THEPOWERGAME
Ένα αφήγημα με διπλή ανάγνωση αποτελούν από μόνες τους οι προθεσμιακές καταθέσεις, που σήμερα «δεσμεύουν» στο σύστημα κεφάλαια περίπου 57 δισ. ευρώ. Την ώρα που οι επιχειρήσεις βρίσκουν ελκυστικές τις καταθέσεις προθεσμίας και, όπως αποδεικνύεται, κλειδώνουν όλο και περισσότερη ρευστότητα στο σύστημα, ο μέσος αποταμιευτής μοιάζει να προτιμά άλλες εναλλακτικές, με αποτέλεσμα οι καταθέσεις προθεσμίας των ιδιωτών να βαίνουν μειούμενες.
Η γενική εικόνα, βέβαια, των καταθέσεων είναι αρκετά θετική και συγχρόνως ενθαρρυντική, καθώς συνολικά οι Έλληνες αφενός μεν επιστρέφουν σταθερά και ανοδικά στο πιστωτικό σύστημα, αφετέρου η αυξημένη παρουσία ρευστού αποτελεί ένδειξη ισχυρής οικονομικής δραστηριότητας και πλούτου. Ούτε λίγο, ούτε πολύ, το σύνολο των καταθέσεων των Ελλήνων στα ταμεία των τραπεζών ενισχύθηκε κατά 2,4 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο (1,7 δισ. ευρώ από επιχειρήσεις και 700 εκατ. ευρώ από νοικοκυριά), αφήνοντας την κουβέντα για «κρυμμένους θησαυρούς σε στρώματα» στο πρόσφατο παρελθόν. Οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα, επιχειρήσεων και ιδιωτών, έφτασαν τα 191,7 δισ. ευρώ, τα 44,3 δισ. ευρώ από επιχειρήσεις, τα 144 δισ. ευρώ από νοικοκυριά.
Ειδικότερα, στο κομμάτι των καταθέσεων προθεσμίας, που συνολικά στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας ανήλθαν σε 46,9 δισ. ευρώ, υπάρχουν δύο αντικρουόμενες συμπεριφορές, που έχουν τη δική τους ερμηνεία και φέρουν τη σφραγίδα επιλογής των επιχειρήσεων έναντι της απροθυμίας των ιδιωτών. Οι λόγοι για τους οποίους παρατηρείται αυτή η «αντίφαση», πώς ένα προϊόν είναι ιδιαίτερα προσφιλές σε κάποιους και λιγότερο ελκυστικό σε άλλους, έχει σχέση και με το ύψος των επιτοκίων, το ύψος κεφαλαίων, την άνεση στον χρόνο δέσμευσης των χρημάτων, αλλά και την τρέχουσα συγκυρία.
Προθεσμιακές: παράγοντας επιτόκια και διάρκεια
Ως προς τα επιτόκια, ένας λογαριασμός προθεσμιακής έχει περισσότερο «νόημα» από πλευράς απόδοσης, όσο περισσότερο χρόνο και για περισσότερο ύψος κεφαλαίων μπορεί κάποιος να αφήσει τα χρήματά του «κλειδωμένα». Την ίδια στιγμή, τα επιτόκια που αφορούν καταθέσεις επιχειρήσεων διαμορφώνονται σε υψηλότερα επίπεδα. Για ένα έτος η μέση απόδοση σε προθεσμιακή επιχείρησης μπορεί να φτάσει το 2,70%, όταν για έναν ιδιώτη φθάνει στο 1,55% -και αν η διάρκεια είναι ακόμη μεγαλύτερη, τα επιτόκια αντίστοιχα μπορεί να είναι στο 2,15% με 1,78% (τα χαμηλότερα επιτόκια όταν η διάρκεια μεγαλώνει είναι μια «λογική» εκτός απροόπτου πρόβλεψη, καθώς οι αγορές εκτιμούν ότι τα επιτόκια θα αρχίσουν να υποχωρούν μετά τον χρόνο).
Αυτός είναι και ο βασικότερος λόγος για τον οποίο μια προθεσμιακή σήμερα αφήνει αδιάφορο τον μέσο αποταμιευτή, σε αντίθεση με μια επιχείρηση, που μπορεί να έχει τη δυνατότητα να «κλειδώσει» πλεονάζουσα ρευστότητα, πολλαπλάσιου ύψους, και να κερδίσει έτσι μια απολύτως εγγυημένη και ασφαλή απόδοση.
Εξ ου και, σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου, οι επιχειρήσεις ενίσχυσαν τους λογαριασμούς προθεσμίας κατά 1,2 δισ. ευρώ (έναντι μείωσης το προηγούμενο δίμηνο), με τα νοικοκυριά να τοποθετούν έως 303 εκατ. ευρώ (σχεδόν τα μισά απ’ όσα κατέθεσαν τον Αύγουστο: 640 εκατ. ευρώ), καταγράφοντας τη μικρότερη άνοδο από το τέλος του 2022.
Διότι δεν υπάρχει ασφαλέστερο καταφύγιο από μια προθεσμιακή κατάθεση, η οποία είναι zero risk τοποθέτηση. Σημειωτέον, δε, ότι οι επιχειρήσεις από την πανδημία και μετά βρίσκονται συχνά αντιμέτωπες με πλεονάζουσα ρευστότητα μέσα από διάφορα επιδόματα.
Για τη μεγάλη μερίδα του αποταμιευτικού κοινού υπάρχει ο νούμερο ένα ανταγωνιστής των προθεσμιακών, που δεν είναι άλλος από τα πολύ γνωστά στο ευρύ κοινό έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου. Πλέον οι ιδιώτες μπορούν να γράφονται και απευθείας στις νέες σειρές που βγαίνουν, με πλαφόν αποταμίευσης τις 15.000 ευρώ.
Φυσικά, ιδιώτες και επιχειρήσεις μπορούν να αποκτούν έντοκα γραμμάτια όπως ανέκαθεν, μέσω της δευτερογενούς αγοράς ομολόγων, στην οποία μπορούν να βρουν τίτλους με διαφορετική διάρκεια λήξη και κουπόνι. Οι αποδόσεις πλησιάζουν το 4%. Αρκεί να σημειωθεί ότι το ομόλογο της τελευταίας έκδοσης του Οκτωβρίου (που λήγει Ιανουάριο του 2024) διαπραγματεύεται σήμερα με 3,923%.
Υπάρχει και μια άλλη εναλλακτική, που «τρώει» μερίδια από τις προθεσμιακές λόγω υψηλότερων αποδόσεων: τα αμοιβαία κεφάλαια με το ετήσιο μέρισμα 3%, πέραν της απόδοσης που δυνητικά μπορεί να παρουσιάσουν (ή όχι), ανάλογα με τη συγκυρία στη λήξη της επένδυσης. Εναλλακτική που είναι φυσικά ανταγωνιστική των προθεσμιακών ως προς το επιτόκιο, αλλά σε αντίθεση με τις καταθέσεις προθεσμίας, έχει το δικό της ρίσκο.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
