THEPOWERGAME
Τον κύκλο των καθοδικών επιτοκίων εγκαινίασε εν τέλει η Κεντρική Τράπεζα της Ελβετίας (SNB) αυτήν την Πέμπτη, όντας η πρώτη από τις δέκα οικονομίες με τα ισχυρότερα νομίσματα που προχωρά σε μείωση του κόστους δανεισμού μετά την πανδημία. Ο επικεφαλής της SNB και ο μακροβιότερος κεντρικός τραπεζίτης στην Ελβετία, Τομάς Τζόρνταν, μαζί με τα υπόλοιπα μέλη του διοικητικού συμβουλίου αιφνιδίασαν την πλειοψηφία των οικονομικών αναλυτών που δεν είχαν προβλέψει μια τέτοια κίνηση νωρίτερα από τον Ιούνιο.
Μια ημέρα πριν, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) διατήρησε τα επιτόκια σταθερά στο υψηλό 23ετίας (5,25%-5,5%) αλλά επιβεβαίωσε την προοπτική τριών μειώσεων μέσα το 2024, με τον πρόεδρο Τζερόμ Πάουελ ωστόσο να αποφεύγει να δώσει στίγμα για τη χρονική στιγμή που θα δοθεί το «σήμα εκκίνησης». Η Τράπεζα της Αγγλίας κράτησε, επίσης, το βασικό επιτόκιο στο υψηλότερο επίπεδο από το 2008 και ειδικότερα στο 5,25% αυτήν την εβδομάδα. Παρομοίως, η ΕΚΤ ανακοίνωσε μετά τη συνεδρίαση της 7ης Μαρτίου πως έχουν εξασθενίσει οι πληθωριστικές πιέσεις, αφήνοντας να εννοηθεί πως μια αλλαγή πλεύσης στη νομισματική πολιτική θα γίνει τον Ιούνιο. Όμως, το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων παραμένει στο ιστορικό υψηλό του 4%.
Αντίθετα από την υποδειγματική σταθερότητα των τιμών στην Ελβετία που είναι αξιοζήλευτη σε κάθε γωνιά της παγκόσμιας οικονομίας, ο πληθωρισμός σε ΗΠΑ και Ευρωζώνη απέχει από τον στόχο του 2% παρά το ότι έχει δαμαστεί από τα υψηλά επίπεδα της τελευταίας διετίας. Στις ΗΠΑ μειώθηκε στο 3,2% τον Φεβρουάριο σε σχέση με πέρυσι. Στην Ευρωζώνη, αντίστοιχα, προσγειώθηκε στο 2,6% αν και οι διακυμάνσεις στην ενέργεια και στο κόστος εργασίας προκαλούν ανησυχία για τη σταθερότητα των τιμών. Στην Ελβετία, όμως, ο πληθωρισμός είναι χαμηλότερος του 2% εδώ και αρκετούς μήνες και τον Φεβρουάριο διολίσθησε στο 1,2%, αντανακλώντας το χαμηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί από τον Οκτώβριο του 2021.
Δύο ακόμη μειώσεις προβλέπονται έως τα τέλη του 2024
Έτσι, άνοιξε ο δρόμος για μια χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής στην Ελβετία. Η ανταπόκριση των αγορών ήταν εμφανής με την αναπροσαρμογή του νομίσματος προς τα κάτω. Το ελβετικό φράγκο διολίσθησε 1% έναντι του ευρώ στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2023 και 1,2% ως προς το δολάριο.
Το διαχρονικό σχεδόν σθένος του ελβετικού φράγκου αποδίδεται στην εισροή κεφαλαίων από το εξωτερικό. Λειτουργεί ως επενδυτικό καταφύγιο σε περιόδους κρίσεων. Πέρυσι εμφάνισε τη μεγαλύτερη άνοδο από τα νομίσματα των δέκα ισχυρότερων οικονομιών (G10) λόγω των φόβων για ύφεση στις ΗΠΑ και της γεωπολιτικής αβεβαιότητας στην Ευρώπη. Επειδή, όμως, η Ελβετία αποτελεί την 17η οικονομία με τις μεγαλύτερες εξαγωγές στον κόσμο, ένα «ακριβό» νόμισμα μπορεί να βλάψει την ανταγωνιστικότητά της.
Ερωτώμενος εάν επιθυμεί ένα ισχυρότερο ή πιο αδύναμο νόμισμα, ο κεντρικός τραπεζίτης της χώρας Τομάς Τζόρνταν αναφέρθηκε στη σταθερότητα του ελβετικού φράγκου. Τόνισε δε πως «η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής ήταν εφικτή διότι η μάχη κατά του πληθωρισμού εδώ και δυόμιση χρόνια ήταν αποτελεσματική». Όμως, αναλυτές της Capital Economics μαρτυρούν πως «η SNB ανησυχεί εδώ και μια 15ετία για το εάν το ελβετικό φράγκο είναι υπερτιμημένο και ισχυρό», προβλέποντας πως θα μειώσει ξανά το επιτόκιο της τον Σεπτέμβριο και τον Δεκέμβριο με τελικό «προορισμό» το 1%, όπου θα διατηρηθεί σταθερό το 2025 και 2026.
Μετά την ολοκλήρωση των συνεδριάσεων των κεντρικών τραπεζών στις ΗΠΑ, την Ελβετία και τη Βρετανία αυτήν την εβδομάδα, οι τιμές του χρυσού ξεπέρασαν τα 2.200 δολάρια/ουγγιά, παρατείνοντας το ράλι από τα μέσα Φεβρουαρίου με κέρδη της τάξεως του 10%. Αλλά κάθε κεντρική τράπεζα έχει το δικό της χρονοδιάγραμμα. «Εισερχόμαστε σε μια περίοδο εξόδου από τον κύκλο σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, όπου κάθε κεντρική τράπεζα κινείται με τη δική της ταχύτητα», σχολίασε ο Νηλ Γουίλσον, αναλυτής στη χρηματιστηριακή Finalto. «Η SNB βιάζονταν να μειώσει τα επιτόκια, αλλά η Fed φαίνεται πως θα προχωρήσει προσεκτικά» υπογράμμισε ο ίδιος.