THEPOWERGAME
Θέμα χρόνου φαίνεται να είναι η επίσημη ανακοίνωση για την παράταση του «παγώματος» του κυμαινόμενου επιτοκίου στα ενήμερα στεγαστικά δάνεια, ένα μέτρο-φρένο στην αύξηση των επιτοκίων, που ανακοίνωσε πέρυσι την άνοιξη σύσσωμο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα για συνεπείς και μόνο δανειολήπτες. Η διάρκεια του μέτρου λήγει κανονικά τον Απρίλιο φέτος, αλλά οι τραπεζίτες φαίνεται να έχουν ήδη συμφωνήσει μεταξύ τους στην παράταση της προστασίας αυτής έως το τέλος του 2024, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα να αφομοιωθεί κάθε επιβάρυνση κόστους για δεκάδες χιλιάδες δανειολήπτες και φυσικά για να μείνουν εντός ελέγχου νέες πιθανές επισφάλειες.
Αν και ακόμη δεν υπάρχει επίσημη παράταση, η απόφαση των τραπεζών, σε συνεννόηση με τις εποπτικές αρχές, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, όπως επισημαίνουν τραπεζικοί παράγοντες με γνώση επί της διαδικασίας. Άλλωστε, για το τραπεζικό σύστημα είναι μια συνολική επιβάρυνση, που μπορεί «να τη σηκώσει». Εξάλλου, το σκεπτικό πίσω από την παράταση του μέτρου είναι να μην υπάρξει το κενό μέχρι την απαρχή αποκλιμάκωσης των επιτοκίων από την ΕΚΤ (άγνωστο ακόμη πότε, αλλά αναμενόμενο εντός του έτους), ώστε να μην απειληθεί για λίγους μήνες η ισορροπία στις αποπληρωμές της στεγαστικής πίστης.
Υπενθυμίζεται ότι οι ελληνικές τράπεζες υιοθέτησαν ένα πέπλο προστασίας των ενήμερων και συνεπών δανειοληπτών (και αυτός είναι ένας σημαντικός παράγοντας, που δεν προκάλεσε αντιρρήσεις από θεσμούς), σαν ασπίδα στην ξαφνική και συνεχόμενη αύξηση επιτοκίων, που συμπαρέσυρε λόγω της ανοδικής πορείας του Euribor τις δόσεις, σε επίπεδα πιθανόν μη δυνάμενα να εξυπηρετηθούν.
«Η εμπειρία των “κόκκινων” δανείων δεν αφήνει χώρο για να αφήνουμε τα πράγματα στην τύχη τους όταν μπορούμε να δράσουμε προληπτικά», σχολιάζουν τραπεζικά στελέχη αναφερόμενα στο συγκεκριμένο μέτρο, το οποίο επί της ουσίας μετέθετε την αύξηση του κόστους από το Euribor στην τράπεζα αντί στον δανειολήπτη, υπό τον όρο ότι ήταν συνεπής στην εξόφληση των δόσεων τη δεδομένη στιγμή πέρυσι τον Μάρτιο. Το πάγωμα του επιτοκίου οριζόταν από πλαφόν στο Euribor, που ανάλογα με το αν ήταν ενός μήνα ή τριών, ήταν διαφορετικό (2,70% για δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου με Euribor 1 μηνός και 2,83-2,85% για δάνεια που βασίζονταν σε τρίμηνο Euribor).
Στο «δίχτυ προστασίας» από την αύξηση των επιτοκίων μπορούσαν να μπουν και όσοι είχαν ρυθμισμένα δάνεια (δηλαδή πρώην «κόκκινα», που ρυθμίστηκαν), με την απόλυτη προϋπόθεση να μην οφείλουν καμία δόση ρύθμισης. Επίσης, το μέτρο αυτό κάλυπτε όλα τα νομίσματα πλην του ευρώ για δάνεια που είχαν χορηγήσει ελληνικές τράπεζες, όπως π.χ. ελβετικό, καθώς και όλα τα υπόλοιπα επιτόκια, π.χ. της ΕΚΤ (λίγα πλέον δάνεια αυτής της κατηγορίας ή libor).
Οι συζητήσεις, που ξεκίνησαν λίγο πριν από το τέλος του 2023, συνεχίζονται ίσως και πιο συγκεκριμένα τώρα, με τον πρώτο μήνα του 2024 να αφήνει την κλασική επίγευση του Ιανουαρίου, δηλαδή με μια σχεδόν «αδιάφορη» ζήτηση. Όμως, οι προοπτικές για το έτος είναι θετικές, αν και χωρίς… τυμπανοκρουσίες. Μετά το 1,12 δισ. ευρώ εκταμιεύσεις το 2023 (περιλαμβάνει τη συμβολή των συστημικών τραπεζών στο πρόγραμμα «Σπίτι μου»), η φετινή χρονιά αναμένεται να κινηθεί στα περσινά επίπεδα, με ελαφρά ανοδική τάση σε νέες εκταμιεύσεις. Λόγω και της έναρξης ενός καθοδικού κύκλου επιτοκίων, που θεωρητικά θα αναθερμάνει τη ζήτηση.