Επανάσταση στον χώρο των πληρωμών με σαφές χρονοδιάγραμμα επιχειρείται στην Ελλάδα και πανευρωπαϊκά, με την υποχρεωτική υιοθέτηση των άμεσων πληρωμών, από κάθε τραπεζικό κανάλι. Με αφετηρία τις 9 Οκτωβρίου φέτος, κάθε συναλλασσόμενος πολίτης θα μπορεί εάν θέλει να πληρώνει οποιαδήποτε επιχείρηση, σε φυσικό ή διαδικτυακό σημείο, σκανάροντας μόνο έναν κωδικό QR από το κινητό του. Μία επιπλέον επιλογή, πέραν της πιστωτικής/χρεωστικής του κάρτας και φυσικά, των μετρητών.
Οι πληρωμές με QR code και οι πάσης φύσεως άμεσες μεταφορές πιστώσεων από λογαριασμό σε λογαριασμό (Αccount to account/ A2A) είναι ευρέως διαδεδομένες στο εξωτερικό και μάλιστα διεθνώς γνωστά συστήματα πληρωμών, που «γεννήθηκαν» ως ιδέες σε ασιατικές κυρίως αγορές (π.χ.τύπου Alipay), «απειλούν» στο πλαίσιο του εντεινόμενου ανταγωνισμού το μερίδιο των πιστωτικών καρτών που σε πολλές αγορές, συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής, έχουν σαφές προβάδισμα.
Επί της ουσίας, τα instant payments, οι άμεσες πληρωμές από το κινητό μέσω ενός QR code ή A2A συναλλαγές, αναθεωρούν το ρόλο του πλαστικού χρήματος, που μέχρι τώρα αποτελούσε «μονοπώλιο» στις επιλογές του κοινού για πληρωμή συναλλαγών, εκτός μετρητών. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα εθνικά συστήματα πληρωμών έρχονται να σβήσουν τις πιστωτικές/χρεωστικές κάρτες, άλλωστε και αυτές μετεξελίσσονται μέσω του αναβαθμισμένου ρόλου τους μέσω των άυλων και ανέπαφων πληρωμών μέσω wallets εφαρμογών (google pay/apple pay).
Βρισκόμαστε, όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά όλες οι αγορές παγκοσμίως σε μια ριζική ανακατανομή της πίτας και των μεριδίων όλων των εναλλακτικών μέσων πληρωμών. Ως ένα βαθμό για ευκολία και αμεσότητα. Ως έναν άλλο βαθμό για μεγαλύτερη ασφάλεια, ειδικά τώρα που οι απάτες σε βάρος τραπεζικών συναλλαγών έχουν γίνει ακόμη πιο ευφάνταστες. Και τρίτον, γιατί ο περιορισμός της χρήσης των μετρητών – τα οποία έχουν μεγάλο κόστος διαχείρισης– θα συμβάλλει στη μείωση της φοροδιαφυγής.
Για το συναλλακτικό κοινό, που ήδη απολαμβάνει τη δυνατότητα μεταφοράς πίστωσης μέσω instant payments καναλιών (από το κινητό ή τον υπολογιστή, εντός δευτερολέπτων και με ασφάλεια) ο φετινός Οκτώβριος θα ανεβάσει τον πήχη της ευελιξίας και της εξυπηρέτησης ακόμη πιο ψηλά. Θα μπορούν οι πολίτες να πληρώνουν από το κινητό τους, τα πάντα, με έναν κωδικό QR που θα σκανάρουν στη δεδομένη στιγμή. Το ελληνικό σχήμα άμεσων πληρωμών της ΔΙΑΣ, το οποίο τώρα εμπλουτίζεται και ενισχύεται, θα προβάλλει έναν μοναδικό κωδικό που θα «γεννιέται» στο POS για κάθε συναλλαγή.
Σήμερα, αυτό μπορεί να γίνει ως έναν βαθμό, αλλά μόνο από εταιρίες που το έχουν επιλέξει και έχουν υιοθετήσει αντίστοιχα συστήματα (πάνω από 7.100, συμπεριλαμβανομένης της ΑΑΔΕ). Η διαφορά είναι ότι από τις 9 Οκτωβρίου και μετά η δυνατότητα αυτή, ως ένα ακόμη κανάλι, θα είναι υποχρεωτική για κάθε επιχείρηση (είτε δημόσια , είτε ιδιωτική) και η πληρωμή θα γίνεται άμεσα, μέσω ενός κωδικού QR.
Με απλά λόγια, θα μπορεί κάποιος από το κινητό του ανά πάσα στιγμή να πληρώσει το ρεύμα του, τους φόρους του, τα ρούχα που ψώνισε σε ένα πολυκατάστημα, τα ψώνια του super market, το αεροπορικό του εισιτήριο, το ξενοδοχείο, το διαγνωστικό κέντρο… όλες οι πληρωμές, με ένα σκανάρισμα, χωρίς την χρήση κάρτας. Από το ένα IBAN σε ένα άλλο. Και το σημαντικότερο: σε κάθε σημείο, ψηφιακό ή φυσικό (στο pos ενός καταστήματος, στο e commerce, ή στις ιστοσελίδες των εταιριών κάθε κατηγορίας ).
