προς διάθεση, αλλά διατίθενται σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους.
Το θετικό σενάριο στο καθοδικό επιτοκιακό περιβάλλον είναι ότι σε κάθε περίπτωση υπάρχει διαθέσιμη ρευστότητα για αποταμίευση και επένδυση, όπως παράλληλα υπάρχουν και πολλές εναλλακτικές για κάθε τύπου και προφίλ επενδυτή-αποταμιευτή.
