THEPOWERGAME
Οι μη τραπεζικοί ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί (NBFIs), που συχνά αποκαλούνται «σκιώδεις τράπεζες», ήλεγχαν περιουσιακά στοιχεία 42,9 τρισ. ευρώ το γ’ τρίμηνο του 2023, σε σχέση με 38 τρισ. ευρώ των παραδοσιακών τραπεζικών ιδρυμάτων, σύμφωνα με την Κομισιόν. Η αναλογία στο σύνολο των ευρωπαϊκών χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων είναι 41% έναντι 36%.
Με αφορμή και την δίκη του Μπιλ Χουάνγκ, ιδρυτή της Archegos Capital Management, που βρίσκεται σε εξέλιξη, η Ελίζαμπεθ ΜακΚόουλ, μέλος του εποπτικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και το μοναδικό στέλεχος του εποπτικού συμβουλίου με αμερικανική υπηκοότητα, απηύθυνε προειδοποίηση για τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η ΜακΚόουλ είχε διατελέσει στο παρελθόν επόπτρια των τραπεζών της Πολιτείας της Νέας Υόρκης και αναφέρει ότι η άνοδος του κλάδου της θυμίζει την κατάρρευση του αμερικανικού hedge fund Long-Term Capital Management το 1998. Επισημαίνει δε πως McCaul υπάρχουν προειδοποιητικά σημάδια ότι τέτοια φαινόμενα μπορούν να εμφανιστούν ξαφνικά, όπως έγινε με την κατάρρευση του οικογενειακού γραφείου Archegos Capital Management πριν από μία τριετία, που οδήγησε σε ζημίες 10 δισ. δολαρίων για τις επενδυτικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων των Credit Suisse και Nomura.
Τι είναι η «σκιώδης τραπεζική»
Από την παγκόσμια τραπεζική κρίση του 2008, η παροχή πιστώσεων μετατοπίστηκε από τους ισολογισμούς των τραπεζών προς άλλες εταιρείες που συμπεριφέρονται σαν παραδοσιακοί δανειστές, αλλά υπόκεινται σε πιο χαλαρούς ρυθμιστικούς ελέγχους. Αυτές οι εταιρείες αναφέρονται συχνά ως «σκιώδεις τράπεζες».
Οι σκιώδεις τράπεζες ή οι μη τραπεζικοί χρηματοπιστωτικοί διαμεσολαβητές περιλαμβάνουν ασφαλιστικές εταιρείες, συνταξιοδοτικά ταμεία, άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και επικουρικούς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς: διαμεσολαβητές, εταιρείες χρηματοδότησης, αμοιβαία κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου, αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς, άλλα επενδυτικά κεφάλαια, δομημένα χρηματοδοτικά μέσα, εταιρείες καταπιστεύματος.
To Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB), που δημιουργήθηκε μετά το 2008, παρακολουθεί αυτούς τους «μη τραπεζικούς χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές», τους οποίους ορίζει ως οποιαδήποτε χρηματοπιστωτική οντότητα εκτός από εμπορική τράπεζα, κεντρική τράπεζα ή δημόσιο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Εκτιμάται πως ο συγκεκριμένος κλάδος ελέγχει παγκοσμίως περιουσιακά στοιχεία 218 τρισ. δολαρίων, περίπου τα μισά παγκόσμια περιουσιακά στοιχεία.
Στην Ευρώπη, η Γενική Διεύθυνση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών και Ένωσης Κεφαλαιαγορών της Κομισιόν ξεκίνησε τον Μάιο διαβούλευση σχετικά με τις μακροπροληπτικές πολιτικές για τη μη τραπεζική χρηματοπιστωτική διαμεσολάβηση, με στόχο να συγκεντρώσει περαιτέρω πληροφορίες για τις αγορές και τα επιχειρηματικά μοντέλα των NBFI, και τη διασύνδεση μεταξύ τους αλλά και με τις τράπεζες.
«Υπάρχουν σίγουρα προειδοποιητικά σημάδια μπροστά μας» τονίζει η ΜακΚόουλ, μιλώντας στους Financial Times. Η ανάπτυξη του τομέα από την εποχή της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης μέχρι σήμερα υπήρξε «αξιοσημείωτη» και «κάτι που πάντοτε μας ανησυχεί», σημειώνει. Είναι ένας τομέας εκτός της τραπεζικής επιτήρησης και της ελεγκτικής περιμέτρου» προσθέτει, τονίζοντας ότι οι αδιαφανείς δεσμοί μεταξύ του κλάδου και των τραπεζών μέσω συμφωνιών επαναγοράς, πιστωτικών γραμμών ή παραγώγων εγείρουν ανησυχίες για το τι αυτό «μεταφράζεται σε συστημικούς κινδύνους».
«Είχαμε περιστατικά. Ίσως ακόμη περισσότερο από περιστατικά», είπε, αναφερόμενη συγκεκριμένα στο ξεπούλημα στις αγορές χρέους του Ηνωμένου Βασιλείου πριν από δύο χρόνια, λόγω των απωλειών από σύνθετες στρατηγικές που συνδέονται με παράγωγα στα συνταξιοδοτικά ταμεία. Κάτι που ήταν «άλλο ένα προειδοποιητικό σήμα».
Ο ευρωπαϊκός τραπεζικός τομέας «έχει αποδειχθεί αρκετά ανθεκτικός ενώπιον πολύ σημαντικών προκλήσεων τα τελευταία χρόνια», τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια να έχουν συρρικνωθεί κατά δύο τρίτα την τελευταία δεκαετία. Αλλά η άνοδος των σκιωδών δανειστών της θυμίζει την κατάρρευση του αμερικανικού hedge fund Long-Term Capital Management το 1998, όταν ήταν επόπτρια των τραπεζών της Νέας Υόρκης. «Μαθαίνεις από τα μαθήματά σου στη δουλειά», είπε.
«Μερικά από αυτά τα αμοιβαία κεφάλαια, ειδικά ορισμένα hedge funds, γίνονται τόσο μεγάλα που μπορούν να κινήσουν εν μέρει την αγορά από μόνα τους και δεν είναι πιθανό να λειτουργήσουν ως αποσβεστήρες κραδασμών με τον ίδιο τρόπο που το έχουν κάνει μερικές φορές οι τράπεζες». Τα αμερικανικά αμοιβαία κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου Citadel και Millennium διαχειρίζονται και τα δύο περισσότερα από 60 δισ. δολάρια περιουσιακών στοιχείων το καθένα. Η ΕΚΤ «δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις αγορές ιδιωτικών μετοχών και ιδιωτικών πιστώσεων», είπε, προειδοποιώντας ότι τα ανοίγματά τους θα μπορούσαν να συσχετιστούν στενά με αυτά των τραπεζών.
Η ΜακΚόουλ, που θα αποχωρήσει από την ΕΚΤ τον Νοέμβριο, δήλωσε ότι ελέγχει αν οι 113 τράπεζες της Ευρωζώνης που εποπτεύει, έχουν πλήρη εικόνα της έκθεσής τους σε μη τράπεζες: «Εάν ένα ίδρυμα έχει συμφωνίες δανεισμού, συμφωνίες διαπραγμάτευσης ή στρατηγικές αντιστάθμισης κινδύνου που συνδέονται με την αγορά NBFI, ρωτάμε ποια δέουσα επιμέλεια διεξάγουν».
Διαβάστε επίσης:
Κεραμέως: Η προετοιμασία δεν περιλαμβάνεται στον χρόνο εργασίας
Γαλλία: Η δημοσιονομική συνταγή Λεμέρ για να αρθεί το πολιτικό αδιέξοδο
Αλλάζει ο συγκοινωνιακός χάρτης σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη