Από τις πιο κρίσιμες χαρακτηρίζεται η σημερινή συνεδρίαση του ΔΣ της ΕΚΤ (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) για τα επιτόκια αναφοράς, καθώς διεξάγεται στη σκιά των δασμών Τραμπ. Συγκεκριμένα, από χθες το μεσημέρι στη Φρανκφούρτη επικρατεί προβληματισμός συζητήσεων, με τους κεντρικούς τραπεζίτες των χωρών-μελών να διασταυρώνουν τα ξίφη τους. Το ΔΣ της ΕΚΤ ανακοινώνει τον χρησμό του μήνα, ζυγίζοντας τις κυοφορούμενες επιπτώσεις από τη δασμολογική πολιτική Τραμπ.
Και όσο οι τραπεζίτες προσπαθούν να βρουν τη χρυσή τομή και την καλύτερη λύση για την ευρωζώνη, η οποία είναι ο αδύναμος κρίκος στην ανάπτυξη συγκριτικά με τις ΗΠΑ, ο μέσος καταναλωτής προσπαθεί να δει πώς οι εξελίξεις αυτές επηρεάζουν την τσέπη του. Η ΕΚΤ, που θέλοντας να τονώσει την ισχνή ανάπτυξη δίνει χώρο σε μια σταθερή, σταδιακή και ελεγχόμενη μείωση επιτοκίων, δεν μπορεί να μην ακούει τις φωνές που εστιάζουν στον αντίκτυπο της πολιτικής Τραμπ με τους δασμούς. Θα μείνει στο 20% των δασμών στην Κίνα; Θα συνεχίσει πιο επιθετικά; Πώς θα κινηθεί με τα ευρωπαϊκά προϊόντα; Πώς θα διαμορφωθεί η πολιτική της FED;
Η αίσθηση που επικρατεί από χθες στους κύκλους της οικονομικής πρωτεύουσας της Ευρώπης είναι αυτή ακριβώς, όπως περιγράφουν διάφοροι αρμόδιοι παράγοντες στο powergame.gr, επισημαίνοντας πόσο σημαντική παράμετρος στον καθορισμό της νέας απόφασης για μείωση είναι το γνωστό Trump effect. Το κλίμα χθες είχε μια ασάφεια, καθώς ο μεγάλος άγνωστος είναι όλη αυτή η αβεβαιότητα που απορρέει από τις αποφάσεις του πλανητάρχη. Από την άλλη πλευρά, βέβαια, στη ζυγαριά βαραίνουν τα οικονομικά δεδομένα, τα οποία δεν μπορεί να αγνοηθούν.
Όπως μεταφέρουν αρμόδιες πηγές, η αγορά ήδη τιμολογεί τα επιτόκια στο 1,75% για το τέλος του έτους, συμπεριλαμβάνοντας δύο ακόμη μειώσεις φέτος την άνοιξη. Τα στοιχεία από τη ζήτηση στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού ήταν πιο χαμηλά από τις προβλέψεις , εξ ου και οι αγορές ανατιμολόγησαν τις προσδοκίες για τα επιτόκια. Η εικόνα που έχουν οι οικονομολόγοι κατά νου είναι ότι η FED θα κινηθεί πιο επιθετικά, αλλά με τους δικούς της ρυθμούς, και η ECB πιο γρήγορα, για να στηρίξει την ανάπτυξη. Στο κάδρο κινητήριες δυνάμεις παραμένουν οι δασμοί και τα ενεργειακά.
Αν και στις παρουσιάσεις των αποτελεσμάτων του 2024 οι ελληνικές τράπεζες έβλεπαν το επιτόκιο της ΕΚΤ στο 2% στο τέλος του 2025, η σημερινή εικόνα, όπως εξηγούν στο powergame.gr οι ίδιες πηγές, δείχνει περιθώριο για περαιτέρω μείωση στο επίπεδο του 1,75%, αν και για την ΕΚΤ ίσως το 2% να θεωρείται «τερματικός σταθμός».
Από πλευράς του, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, από τα «περιστέρια» της ΕΚΤ, είχε εκφράσει πολύ πρόσφατα την εκτίμηση, στο πλαίσιο συνέντευξής του στο Politico, ότι τα επιτόκια θα φθάσουν το 2% το φθινόπωρο. Έχουν ήδη υποχωρήσει 5 φορές από το ιστορικά υψηλό 4% τον περσινό Ιούνιο και σήμερα βρίσκονται στο 2,75%.
Αυτό που είναι δεδομένο είναι ότι η ΕΚΤ σήμερα θα πρέπει να σταθμίσει τα της ευρωζώνης και τα του Τραμπ και να αποφασίσει αν τελικά θα κοπεί άλλο ένα 0,25%. Οι αγορές συνήθως τρέχουν πιο γρήγορα, ανατιμολογούν, προσδοκούν και δημιουργούν κλίμα. Ήδη οι αναλυτές σκιαγραφούν το τοπίο του 2026. Όσο για το euribor, ακολουθεί, έχοντας ενσωματώσει προβλέψεις. Για παράδειγμα, προχθές (4 Μαρτίου) δύο μέρες πριν από τη σημερινή συνεδρίαση, το euribor τριμήνου διαμορφώθηκε στο 2,471% και το euribor ενός μηνός στο 2,191%.
Aυτό το euribor είναι που θα επηρεάσει την τσέπη του καταναλωτή και κυρίως του δανειολήπτη, καθώς το κόστος των δανείων (των κυμαινόμενων) βασίζονται σε αυτό. Τα περισσότερα δάνεια ιδιωτών, όπως για παράδειγμα τα στεγαστικά, τιμολογούνται με βάση το τρίμηνο euribor πλέον ενός περιθωρίου, αν και αναλόγως το προϊόν ή την τράπεζα, μπορεί η βάση να είναι το μηνιαίο euribor.
Με το που δοθεί νέο στίγμα μείωσης, θα αποτυπωθεί στην πορεία του euribor και αυτομάτως θα υποχωρήσει το κόστος της μηνιαίας δόσης. Το επιτοκιακό περιβάλλον θα επηρεάσει τα όποια νέα σταθερά δάνεια, με την έννοια ότι τα καινούργια προγράμματα σταθερής διάρκειας θα είναι χαμηλότερα από αυτά που κυκλοφορούσαν στην αγορά έναν χρόνο πριν.