THEPOWERGAME
Η απάντηση στα χαμηλά επιτόκια καταθέσεων κρύβεται στη μεγάλη, αλλά και τη μικρή εικόνα των ελληνικών τραπεζών. Στον μεγάλο βαθμό συγκέντρωσης, με τις τέσσερις σήμερα συστημικές τράπεζες να ελέγχουν το… 96% της αγοράς (ο υψηλότερος βαθμός συγκέντρωσης στην ΕΕ των 27), αλλά και σε συγκεκριμένες πτυχές του ισολογισμού τους, όπως η άπλετη παρουσία ρευστότητας.
Με τους δείκτες LCR, που απεικονίζουν υψηλή παρουσία ρευστότητας, δεν υπάρχει η ανάγκη να πληρώσουν παραπάνω για να προσελκύσουν καταθέσεις, οπότε τα επιτόκια καταθέσεων στην ελληνική αγορά είναι εξαιρετικά χαμηλά. Επιπρόσθετα, το περιβάλλον αποκλιμάκωσης των επιτοκίων του ευρώ δίνει μια δικαιολογία παραπάνω, ώστε να παραμείνουν χαμηλά, ακόμη και τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων.
Την πτυχή αυτήν τόνισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, στο πλαίσιο συνέντευξης στο Bloomberg TV, απαντώντας σε ερώτηση της Francine Lacqua γιατί τα επιτόκια καταθέσεων στην Ελλάδα είναι χαμηλά και πότε αυτό πιθανολογείται να αλλάξει. Με τον διοικητή να διευκρινίζει ότι αυτό θα το διορθώσει ο υγιής ανταγωνισμός και μάλιστα σύντομα, επανέρχεται στο προσκήνιο η συζήτηση για ένα θέμα που δεν έπαψε ποτέ να είναι επίκαιρο και καυτό: το θέμα του κόστους σε δάνεια, των αποδόσεων σε καταθέσεις και των υψηλών προμηθειών.
Με τις προμήθειες να αποτελούν φυσικά βασική πηγή κερδοφορίας των τραπεζών, ο διάλογος εστιάζει στις κατά καιρούς συστάσεις του οικονομικού επιτελείου για χαμηλότερες χρεώσεις σε μια σειρά εργασιών, ειδικά εν όψει της υιοθέτησης των άμεσων πληρωμών (account to account), που εκ των πραγμάτων θα οδηγήσει σε ενιαία τιμολόγηση. Στη λογική αυτήν οι τράπεζες ανταπαντούν με συνδρομητικά πακέτα, όπου αρκετές συναλλαγές είναι έως δωρεάν, προστατεύοντας έτσι από υψηλότερα κόστη τον απλό συναλλασσόμενο πολίτη, τον μισθωτό, τον συνταξιούχο.
Από την άλλη πλευρά, οι προμήθειες είναι απαραίτητες για την επιβίωση της οργανικής κερδοφορίας, εξ ου και πλέον θα υπάρξει εντατικοποίηση εισπράξεων στο πλαίσιο της διαχείρισης περιουσίας (asset management), που εννοείται ότι δεν είναι ισοβαρούς κοινωνικής σημασίας με τις προμήθειες σε μια πληρωμή λογαριασμού ΔΕΚΟ ή την ανανέωση μιας πιστωτικής κάρτας.
Το εγχώριο τραπεζικό σύστημα βρίσκεται προ των πυλών της ανακατανομής της πίτας, με την ολοκλήρωση της συγχώνευσης Attica – Παγκρήτιας και τη δημιουργία του πέμπτου τραπεζικού πόλου, ένα εγχείρημα στο οποίο έχει επενδύσει η Τράπεζα της Ελλάδος και προσωπικά ο διοικητής, Γιάννης Στουρνάρας, πιστεύοντας από την πρώτη στιγμή στο cluster των μικρών τραπεζών. Ένας πέμπτος τραπεζικός πόλος, που μπορεί να αλλάξει τις δυνάμεις του ανταγωνισμού, οξύνοντας περαιτέρω τη διαφοροποίηση στην τιμολόγηση υπηρεσιών και προϊόντων και επιφέροντας εν τέλει αφύπνιση σε όλο το τραπεζικό σύστημα.
Όλες αυτές οι κινήσεις στοχεύουν στον μέσο καταναλωτή, τον απλό καταθέτη, τον δανειολήπτη που θέλει να λάβει ένα στεγαστικό δάνειο, με επιτόκια που να προσφέρουν μια ικανοποιητική απόδοση, χωρίς επενδυτικό ρίσκο για τις καταθέσεις του και με κόστος που θα μπορεί να εξυπηρετήσει για ένα μέσο στεγαστικό. Μια λογική που αφορά και τη μικρομεσαία ελληνική επιχείρηση (ΜμΕ), που αναζητεί πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό και η οποία προφανώς και σήμερα έχει πολλές προτάσεις -από στοχευμένα προγράμματα και από τραπεζικές πιστώσεις-, αλλά που όσο εντείνεται ο διατραπεζικός ανταγωνισμός είναι προς όφελός της.
Τα χαμηλά επιτόκια καταθέσεων, που το ίδιο το Bloomberg ανέβασε στα υψηλά, εστιάζοντας μάλιστα στο πόσο γρήγορα μπορεί αυτό να αποκατασταθεί, είναι ένα από τα συχνά παράπονα των αποταμιευτών, από κοινού με τα ακριβά στεγαστικά δάνεια. Κάτι που και η ίδια η κυβέρνηση, όπως διεφάνη και από την αντίστοιχη τοποθέτηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ενστερνίζεται και προωθεί, συστήνοντας προς τις τράπεζες να κάνουν περισσότερα στον τομέα της παροχής ρευστότητας προς την οικονομία, ανοίγοντας δηλαδή περισσότερο την κάνουλα της χρηματοδότησης στα στεγαστικά.
Ο ρόλος της κεντρικής τράπεζας και των θεσμών δεν είναι να επιβάλει τη θέλησή της στις τράπεζες, που λειτουργούν αυτόνομα, καθώς πρέπει, και που πλέον έχουν επιστρέψει στην κανονικότητα μετά το τέλος εποχής του ΤΧΣ. Τον ανταγωνισμό δεν τον εντείνεις με διοικητικά μέτρα, και εν πάση περιπτώσει, αυτό δεν είναι το σκεπτικό και ο τρόπος λειτουργίας της Τράπεζας της Ελλάδος.
Το μήνυμα προς τους καταθέτες είναι σαφές. Τα επιτόκια καταθέσεων θα ανεβούν όσο η αγορά εξασφαλίζει πολυφωνία, μικρότερο βαθμό συγκέντρωσης και ανταγωνισμό. «Μόνο έτσι θα δούμε υψηλότερα τα επιτόκια στις καταθέσεις», επισημαίνει ο Γιάννης Στουρνάρας. «Και θα το δούμε σύντομα», κατέληξε.
Διαβάστε επίσης
Eπίδομα θέρμανσης 2024: Αιτήσεις, προθεσμίες και πληρωμές
Απεργία 20 Νοεμβρίου: Τα τελευταία δρομολόγια σε Μετρό και Τραμ
ΗΠΑ: Πίσω ολοταχώς με Ράιτ και Μπέργκαμ στην ενέργεια
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
