THEPOWERGAME
Στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι έτοιμοι να επιτύχουν τέταρτη μείωση επιτοκίων την Πέμπτη, αλλά οι διαφορετικές προσεγγίσεις φουντώνουν ξανά σχετικά με το ρυθμό μείωσης επιτοκίων καθώς η «φτώχεια (οικονομική αδυναμία) φέρνει γκρίνια». Οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ συμφωνούν ότι χρειάζονται χαμηλότερα επιτόκια για να τονωθεί η κλονισμένη οικονομία της ευρωζώνης. Το πόσο μπορούν πραγματικά να βοηθήσουν, ωστόσο, αμφισβητείται έντονα με τις διαφωνίες να προκαλούν νέους πονοκέφαλους.
Ορισμένοι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής, τα λεγόμενα «περιστέρια» ζητούν γρήγορες περικοπές για να ενθαρρύνουν τους καταναλωτές να ξοδεύουν και τις επιχειρήσεις να επενδύσουν. Άλλοι, τα λεγόμενα «γεράκια» είναι πιο προσεκτικοί, θεωρώντας ότι οι προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένου του υψηλού ενεργειακού κόστους και της έλλειψης ειδικευμένων εργαζομένων, είναι πέρα από τις αρμοδιότητες της νομισματικής πολιτικής.
Το ποιος θα επικρατήσει θα βοηθήσει στον καθορισμό του καταληκτικού σημείου για μια εκστρατεία χαλάρωσης της ΕΚΤ που πρόκειται να επιφέρει μείωση κατά 0,25 της μονάδας στο επιτόκιο καταθέσεων. Με τον πληθωρισμό να έχει σε μεγάλο βαθμό περιοριστεί, οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι τα περίεργα επιχειρήματα θα οδηγήσουν το επόμενο έτος το κόστος δανεισμού σε επίπεδα που είναι πιθανό να τονώσουν την οικονομική δραστηριότητα.
«Οι απόψεις στο Διοικητικό Συμβούλιο διαφέρουν σχετικά με το πόσο η τρέχουσα οικονομική αδυναμία είναι κυκλική και πόσο διαρθρωτική», δήλωσε ο Χόλγκερ Σμάιντινγκ, επικεφαλής οικονομολόγος στο Berenberg. Στην πραγματικότητα, είναι ένα μείγμα και των δύο, πράγμα που σημαίνει ότι η ΕΚΤ πρέπει να παίξει τον ρόλο της. Αλλά οι μειώσεις επιτοκίων δεν θα είναι πανάκεια για την οικονομία».
Ενώ η ανάπτυξη της ευρωζώνης επιταχύνθηκε απροσδόκητα το τρίτο τρίμηνο, τα πρόσφατα στοιχεία σηματοδοτούν μια άμβλυνση. Οι αντίθετοι άνεμοι, επίσης, ενισχύονται – από την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ και τους εμπορικούς δασμούς που μπορεί να ακολουθήσουν, μέχρι τους πολέμους στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή.
Στο εσωτερικό, η βαριά βιομηχανική Γερμανία αντιμετωπίζει ήδη ένα δεύτερο συνεχόμενο έτος συρρίκνωσης, συν τις πρόωρες εκλογές τον Φεβρουάριο. Παράλληλα, η Γαλλία, δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, υφίσταται τη δική της πολιτική και δημοσιονομική αναταραχή.
Υπό αυτό το πρίσμα, η μείωση των επιτοκίων έχει προφανή πλεονεκτήματα: Η συρρίκνωση του κόστους των τόκων των νοικοκυριών και η μείωση της ελκυστικής αποταμίευσης θα πρέπει να τονώσουν την ιδιωτική κατανάλωση που μόλις αρχίζει να δείχνει σημάδια ζωής. Η φθηνότερη πίστωση θα μπορούσε επίσης να ωθήσει τις εταιρείες να επενδύσουν – ειδικά οι κατασκευαστές κατοικιών – των οποίων τα μειωμένα περιθώρια κέρδους έχουν μειώσει τις δυνατότητες επενδυτικών δαπανών τους.
«Ειδικά, εάν εμφανίζεται πολιτικό κενό, θα ήταν ένα σημάδι εμπιστοσύνης εάν η ΕΚΤ το μόνο σχεδόν θεσμικό όργανο στη ζώνη του ευρώ επιδείξει την ικανότητα και την προθυμία να δράσει», δήλωσε ο Γκιλς Μόεκ, επικεφαλής οικονομολόγος του Axa Group.
Ο διοικητής της ιταλικής κεντρικής τράπεζας Φάμπιο Πανέτα είναι ένας από τους πιο δυνατούς υποστηρικτές της γρήγορης χαλάρωσης, «περιστέρι» και δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να τολμήσει η ΕΚΤ να εισέλθει με το επιτόκιο σε επεκτατικό έδαφος για την οικονομία. «Στην τρέχουσα φάση, θα πρέπει να επικεντρωθούμε περισσότερο στην υποτονικότητα της πραγματικής οικονομίας», είπε τον περασμένο μήνα, προειδοποιώντας ότι η υποτονική εγχώρια ζήτηση θα μπορούσε να προκαλέσει τον πληθωρισμό να υπολείπεται του στόχου του 2%.
