THEPOWERGAME
Οι Έλληνες τραπεζίτες δεν βρίσκουν «απειλητική» για τα κέρδη τους την έναρξη του πρώτου, έπειτα από δύο χρόνια, γύρου αποκλιμάκωσης επιτοκίων, από το καλοκαίρι και μετά. Ο λόγος, δεν είναι άλλος από το ότι έχουν ήδη προετοιμάσει τα επόμενα βήματα ή καλύτερα τους πυλώνες που θα χρησιμοποιήσουν ως αντιστάθμισμα των επερχόμενων μειώσεων. Και όπως συλλογικά αφήνουν να εννοηθεί, οι έως και τρεις σταδιακά μειώσεις (του 0,25%) στα βασικά επιτόκια της ΕΚΤ, όταν τελικά επιβληθούν, δεν συνιστούν ανατροπή στη θεαματική για το 2023 αύξηση των καθαρών εσόδων από τόκους.
Την περυσινή χρονιά, οι τέσσερις συστημικοί τραπεζικοί όμιλοι αύξησαν τόσο πολύ τα καθαρά έσοδα από τόκους, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο τμήμα της συνολικής κερδοφορίας τους να στηρίζεται σε αυτή την παραδοσιακή πηγή οργανικών εσόδων. Χωρίς να συμπεριλαμβάνονται τα έσοδα από προμήθειες, το 2023 τα καθαρά έσοδα από τόκους (το αγαπημένο NII των ξένων αναλυτών) έφτασε τα 8,066 δισ. ευρώ, με ένα ποσοστό αύξησης σε σχέση με το 2022, στο 50% κατά μέσο όρο. Καταλυτικοί παράγοντες σε αυτά τα αποτελέσματα αποτέλεσαν οι χορηγήσεις, τα παράγωγα προϊόντων, οι επενδύσεις σε ομόλογα και για κάποιους ομίλους, η συνεισφορά του δικτύου εξωτερικού.
Σε πιο αναλυτική ματιά, τα περισσότερα έσοδα από τόκους είχε η Εθνική με 2,263 δισ. ευρώ και ετήσια αύξηση 65%, αμέσως μετά η Eurobank με 2,174 δισ. ευρώ και ετήσια αύξηση 47%, στη συνέχεια έρχεται η Τράπεζα Πειραιώς με καθαρά έσοδα τόκων ύψους 2,003 δισ. ευρώ και αύξηση 48% και ο κύκλος κλείνει με την Alpha Bank που είχε αύξηση από έντοκα έσοδα ύψους 1,653 δισ. ευρώ κλειδώνοντας αύξηση σε ποσοστό 41% σε ετήσια βάση.
Η σημαντική αυτή αναρρίχηση των εσόδων από τόκους βασίζεται σε οργανική ανάπτυξη αφενός (δάνεια), αλλά και στο πολύ ευνοϊκό πλαίσιο από τις συνεχείς αυξήσεις των επιτοκίων της ΕΚΤ, που κυριολεκτικά έδωσαν… φτερά στα κέρδη των τραπεζών. Η αλήθεια είναι ότι οι αυξήσεις της τελευταίας διετίας δεν αποτυπώθηκαν αναλόγως στο κομμάτι των καταθέσεων, οπότε ένα επιπλέον «έσοδο» από αυτό και μόνο το γεγονός, έγραψε στα αποτελέσματα του 2023. Αυτό φάνηκε ιδιαίτερα και στα ποσοστά των προθεσμιακών καταθέσεων που μετακινήθηκαν σε μεγαλύτερα επίπεδα με έκδηλη δυστοκία.
Σε 6 άξονες το business plan απέναντι στις μειώσεις επιτοκίων
Ενόψει της αλλαγής σκηνικού και των νέων μειώσεων που έρχονται -η αγορά δεν πιστεύει ότι θα δούμε τέσσερις μειώσεις ως το τέλος του έτους- η πλειοψηφία συνηγορεί στις τρεις μικρές κινήσεις- οι Έλληνες τραπεζίτες προετοιμάζονται καταλλήλως.
Τα «μέτρα άμυνας» τα οποία λαμβάνουν, είναι στην ουσία ένα εξορθολογιστικό mini business plan, το οποίο βασίζεται στους εξής άξονες:
1. Πιστωτική επέκταση. Στόχος για μεγαλύτερα μερίδια , ενίσχυση δανειακού χαρτοφυλακίου και αύξηση νέων εκταμιεύσεων, με στόχο περισσότερα έσοδα από τόκους.
2. Σχετικό με το προηγούμενο, επέκταση χορηγήσεων σε νέα πελατειακή βάση, διεύρυνση πιστοδοτικών προϊόντων και ικανοποίηση μιας εκτιμώμενης ανοδικής ζήτησης.
3. Διαφοροποίηση των πηγών εσόδων με νέες δραστηριότητες αλλά και με μεταφορά… «βάρους» στις προμήθειες.
4. Ανατιμολόγηση επενδυτικού χαρτοφυλακίου, ιδιαίτερα από ομόλογα που ωριμάζουν και υπόσχονται έσοδα και την ίδια στιγμή, επανεπένδυση ομολόγων σε τίτλους υψηλότερης απόδοσης.
5. Όφελος από το χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης, το οποίο θα προκύψει σε συνάρτηση με τη μείωση των επιτοκίων στις ευρωπαϊκές χρηματαγορές (όπως για παράδειγμα, ευνοϊκότερη άντληση κεφαλαίων στο πλαίσιο MREL).
6. Hedging. Το όφελος από τις θέσεις που έλαβαν και συνεχίζουν να λαμβάνουν οι τράπεζες σε παράγωγα για να αντισταθμίσουν το κόστος από την επερχόμενη αποκλιμάκωση επιτοκίων.
Σημειώνεται, μάλιστα, ότι παρά την αλλαγή στο σκηνικό των επιτοκίων με μια νέα καθοδική πορεία να διαγράφεται από τον Ιούνιο και μετά (ακόμη δεν έχει κριθεί ο χρόνος έναρξης), δεν σημαίνει ότι οι τράπεζες δεν θα παρουσιάσουν και για το ΄24 πολύ θετικά αποτελέσματα. Ήδη, όπως μεταφέρουν στις επαφές τους με τους ξένους οίκους, οι τράπεζες προσβλέπουν σε υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης εσόδων από τόκους και κατά το τρέχον έτος.