Αντιστροφή της τάσης των αρχών του 2023 που καταγράφει αρνητική καθαρή πιστωτική επέκταση προβλέπουν οι τραπεζίτες για τα επόμενα τρίμηνα, προσδοκώντας ότι η καθαρή ροή νέων δανείων θα γυρίσει σύντομα σε θετικό πρόσημο.
Το παράδοξο που σημειώθηκε τους πρώτους μήνες του έτους, είναι ότι η καθαρή ροή πιστωτικής επέκτασης ήταν αρνητική, την ίδια ώρα που οι νέες πιστώσεις ήταν θετικές και αυξημένες σε σχέση με πέρυσι. Ο βασικός λόγος που «κρύβεται» πίσω από αυτή την εκ πρώτης αντιφατική εικόνα είναι απλά μία… μαθηματική πράξη, πρόσθεσης- αφαίρεσης: ενώ αυξήθηκαν οι καθαρές νέες ροές δανείων, αντισταθμίστηκαν στην πορεία από τις πολύ υψηλότερες αποπληρωμές.
Είναι δε χαρακτηριστικό, ότι μεγάλο κομμάτι των αποπληρωμών προέρχεται από το corporate banking και μάλιστα από μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια. Σε αυτή συμβάλλει και η αύξηση των επιτοκίων, που σε επιχειρήσεις που έχουν ρευστότητα, πρυτάνευσε η σκέψη της αποπληρωμής, ώστε να μην επιβαρυνθούν και άλλο από το αυξανόμενο κόστος των κυμαινόμενων επιτοκίων.
Φυσικά, τα αίτια των αποπληρωμών ποικίλλουν ανά περίπτωση και ανά τομέα, αλλά ειδικά όταν συνιστά πρόωρη εξόφληση εντάσσεται στο πλαίσιο του κόστους χρηματοδότησης. Μια ενδεικτική τάξη μεγέθους αποπληρωμών, αφορά στα 2,2 δισ. ευρώ που παρατηρήθηκαν στην Τράπεζα Πειραιώς (500 εκατ. ευρώ εξ αυτών αφορούν σε πρόωρη εξόφληση από μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια) και τα 2,1 δισ. ευρώ της Alpha Bank (από τα οποία τα 1,9 δισ. ευρώ αφορούν σε εξόφληση δανείων από επιχειρήσεις).
Από την άλλη πλευρά, η τάση που κυριάρχησε μέχρι και τον Μάρτιο με το αρνητικό πρόσημο στους ρυθμούς πιστωτικής επέκτασης, δεν αναμένεται να συνεχισθεί και στα επόμενα τρίμηνα. Ειδικά, μετά το β’ τρίμηνο, άρα αρχές καλοκαιριού και έως το τέλος του έτους, οι τράπεζες προσβλέπουν σε επιτάχυνση και αύξηση των νέων πιστώσεων, τόσο προς επιχειρήσεις, όσο και προς στεγαστικά (τα οποία προς το παρόν «ανθίζουν» στο πρόγραμμα που αφορά στους νέους).
Μεγάλη ώθηση στην περαιτέρω αύξηση των πιστώσεων θα δώσουν τα δάνεια μέσω Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά και της λιανικής τραπεζικής, ειδικά όταν η αγορά πιστέψει ότι ο κύκλος της ανόδου των ευρωπαϊκών επιτοκίων φθάνει στο τέλος της.
Από τα πρώτα δείγματα γραφής, η Alpha Bank, καθώς και η Πειραιώς, περιμένουν νέες πιστώσεις της τάξεως του 1,6- 1,7 δισ. ευρώ σε ένα μάλλον συντηρητικό, ή έστω «προσγειωμένο» σενάριο εκτίμησης, καθώς αν η επενδυτική βαθμίδα έρθει νωρίτερα και η αύξηση επιτοκίων αποκατασταθεί, οι στόχοι αυτοί πολύ πιθανόν αναθεωρηθούν.
Την ερχόμενη εβδομάδα, αναμένεται να υπάρξει μια σαφέστερη πρόβλεψη και για τους ομίλους της Eurobank και της Εθνικής Τράπεζας, που πάλι σύμφωνα με πληροφορίες, περιλαμβάνουν στα budgets τους υψηλούς στόχους θετικής πιστωτικής επέκτασης.
Άλλωστε, η παρουσία ρευστότητας στο σύστημα δίνει ευελιξία χειρισμών και από την πλευρά των τραπεζών που πλέον μπορούν πιο εύκολα να δανείσουν (εύκολα υπό την έννοια των προς διάθεση κεφαλαίων και όχι προς τα κριτήρια που εξακολουθούν να είναι αυστηρά) και από την πλευρά ιδιωτών και επιχειρήσεων, που μπορούν ένα κομμάτι του συνόλου της επένδυσης, να το χρηματοδοτήσουν, έστω και σε οριακό ποσοστό.
