Οι δύο προϋποθέσεις για αύξηση της πιστωτικής επέκτασης

Υψηλούς ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης υπό προϋποθέσεις βλέπει η Τράπεζα της Ελλάδος για το τρέχον έτος, με τη ζήτηση να ανακάμπτει τουλάχιστον σε ορισμένες κατηγορίες δανείων και τα δανειακά υπόλοιπα να παρουσιάζουν θετικές προοπτικές ανόδου. Στο συμπέρασμα αυτό στο οποίο καταλήγει η κεντρική τράπεζα, στο πλαίσιο της τελευταίας Έκθεσης για τη Νομισματική Πολιτική, με βασικές προϋποθέσεις τη διατήρηση του ρυθμού αύξησης του ΑΕΠ και την πιθανή του επιτάχυνση, αλλά και την έγκυρη απορρόφηση κονδυλίων από το Ταμείο Ανάπτυξης και άλλους ευρωπαϊκούς πόρους.

Οι προοπτικές για το 2024 που θέλουν διατήρηση της πιστωτικής επέκτασης σε θετικό πρόσημο και ενίσχυση των χορηγήσεων συνάδουν με τις προβλέψεις των τραπεζιτών που θεωρούν ότι η καθαρή ροή νέων δανείων θα κινηθεί ανοδικά και σε ποσοστά άνω του 5%, κατά μέσο όρο, με κάποιες τράπεζες να τολμούν να προβλέψουν 7% και έως 10% αύξηση στις νέες εκταμιεύσεις. Η διαφορά με το 2023, που δημιουργεί βάσεις για αισιόδοξα σενάρια είναι ότι και η ίδια η ζήτηση δείχνει να ανακάμπτει.

Χαρακτηριστικό στοιχείο του καλού σεναρίου είναι ότι ακόμη και η στεγαστική πίστη που έχει ζοριστεί τόσο σε επίπεδο ζήτησης όσο και σε επίπεδο νέων ροών, είναι σε καλύτερη κατάσταση από πέρυσι, αν και παραμένει αρνητική. «Είναι λιγότερο αρνητική από το 2023» όπως σημειώνει και η Τράπεζα της Ελλάδος. Στον αντίποδα, ιδιαίτερα ενισχυτική στις χορηγήσεις είναι η καταναλωτική πίστη, που αντανακλά μια αυξημένη ιδιωτική κατανάλωση και φυσικά η επιχειρηματική πίστη, παρά τις όποιες καθυστερήσεις στις εκταμιεύσεις για έργα του Ταμείου Ανάκαμψης.

Οι τράπεζες με υψηλή ρευστότητα, τηρούν μεν τα ίδια αυστηρά πιστοδοτικά κριτήρια, αλλά δεν περιορίζονται από κεφάλαια – τουναντίον. Αυτό σημαίνει ότι υπό φυσιολογικές συνθήκες η χρηματοδότηση της οικονομίας μπορεί να είναι απρόσκοπτη. Και για τα νοικοκυριά και για τους ελεύθερους επαγγελματίες ή τους μικρούς της αγοράς. Εξάλλου, όλο το προηγούμενο διάστημα εξασφάλισαν πολλούς διαθέσιμους πόρους αντλώντας κεφάλαια από τις διεθνείς κεφαλαιαγορές και προχωρώντας σε αλλεπάλληλες εκδόσεις εταιρικών ομολόγων.

Οι προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος για την πιστωτική επέκταση

Η ίδια η Τράπεζα της Ελλάδος θέτει το πλαίσιο των προσδοκιών για υψηλότερους ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά, στην Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική 2023-2024 που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, μετά την κατάθεσή της στον πρόεδρο της Βουλής και το Υπουργικό Συμβούλιο από τον διοικητή της ΤτΕ, Γιάννη Στουρνάρα: «εφόσον ο ρυθμός ανόδου του ΑΕΠ παραμείνει αμετάβλητος, και κατά μείζονα λόγο εάν επιταχυνθεί, και εφόσον οι πόροι από το Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) και από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας (ΕΑΤ) εξακολουθήσουν να ενθαρρύνουν τα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα να αυξήσουν τις χορηγήσεις τους, θεωρείται πολύ πιθανό ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς τις ΜΧΕ να επιταχυνθεί κατά το 2024 από τα παρόντα σχετικά υψηλά επίπεδα».

Αναλυτικότερα, η Κεντρική Τράπεζα αναφέρει τα εξής:

«Όσον αφορά τη μελλοντική πορεία των τραπεζικών χορηγήσεων προς τις Μη Χρηματοδοτικές Επιχειρήσεις (ΜΧΕ), η αναμενόμενη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας το τρέχον έτος πρόκειται να στηρίξει την πιστωτική επέκταση. Τα υψηλά επιτόκια των τραπεζικών δανείων εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν κατά το τρέχον έτος να συμβάλλουν αρνητικά στην πιστωτική επέκταση έως ότου οι αναμενόμενες περαιτέρω μειώσεις των επιτοκίων πολιτικής της ΕΚΤ ξεκινήσουν, σε επόμενη φάση, να ασκούν θετικές επιδράσεις. Βέβαια, σε πραγματικούς όρους, τα δανειακά επιτόκια είναι δυνατόν αρχικά να αυξηθούν και άλλο, καθώς ο πληθωρισμός υποχωρεί. Η μέχρι σήμερα απορρόφηση των πόρων του RRF (Ταμείου Ανάκαμψης) και οι σχετιζόμενες υπογραφές συμβάσεων μεγάλης αξίας για νέα δάνεια προμηνύουν ενίσχυση της χρηματοδότησης προς τις Μη Χρηματοδοτικές Επιχειρήσεις το επόμενο διάστημα.

Την επίδραση αυτή μεγεθύνει και το ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον μετά την αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας στην επενδυτική κατηγορία. Επιπλέον, στη χορήγηση νέων πιστώσεων θα συντείνουν οι πόροι συγχρηματοδότησης εκ μέρους των τραπεζών και της ΕΤΕπ που θα διατεθούν στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ (2021-2027), καθώς και τα κονδύλια που διαχειρίζεται η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα».

Τα στοιχεία του πρώτου τετραμήνου

Την εικόνα αυτή επιβεβαιώνουν και τα επίσημα στοιχεία. Όσον αφορά την τραπεζική χρηματοδότηση προς τα νοικοκυριά, η μέση μηνιαία ακαθάριστη ροή τόσο της καταναλωτικής πίστης όσο και της στεγαστικής πίστης αυξήθηκε κατά το πρώτο τετράμηνο του 2024 έναντι του μέσου όρου του έτους 2023. Η καθαρή ροή στεγαστικών δανείων εξακολούθησε να είναι αρνητική (αν και λιγότερο αρνητική κατά μέσο όρο από ότι το 2023), ενώ η καθαρή ροή καταναλωτικής πίστης παρέμεινε θετική όπως και τα προηγούμενα δύο έτη.

Η μέση μηνιαία ακαθάριστη ροή τόσο των καταναλωτικών δανείων καθορισμένης διάρκειας όσο και των στεγαστικών αυξήθηκε το πρώτο τετράμηνο του 2024 έναντι του ίδιου διαστήματος του 2023 (καταναλωτικά δάνεια: 136 εκατ. ευρώ από 92 εκατ. ευρώ το πρώτο τετράμηνο του 2023, στεγαστικά δάνεια: 113 εκατ. ευρώ από 81 εκατ. ευρώ το πρώτο τετράμηνο του 2023).

Στην περίπτωση των στεγαστικών δανείων αυτή η αύξηση σχετίζεται με την άνοδο του δείκτη τιμών των κατοικιών. Αντίθετα, η άνοδος των τραπεζικών επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια σε ετήσια βάση και οι συσσωρευμένες, μετά την πανδημία, αποταμιεύσεις των νοικοκυριών είχαν αρνητικές επιδράσεις στη ζήτηση δανείων. Η εξέλιξη της αντίστοιχης ροής των καταναλωτικών δανείων είναι συνεπής με την άνοδο της ιδιωτικής κατανάλωσης.

Διαβάστε επίσης:

Περιστέρης: Πάνω από 3 δισ. η επενδυτική ισχύς της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ

Χρηματιστήριο: Με έντονες πιέσεις στα blue chips η επιστροφή στις 1.400 μονάδες

Ρεύμα: Ανακατατάξεις στα μερίδια αγοράς των παρόχων ενέργειας τον Μάιο