THEPOWERGAME
Σχέδιο σύστασης κοινής εταιρείας εκμετάλλευσης του δικτύου των ΑΤΜ των ελληνικών τραπεζών αναμένεται να έρθει προσεχώς ως θέμα συζήτησης σε επίπεδο Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών. Ένα σχέδιο που είχε ξαναπέσει στο τραπέζι ως πρόταση, αλλά δεν είχε βρει συνολική θετική ανταπόκριση, με το επιχείρημα κάποιων ομίλων ότι θα αναγκασθούν να μοιράσουν τμήμα των εσόδων τους από τη δραστηριότητα αυτήν σε ένα κοινό ταμείο.
Η συγκυρία σήμερα είναι διαφορετική και η συζήτηση γίνεται σε άλλη βάση. Δεν είναι μόνο η διείσδυση στα εναλλακτικά κανάλια και το digital banking, που αποτελεί σημαντική πρόκληση για το σύστημα, δεν είναι μόνο ο επικείμενος ανταγωνισμός με τις fintech, που παίζουν σε άλλο γήπεδο, χωρίς τα κόστη δικτύου, είναι και τα προβλήματα που έχουν ανακύψει από τη μείωση σημαντικού αριθμού καταστημάτων και κατ’ επέκταση ΑΤΜ.
Ασφαλείς πληροφορίες του powergame.gr μεταφέρουν την πρόθεση και πρωτοβουλία τραπεζιτών να επαναφέρουν στο τραπέζι της Ένωσης το σχέδιο για τη δημιουργία κοινής εταιρείας εκμετάλλευσης του τραπεζικού δικτύου ΑΤΜ, αυτήν τη φορά με περισσότερη ζέση, αφού αποτελεί πλέον κοινό πρόβλημα η «εξαφάνιση» μονάδων ΑΤΜ από πολλά σημεία.
Το πρόβλημα αυτό εντοπίζεται κυρίως στο μέτωπο των καταθέσεων. Τα άτομα που θέλουν να καταθέσουν χρήματα -και αυτά δεν είναι λίγα, καθώς περιλαμβάνουν επαγγελματίες που στο τέλος της ημέρας θέλουν να καταθέσουν τις εισπράξεις της μικρής επιχείρησης (ένα περίπτερο, ένας φούρνος)- δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν ΑΤΜ άλλης τράπεζας από αυτήν στην οποία τηρούν λογαριασμό.
«Με το κλείσιμο σημαντικού αριθμού καταστημάτων και την αντίστοιχη μείωση των ΑΤΜ, δεν υπάρχει συχνά σημείο εξυπηρέτησης για κατάθεση σε πολύ κοντινή απόσταση», υπογραμμίζει παράγοντας με γνώση της διαδικασίας, υπενθυμίζοντας ότι στις διατραπεζικές συναλλαγές δεν περιλαμβάνονται οι καταθέσεις. Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο, με κίνδυνο να πέσει θύμα ληστείας, να περπατά ο επαγγελματίας αρκετά τετράγωνα μακριά από το μαγαζί του, με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για την ασφάλεια των χρημάτων του (εισπράξεις της ημέρας) και, φυσικά, τη δική του.
«Το πρόβλημα αυτό είναι εντονότερο σε απομακρυσμένες περιοχές», διευκρινίζει ανώτατος τραπεζικός παράγοντας, «και κυρίως στην επαρχία, ενώ την ίδια στιγμή δυσκολεύει την καθημερινότητα μεγαλύτερης ηλικιακής ομάδας καταναλωτών, που όμως είναι ενεργοί επαγγελματικά (άρα έχουν θέμα με την κατάθεση των εισπράξεων)».
Στην Ολλανδία, όπως και σε άλλες αγορές, το θέμα αυτό δεν υφίσταται, από τη στιγμή που έχει προβλεφθεί και λειτουργεί με επιτυχία ένα ενιαίο δίκτυο ΑΤΜ για όλους τους συναλλασσόμενους. Έτσι, ο κάθε καταθέτης δεν χρειάζεται να αναζητήσει το σήμα της τράπεζάς του στο ΑΤΜ, απλώς μεταβαίνει στο πλησιέστερο.
Ούτως ή άλλως, πάντως, οι τράπεζες θα πρέπει κάποια στιγμή να δουν εκ των πραγμάτων, συνολικά και πιθανόν από μηδενική βάση, τη λειτουργία των ΑΤΜ τους. Είναι κοινή παραδοχή ότι το κόστος επένδυσης σε καινούργια συστήματα που απαιτούνται από τις εξελίξεις (όπως για παράδειγμα να γίνεται η συναλλαγή στο ΑΤΜ σκανάροντας τη χρεωστική κάρτα, χωρίς την είσοδό της στο μηχάνημα), αλλά και συντήρησης των μηχανημάτων αυτών, δεν αποζημιώνεται στην εποχή του digital, όταν η συναλλακτικότητα αυτής της μορφής έχει υποχωρήσει.
Εξ ου και οι τράπεζες έχουν σκεφθεί πρώτον την πώληση των offsite ΑΤΜ τους σε άλλους οργανισμούς πληρωμών και σε δεύτερο χρόνο την πώληση και των onsite ATM σε άλλο εξειδικευμένο εταίρο. Μια τέτοια κίνηση μειώνει τα κόστη των τραπεζών και, βεβαίως, δημιουργεί ερωτήματα για το πού θα κινηθούν οι χρεώσεις συναλλαγών από τους νέους ιδιοκτήτες…
Όπως πρόσφατα έγραψε το powergame.gr, το καλοκαίρι ήταν εμφανής η μείωση της χρήσης διατραπεζικών συναλλαγών στα ΑΤΜ, που σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία ήταν κοντά στο 20%. Το γεγονός αυτό ερμηνεύεται από την αγορά αφενός μεν ως απάντηση στις υψηλές διατραπεζικές χρεώσεις, αφετέρου δε ως προτίμηση του κοινού στα ψηφιακά κανάλια. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η εκτίναξη των διατραπεζικών, άμεσων και δωρεάν συναλλαγών ΙRIS (για έως 500 ευρώ ημερησίως), το οποίο ως υπηρεσία διευρύνεται ολοένα και περισσότερο (χθες ανακοίνωσε ότι διαθέτει IRIS και η Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου).