Μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 έγινε ξεκάθαρο πως μια από τις ρίζες της ήταν τα υπερβολικά χαμηλά κριτήρια που επικρατούσαν επί μια δεκαετία για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών. Αποδείχθηκε πως η «Βασιλεία ΙΙ», δηλαδή το κανονιστικό πλαίσιο που είχε οριστεί από την Επιτροπή της Βασιλείας για τις τράπεζες, είχε υποτιμήσει τους κινδύνους σε ένα παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα, που ήταν υπερβολικά εκτεθειμένο σε δάνεια και έπασχε από ανεπάρκεια κεφαλαίων. Ουσιαστικά, ο βασικός δείκτης ιδίων κεφαλαίων (Τier 1) κυμαινόταν στο 4%, για να αναπροσαρμοστεί στο 7% για τις μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ και στο 4,5% με 5% για τις ευρωπαϊκές στη μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση εποχή.
Σε κεντρικό άρθρο του πρακτορείου Bloomberg, ωστόσο, επισημαίνονται οι κίνδυνοι από μια χαλάρωση των κριτηρίων για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, καθώς οι αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ και της Ευρώπης ετοιμάζονται να εφαρμόσουν την τελική φάση της Βασιλείας ΙΙΙ. Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, τόνισε στο επενδυτικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στις Βερσαλλίες τον περασμένο μήνα πως δεν συμφέρει τις ευρωπαϊκές τράπεζες να συμμορφωθούν πλήρως εάν οι ανταγωνιστές τους στις ΗΠΑ δεν αποδεχθούν την πλήρη εφαρμογή του πλαισίου της Βασιλείας ΙΙΙ.
Προς το παρόν η Ευρώπη έχει συναινέσει σε μια πιο χαλαρή εκδοχή της τελικής φάσης της «Βασιλείας ΙΙΙ», γνωστής ως «Basel III endgame», ενώ στις ΗΠΑ δεν έχει ακόμη δοθεί το πράσινο φως, εν μέρει λόγω του λόμπινγκ των τραπεζών.
Πιο απλά, στην καρδιά των κανόνων της «Βασιλείας ΙΙΙ», εκτός από τα αυστηρότερα κριτήρια για την κεφαλαιακή επάρκεια των μεγαλύτερων τραπεζών, είναι η θέσπιση μιας κοινής φόρμουλας για τον υπολογισμό του ρίσκου σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων τους, από τα χαρτοφυλάκια δανείων έως τις χρηματιστηριακές μονάδες τους. Ειδήμονες είχαν αποκαλύψει στο Bloomberg, παραδείγματος χάριν, πως με τα πρόσθετα κριτήρια της «Βασιλείας ΙΙΙ», οι μεγαλύτερες τράπεζες των ΗΠΑ θα έπρεπε να θωρακιστούν με 19% επιπλέον κεφάλαια ως προς το ενεργητικό τους.
Σε αυτήν τη φάση οι τράπεζες στις ΗΠΑ βασίζονται στα δικά τους μοντέλα για να υπολογίσουν τον σταθμισμένο πιστωτικό κίνδυνο -έτσι όπως προκύπτει από το σύνολο της πιστωτικής έκθεσης τους- ως προς τα κεφάλαιά τους. Δηλαδή κάθε τράπεζα μπορεί να μετρήσει διαφορετικά τον κίνδυνο στην ίδια κατηγορία δανείων. Στην Ευρώπη η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) ανήγγειλε τον Φεβρουάριο έναν οδηγό για τα εσωτερικά μοντέλα κάθε τράπεζας, με τις αρμόδιες εποπτικές αρχές να πρέπει να ελέγξουν τη συμμόρφωσή τους.
Το πρακτορείο Bloomberg επισημαίνει πως, σε κάθε περίπτωση, οι ευάλωτες τράπεζες δεν αποτελούν συγκριτικό πλεονέκτημα. Η κατάρρευση της Credit Suisse αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Η ουσία του ζητήματος είναι πως οι τράπεζες στηρίζονται πιο πολύ από τους καταθέτες τους και άλλους πιστωτές, παρά από τους μετόχους. Και εάν δεν είναι ικανές να επιστρέψουν τα χρήματα αυτά, τότε είναι που αρχίζουν τα προβλήματα.
Διαβάστε επίσης:
Η δουλειά απ’ το σπίτι κοστίζει δισεκατομμύρια σε online shopping
Ο Μπιλ Γκέιτς κινεί ακόμα τα νήματα στη Microsoft
Μυτιληναίος: Για λίγους και ισχυρούς πλέον η αγορά ενέργειας
