Το 2017, ήταν ο τότε νέος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ που επέλεξε να διορίσει τον Τζερόμ Πάουελ πρόεδρο ΔΣ της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ, της Fed, και όχι να ανανεώσει τη θητεία της τότε προέδρου (και νυν υπουργού Οικονομικών) Τζάνετ Γέλεν, όπου είθιστο να κάνουν οι νέοι πρόεδροι (να κρατούν δηλαδή, για μία δεύτερη θητεία, τον πρόεδρο που είχε επιλέξει ο προκάτοχός του). Σύντομα άρχισαν τα προβλήματα. Η σχέση Τραμπ και Πάουελ πέρασε από αρκετά σκαμπανεβάσματα και αρκετές απειλές ότι θα τον… απολύσει. Το 2018, δήλωσε ότι σκεφτόταν να τον αντικαταστήσει, μετά από μία αύξηση των επιτοκίων. Στην αρχή της πανδημίας του covid-19, τον Μάρτιο του 2020, είπε στους δημοσιογράφους ότι έχει «το δικαίωμα να απομακρύνει (τον Πάουελ) από την προεδρία», προσθέτοντας πως «έχει λάβει, μέχρι στιγμής, πολλές κακές αποφάσεις». Πιο πρόσφατα, σχολίασε ότι ο εποικεφαλής της Fed είναι μία από τις πιο εύκολες θέσεις στην διοίκηση. «Εμφανίζεσαι στο γραφείο μία φορά το μήνα και λες «Ας ρίξουμε ένα νόμισμα», και όλοι μιλούν για σένα σαν να είσαι θεός».
Ο Τζο Μπάιντεν, επαναδιόρισε τον Πάουελ το 2021, για μία δεύτερη θητεία, που λήγει το 2026 και γενικά απόφευγε τις δημόσιες παρεμβάσεις στην πολιτική της Fed. Ωστόσο, με δεδομένο το παρελθόν, δεν προκαλούν καμία έκπληξη οι νέες δηλώσεις του Τραμπ, σχετικά με τον Πάουελ. Ούτε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Μαρ-Α-Λάγκο, στη διάρκεια της προεκλογικής του εκστρατείας, τον Αύγουστο, όταν δήλωσε «Αισθάνομαι ότι ο πρόεδρο θα πρέπει τουλάχιστον να έχει μία άποχη εκεί μέσα, ναι, το πιστεύω σοβαρά…. Στην περίπτωσή μου, έβγαλα πολλά χρήματα. Ήμουν πολύ επιτυχημένος… Και νομίζω πως έχω καλύτερο ένστικτο από, σε πολλές περιπτώσεις, ανθρώπους που θα ήταν στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα ή τον πρόεδρο».
Εντύπωση δεν έκανε ούτε τον Οκτώβριο, η δήλωση σε συνέντευξη στο Bloomberg πως «αυτό δεν σημαίνει πως θα τον παύσω, αλλά σημαίνει πως θα έπρεπε να έχει το δικαίωμα να μπορώ να μιλώ γι’ αυτό όπως οποιοσδήποτε άλλος».
Σκοπεύει να περιορίσει ο Τραμπ την ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ; Πρόκειται να «απολύσει» τον Πάουελ πριν το τέλος της θητείας του; Σίγουρα οι πολιτικές του, όπως οι δασμοί που έχει προαναγγείλει σε βάρος των εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ, και οι φορολογικές περικοπές, θα μπορούσαν να ασκήσουν ανοδική πίεση στις τιμές, ενισχύοντας τον πληθωρισμό και το ομοσπονδιακό έλλειμμα του προϋπολογισμού. Κάτι που θα «προκαλούσε πονοκέφαλο» στην Fed, που επιδιώκει να μειώσει τον πληθωρισμό, οδηγώντας σε νέα αντιπαράθεση του Ντόναλντ Τραμπ, με τον Τζερόμ Πάουελ.
Από πλευράς του ο Πάουελ, ερωτηθείς εάν θα παραιτηθεί εάν του ζητηθεί, ο Πάουελ είπε «όχι» στη συνέντευξη Τύπου μετά τη συνεδρίαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας αυτή την εβδομάδα. Άλλωστε στην πράξη, το να «παραιτήσει» ένας Αμερικανός πρόεδρος τον κεντρικό του τραπεζίτη δεν είναι τόσο απλή υπόθεση, σύμφωνα με τους νομικούς. Σύμφωνα με την παράγραφο 10 της ιδρυτικής Federal Reserve Act, τα επτά μέλη του ΔΣ της Fed, δηλαδή οι κυβερνήτες της Fed, ένας εκ των οποίων είναι και ο πρόεδρος, μπορούν να απομακρυνθούν από τον πρόεδρο των ΗΠΑ εφόσον υπάρχει αιτία, την οποία οι ακαδημαϊκοί ερμηνεύουν πως μπορεί να είναι κάποιο σοβαρό παράπτωμα ή κατάχρηση εξουσίας.
Παρότι ο πρόεδρος του ΔΣ δεν προστατεύεται από αντίστοιχη ρήτρα, μία απομάκρυνσή του θα σήμαινε, το πιθανότερο, παραμονή του ως κυβερνήτης στο ΔΣ, όπου η διάρκεια της θητείας είναι 14ετής και συγκεκριμένα του Τζερόμ Πάουελ λήγει το 2028. Κάτι τέτοιο, θα απαιτούσε επίσης προέγκριση από την Γερουσία, με την έγκριση της οποίας διορίστηκε, παρότι οι Ρεπουμπλικανοί ελέγχουν αυτή τη στιγμή τη Γερουσία. Επίσης, ο Πάουελ θα παρέμενε πρόεδρος στην ισχυρή Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς ή FOMC, την ομοσπονδιακή επιτροπή που καθορίζει τη νομισματική πολιτική και ο πρόεδρος της οποίας ορίζεται από τα ίδια τα μέλη της.
Σε κάθε περίπτωση, ο Τραμπ θα έχει την ευκαιρία να ορίσει νέο κεντρικό τραπεζίτη το 2026, όταν λήγει η προεδρική θητεία του Πάουελ και να τον απομακρύνει το 2028, όταν λήγει και η θητεία του ως κυβερνήτη στην Fed. Η άλλη «ευκαιρία» για τον Τραμπ να έχει λόγο στα πρόσωπα του ΔΣ της Ομοσπονδιακής Τράπεζας θα είναι τον Ιανουάριο του 2026, όταν λήξει η θητεία της κυβερνήτου Αντριάνας Κούγκλερ.
Διαβάστε επίσης
Πώς θα παίρνουν Golden Visa οι επενδυτές σε startups και VCs