Αυτή η εξέλιξη που ακουμπάει σε κοινοτική οδηγία, αποτελεί εναρμόνιση με τις τάσεις που υπάρχουν στο εξωτερικό και οι οποίες πριν ακόμη γίνουν αντιληπτές, έχουν δώσει τη θέση τους σε άλλες πιο εξελιγμένες…. Ινδοί και Κινέζοι πλέον πληρώνουν κατά πλειοψηφία με QR code – βέβαια η Κίνα παραδοσιακά δεν είχε πρόσβαση σε Visa και Mastercard, οπότε είχε αναπτύξει το δικό της εθνικό σύστημα πληρωμών.
Γενικώς η Ευρώπη, όχι μόνο η Ελλάδα, όπως και οι ΗΠΑ, έχουν προβάδισμα στις κάρτες με τα παραπάνω brands να δρέπουν καρπούς μιας μακρόχρονης ιστορίας δανεισμού (η κάρτα είναι μια μορφή δανείου). Στις ΗΠΑ βέβαια, η κάρτα περνάει τώρα μέσω των ψηφιακών πορτοφολιών, είναι άυλη και οι συναλλαγές ανέπαφες, με μεγάλη διάδοση στο apple/google pay.
Το IRIS και το δωρεάν πλαφόν των 1.000 ευρώ
Βήματα προς αυτή την κατεύθυνση κάνει και το ελληνικό κοινό, που εκτός από τα wallets έμαθε το IRIS (το σύστημα άμεσων συναλλαγών της ΔΙΑΣ) και το χρησιμοποιεί στις καθημερινές του συναλλαγές, δωρεάν για μεταφορές μεταξύ φίλων έως 500 ευρώ την ημέρα (χωρίς IBAN με τη χρήση αριθμού κινητού). Μία Account to Account συναλλαγή που πολύ σύντομα ανεβαίνει στα 1.000 ευρώ, με τα 500 ευρώ να αφορούν πληρωμές προς ελεύθερους επαγγελματίες και καταστήματα (επίσης δωρεάν). Για το πλαφόν ων 1000 ευρώ με τα διακριτά όρια των 500 ευρώ σε person to person /person to business έχει ληφθεί απόφαση και επίκειται ενεργοποίηση εντός του πρώτου εξαμήνου.
Η ΔΙΑΣ, εθνικός εκκαθαριστής συναλλαγών και «μαμά» εταιρία του IRIS έχει ρίξει όλο της το βάρος στην μετεξέλιξη του account to account συστήματος πληρωμών, ώστε με τον εμπλουτισμό του και τις νέες «πινελιές» καινοτομίες, να είναι ικανό να σταθεί στον ανταγωνισμό των μεγάλων διεθνών brands. Να δώσει την ευκαιρία στους Έλληνες πολίτες μιας ακόμη εναλλακτικής, ενός διαφορετικού καναλιού πληρωμών. Κάτι που ήδη έχει κάνει το Alipay, το WeChat pay, το kakaopay της Νότιας Κορέας και άλλα σχήματα που ήδη εξελίσσονται.
Με αφορμή αυτό το τελευταίο, το κορεάτικο kakaopay, έχει ενδιαφέρον να αναφέρουμε ένα γεγονός: όταν η Κίνα έδωσε την άδεια στους πολίτες της Νότιας Κορέας να την επισκέπτονται χωρίς ειδική ταξιδιωτική visa, η ανταπόκριση σε αριθμό ταξιδιωτών ήταν τεράστια. Δεν γέμισαν μόνο τα ξενοδοχεία και οι πτήσεις, αλλά πολλαπλασιάστηκαν οι εμπορικές συνεργασίες και οι businesses. Αυτό αποτυπώθηκε άμεσα στο kakaopay, ένα σύστημα πληρωμών που βασίζεται σε QR code και χρησιμοποιεί τεχνολογία NFC (κάτι που σύντομα θα διαθέτει μέσω της ΔΙΑΣ και η ελληνική αγορά): μέσα σε μόλις ένα τετράμηνο οι χρήστες της εφαρμογής αυτής στην Κίνα αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 94,5% και το ποσοστό των χρηστών που για πρώτη φορά χρησιμοποίησαν την εφαρμογή για τις πληρωμές τους ανήλθε σε…98,2%.
Η Κίνα είναι μια χώρα χωρίς μετρητά και χωρίς κάρτες, όπου οι πληρωμές και όλες οι συναλλαγές με κινητό είναι ο κανόνας. Τα έσοδα για τη χώρα και για κάθε χώρα που έχει δικό της σύστημα πληρωμών για account to account συναλλαγές και για πληρωμές με ένα barcode, μπορεί να βαίνουν μόνο αυξανόμενα. Και η προοπτική αυτή δεν αφορά μόνο την Κίνα. Μπορεί κάλλιστα να αφορά και τη χώρα μας…