Ωστόσο, οι πιο επιθετικοί πολιτικοί, όπως το μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου Ιζαμπέλ Σνάμπελ, «γεράκι» προειδοποιούν ότι οι μειώσεις των επιτοκίων δεν θα είναι αποτελεσματικές εάν τα ζητήματα που στοχεύουν να αντιμετωπίσουν είναι επίσης διαρθρωτικά. Τέτοιες αδυναμίες είναι μυριάδες και περιλαμβάνουν επίσης χαμηλή παραγωγικότητα, μείωση της ανταγωνιστικότητας, δυσμενή δημογραφικά στοιχεία και έλλειψη οικονομικής ολοκλήρωσης.
«Εάν οι εταιρείες δεν επενδύουν για λόγους άλλους από τη νομισματική πολιτική, η μείωση των επιτοκίων κάτω από τα ουδέτερα επίπεδα για την οικονομία μπορεί να μην οδηγήσει σε επενδύσεις», δήλωσε ο Σνάμπελ στο Bloomberg πριν μερικές ημέρες. «Χρειάζεστε διαρθρωτικές πολιτικές για να το πετύχετε».
Σε μια τέτοια κατάσταση, το κόστος της γρήγορης κίνησης για περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων μπορεί να αντισταθμίσει τα οφέλη ξοδεύοντας «πολύτιμο χώρο πολιτικής» που μπορεί να χρειαστεί για να καταπραΰνει μελλοντικούς οικονομικούς κραδασμούς, πρόσθεσε.
Περιπλέκοντας τα πράγματα, ο Φινλανδός Όλι Ρεν υποστήριξε ότι η διάκριση μεταξύ δομικού και κυκλικού «δεν είναι ποτέ κρυστάλλινη» στην αδυναμία της οικονομίας στην ευρωζώνη. «Παρόλο που οι μακροπρόθεσμες προκλήσεις ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης δεν μπορούν να επιλυθούν με εργαλεία νομισματικής πολιτικής, γνωρίζουμε ότι οι επενδύσεις καθορίζονται από πολλούς παράγοντες, ιδίως από τη συνολική ζήτηση, η οποία επηρεάζεται προφανώς από τις οικονομικές συνθήκες», πρόσθεσε.
Μετά τις πρόσφατες κρίσεις της προσφοράς, η χαλάρωση των χρηματοοικονομικών συνθηκών θα βοηθήσει στην αποφυγή «επιπτώσεων στις επενδύσεις οι οποίες είναι απαραίτητες για την αύξηση της μακροπρόθεσμης παραγωγικότητας».
Οι οικονομολόγοι που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg εκτιμούν ότι το κόστος δανεισμού θα διαμορφωθεί στο 2% – ένα επίπεδο που δεν θεωρείται ούτε περιορίζει ούτε τονώνει την ανάπτυξη. Οι αγορές οραματίζονται πιο επιθετικά στοιχήματα, καταλήγοντας περίπου 0,25 της μονάδας κάτω από αυτό το επίπεδο.
Το αν το επιτόκιο καταθέσεων, τώρα στο 3,25%, θεωρείται κάτω από το ουδέτερο είναι ίσως το πιο αμφιλεγόμενο ζήτημα. Όπως ο Πανέτα της Ιταλίας, έτσι και Φρανσουά Βιλερουά, αρχιτραπεζίτης της Γαλλίας, δήλωσε τον Νοέμβριο ότι «δεν θα το απέκλειε στο μέλλον, εάν η ανάπτυξη παρέμενε υποτονική και ο πληθωρισμός κινδύνευε να πέσει κάτω από τον στόχο».
Ωστόσο, ο πρόεδρος της Bundesbank, Χοακίμ Νάγκελ, δήλωσε ότι δεν βλέπει επί του παρόντος «σημαντικό κίνδυνο» πληθωρισμού να ξεπεράσει το 2% που θα δικαιολογούσε μια επεκτατική πολιτική στο εγγύς μέλλον. Αυτή είναι η μάχη που πρόκειται να δοθεί τους επόμενους μήνες, αν και οι περισσότεροι οικονομολόγοι είναι πιο κοντά σε εκείνους τους αξιωματούχους που τονίζουν ένα μείγμα κυκλικών και διαρθρωτικών προκλήσεων και τα όρια της νομισματικής πολιτικής – ανησυχώντας επίσης ότι η ΕΚΤ μπορεί να επιβαρυνθεί ξανά.
Οι μειώσεις των επιτοκίων «δεν θα λύσουν ως δια μαγείας όλα τα διαρθρωτικά προβλήματα», δήλωσε η Κατρίν Νάις, επικεφαλής Ευρωπαίος οικονομολόγος της PGIM Fixed Income. «Πρέπει να βαδίζουν χέρι-χέρι με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με συμπληρωματικές δημοσιονομικές πολιτικές. Επομένως, χρειάζεται πραγματικά ένα ενιαίο, συνεκτικό πακέτο πολιτικής».
Διαβάστε επίσης
Σιδηρόδρομος: Πώς μετά από 24 δισ. το τρένο πάει πιο αργά από Αθήνα στη Θεσσαλονίκη
Οι ασφαλέστερες πόλεις στον κόσμο για το 2025: Η 1η ευρωπαϊκή
ΕΛΕΤΑΕΝ: Η “μάχη” για τον ηλεκτρικό χώρο και η στροφή στα αιολικά
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
