THEPOWERGAME
Στον αντίποδα του κλίματος που κυριαρχεί στην ευρωζώνη βρίσκονται οι ελληνικές τράπεζες που βιώνουν μια διαφορετική πραγματικότητα όσον αφορά τη ζήτηση για νέα δάνεια, σε σχέση με τον μέσο όρο των ευρωπαϊκών τραπεζών. Το μυστικό της επιτυχίας πρέπει να αναζητηθεί για τις μεν επιχειρήσεις, στον ευνοϊκότατο δανεισμό μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης, για τα δε νοικοκυριά, στα στοχευμένα μέτρα προστασίας και στα ειδικά προγράμματα, όπως αυτό για τους νέους.
Επίσης, οι τράπεζες της χώρας εξαργυρώνουν από ό,τι φαίνεται, την τεράστια εμπειρία τους από τη διαχείριση κόκκινων δανείων, αφού τα πιστοδοτικά τους κριτήρια είναι σήμερα επαρκή, ώστε να μην απαιτούν επιπλέον σύσφιξη.
Τη στιγμή που οι τράπεζες της ευρωζώνης διαπιστώνουν σημαντική πτώση της ζήτησης για νέα δάνεια ( επιχειρήσεων και νοικοκυριών), με ταυτόχρονη σύσφιξη των πιστοδοτικών κριτηρίων, η ελληνική τραπεζική αγορά παρουσιάζει μια άλλη εικόνα.
Προφανώς, όσο και αν η οικονομική συγκυρία αναφορικά με την αύξηση των επιτοκίων επηρεάζει κάθε κράτος μέλος και κάθε τράπεζα, οι ελληνικές τράπεζες είναι σε σαφώς καλύτερη κατάσταση από πλευράς ζήτησης δανείων, αλλά και κριτηρίων χορήγησης νέων δανείων.
«Σπίτι μου» και Ταμείο Ανάκαμψης αναζωπύρωσαν τη ζήτηση
Αυτό δικαιολογείται τόσο από στοχευμένες πρωτοβουλίες, όπως το πρόγραμμα «Σπίτι μου» που τουλάχιστον για το δεύτερο τρίμηνο του έτους απέκρουσε την πτώση της ζήτησης στα στεγαστικά δάνεια (αν και αυτό αναμένεται να ανατραπεί στη διάρκεια του τρίτου τριμήνου) όσο και από τη σημαντική συμβολή των ευνοϊκών επιτοκίων του προγράμματος συγχρηματοδότησης του Ταμείου Ανάκαμψης που αφορά χιλιάδες ελληνικές επιχειρήσεις .
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει μεταξύ άλλων η χθεσινή έρευνα χορηγήσεων της Τράπεζας της Ελλάδος, για το δεύτερο τρίμηνο, σύμφωνα με την οποία τόσο τα κριτήρια πιστοδοτήσεων όσο και οι όροι χορήγησης δανείων παρέμειναν αμετάβλητοι, είτε πρόκειται για νοικοκυριά, είτε για επιχειρήσεις.
Αμετάβλητη επίσης παρέμεινε η ζήτηση για επιχειρηματικά και καταναλωτικά δάνεια, με την έκπληξη να αποτελούν τα στεγαστικά, λόγω του εξειδικευμένου προγράμματος , όπως προαναφέρθηκε. Εξάλλου, το «Σπίτι μου» σύμφωνα με στοιχεία της ΔΥΠΑ προσέλκυσε 38.580 αιτήσεις από τις 3//4 έως τις 19/7 εκ των οποίων έχουν ήδη εγκριθεί 4.600 δάνεια προς νέους.
Από πλευράς χρηματοδότησης, τα τελευταία επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος πιστοποιούν την μεταφορά της αυξημένης ζήτησης στα δάνεια, κυρίως τα επιχειρηματικά, όπου σημειώνουν για τρίτο συνεχή μήνα άνοδο, στα 71,422 δισ. ευρώ (αυξημένα κατά 1,6 δισ. ευρώ με ρυθμό αύξησης 6,3%). Όσο για τα υπόλοιπα των στεγαστικών δανείων, αυτά υποχωρούν, στα 28,899 δισ. ευρώ, με ρυθμό μείωσης 3,8%, ως απόρροια μεγάλων αποπληρωμών,
ΕΚΤ: Σε ιστορικά χαμηλό η ζήτηση προς επιχειρήσεις
Στην ευρωζώνη όμως, η κατάσταση είναι διαφορετική. Η αντίστοιχη έρευνα που δημοσιεύθηκε επίσης χθες, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, αντανακλά τον προβληματισμό που υπάρχει εκτός Ελλάδος για τη μείωση της ζήτησης, η οποία συνεχίζει τη σταθερή πορεία καθόδου, ενώ την ίδια στιγμή, οι τράπεζες της ζώνης του ευρώ προχωρούν σε νέα σύσφιξη- αυστηροποίηση των πιστοδοτικών κριτηρίων.
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η νέα έρευνα της ΕΚΤ καταγράφει στα πλην της ζήτησης και των όρων δανεισμού, τον παράγοντα της κλιματικής αλλαγής που τέθηκε στα ερωτηματολόγια της έρευνας.
Γιατί πέφτει η ζήτηση δανείων στην ευρωζώνη
Σύμφωνα με τα πορίσματα της ΕΚΤ, το σημερινό οικονομικό περιβάλλον με την αύξηση των επιτοκίων και τις ανησυχίες για τις επιπτώσεις στην συμπεριφορά των δανειοληπτών ( φόβοι για NPLs , αύξηση ρίσκου), το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης για τις ίδιες τις τράπεζες και η απροθυμία των επιχειρήσεων για επενδύσεις, προδικάζουν ότι η ζήτηση θα συνεχίσει να υποχωρεί (αν και με πιο μετριοπαθή ρυθμό) , παρά την σημαντική πτώση που έχει ήδη καταγράψει τα τελευταία τρίμηνα, σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Ειδικότερα, στον κλάδο των επιχειρήσεων οι προβλέψεις είναι πιο «νουάρ», καθώς όπως αναφέρεται στο πλαίσιο της έρευνας, η πτώση της ζήτησης είναι τόσο ισχυρή που αγγίζει ιστορικό χαμηλό από το 2003 και μετά – περίοδο όπου η ΕΚΤ προβαίνει σε αντίστοιχες έρευνες.
Στη μείωση της ζήτησης για στεγαστικά δάνεια, καταλυτικό ρόλο είχαν τρεις κυρίως παράγοντες:
- Τα υψηλότερα επιτόκια
- Η εξασθένιση των προοπτικών για αγορά στέγης
- Η χαμηλή καταναλωτική εμπιστοσύνη
Πού κερδίζουν οι πράσινες επιχειρήσεις
Στην εν λόγω έρευνα υπήρξε και ένα ad hoc ερώτημα για τις πιθανές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη δανειοδότηση των επιχειρήσεων. Τα συμπεράσματα που προέκυψαν ήταν εντυπωσιακά καθώς πρόβαλλαν την εκτίμηση ότι οι κλιματικοί κίνδυνοι των επιχειρήσεων της ζώνης του ευρώ και τα μέτρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είχαν καθαρό αντίκτυπο επιπλέον σύσφιξης στους όρους και τις προϋποθέσεις των πιστοδοτικών κριτηρίων προς «καφέ» επιχειρήσεις ,τους τελευταίους 12 μήνες, ενώ από την άλλη πλευρά, επέφεραν χαλάρωση των όρων και κριτηρίων για δάνεια προς «πράσινες» επιχειρήσεις και επιχειρήσεις σε μεταβατικό στάδιο .