Οι Ευρωπαίοι καταθέτες αποσύρουν μαζικά τις αποταμιεύσεις τους από τις τράπεζες, καθώς τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν πεισματικά κολλημένα σε χαμηλά επίπεδα, όπως μεταδίδει το Reuters.
Παρά το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες σημείωσαν μια εξαιρετικά κερδοφόρα έναρξη έτους το α΄ τρίμηνο, αξιοσημείωτη είναι ταυτόχρονα και η εκροή των μετρητών από τα ταμεία τους. Αν και έσπευσαν να αυξήσουν τα επιτόκια χορηγήσεων, μετά τις διαδοχικές αυξήσεις επιτοκίων της ΕΚΤ ύστερα από έναν 15ετή λήθαργο σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα, δεν φάνηκε να βιάζονται να πράξουν το ίδιο και για τα επιτόκια καταθέσεων που καταβάλλονται στα εκατομμύρια των πελατών τους. Ως εκ τούτου, τα κέρδη τους αυξήθηκαν πέρα από τις εκτιμήσεις των αναλυτών, οι καταθέτες όμως εμφανίζονται ιδιαίτερα δυσαρεστημένοι από την «αδιαφορία» των τραπεζών απέναντι τους, γεγονός που αρχίζει πλέον να προβληματίζει τους ειδικούς.
«Οι συστημικές τράπεζες πρέπει να αποφασίσουν εάν θα μεγιστοποιήσουν την απόδοσή τους διατηρώντας τα επιτόκια των καταθέσεων όσο το δυνατόν χαμηλότερα ή αν θα δώσουν προτεραιότητα στη ρευστότητα και τη σταθερότητά τους αυξάνοντας τα επιτόκια και διατηρώντας τα κεφάλαια των πελατών», όπως δήλωσε στο Reuters o επίκουρος καθηγητής οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Regent του Λονδίνου, Νίκολα Μαρινέλι.
Την ίδια στιγμή, τα αμοιβαία κεφάλαια αποδεικνύονται όλο και πιο δημοφιλή μεταξύ των αποταμιευτών που αναζητούν μεγαλύτερες αποδόσεις, σε μία περίοδο που ο πληθωρισμός διατηρείται επίμονα υψηλός. Ο δείκτης Money Market Fund σε στερλίνα είχε απόδοση 4,12% στις 25 Απριλίου και 2,81% σε ευρώ, τη στιγμή που τα τραπεζικά επιτόκια παραμένουν καθηλωμένα στο επίπεδο του 1%.
Σύμφωνα με στοιχεία της Refinitiv Lipper, οι καθαρές εκροές κεφαλαίων από τις ευρωπαϊκές τράπεζες τον Μάρτιο άγγιξαν το αστρονομικό ποσό των 34 δισ. ευρώ. Στα τέλη του 2022, η κατηγορία των αμοιβαίων κεφαλαίων άξιζε πάνω από 1,4 τρισ. ευρώ, ποσό σημαντικά χαμηλότερο των 9,45 τρισ. ευρώ που διατηρούνται στους τραπεζικούς λογαριασμούς – τρεχούμενους ή όψεως – στην ευρωζώνη. Σύμφωνα με την Fidelity International όμως, παρατηρήθηκε ετήσια αύξηση 8% στις ροές προς αμοιβαία κεφάλαιαστην επενδυτική της πλατφόρμα μεταξύ 1ης Ιανουαρίου και 26 Απριλίου.
Επαρκής ρευστότητα
Από την πλευρά τους, οι τραπεζίτες προσπαθούν να καθησυχάσουν τις ανησυχίες αυτές. Ερωτηθείς για την μείωση των καταθέσεων κατά 1,6% το α’ τρίμηνο, ο CEO της UniCredit, Αντρέα Ορσέλ, είπε ότι η τράπεζα έχει ιδιαίτερα σταθερή θέση ρευστότητας, με δείκτη κάλυψης 163%.
Η ευρύτερη πτώση των καταθέσεων μπορεί επίσης να βοηθήσει τις τράπεζες να εξισορροπήσουν τις υποχρεώσεις τους, έναντι μιας μελλοντικής πτώσης του ενεργητικού τους, καθώς η ζήτηση για δάνεια παρουσιάζει σημάδια επιβράδυνσης.
Παρά τις διαβεβαιώσεις των τραπεζών, σημειώνει το Reuters, κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τις πρόσφατες εξελίξεις, με την κατάρρευση της Silicon Valley Bank των ΗΠΑ και της Credit Suisse στην Ελβετία, ως ένδειξη τι του τι θα μπορούσε να συμβεί αν οι καταθέτες αρχιζουν να αποσύρουν τα χρήματά τους με μαζικούς ρυθμούς.
Μαζικές αναλήψεις
Στη Βρετανία, οι πελάτες της NatWest απέσυραν 11,1 δισ. λίρες το α’ τρίμηνο, οι καταθέσεις της HSBC εξαιρουμένων των εφάπαξ εισροών μειώθηκαν κατά 10 δισ. δολάρια σε 1,6 τρισ. δολάρια, ενώ η Barclays και η Lloyds Banking Group κατέγραψαν πτώση 5 δισ. και 2,2 δισ. λίρών αντίστοιχα.
Στη Γερμανία, τα στοιχεία της Bundesbank έδειξαν ότι οι καταθέσεις των νοικοκυριών μειώθηκαν σχεδόν 8% σε σχέση με πέρυσι, με την Deutsche Bank, τη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, να αποδίδει εν μέρει τη δική της πτώση (4,7% το α΄ τρίμηνο) στους φόβους μετάδοσης από την τραπεζική κρίση σε ΗΠΑ και Ελβετία.
Η γαλλική BNP Paribas ανέφερε επίσης μια μέτρια πτώση στις καταθέσεις το α΄ τρίμηνο. Μοναδική εξαίρεση μεταξύ των ευρωπαϊκών τραπεζών η ισπανική Santander, που την ίδια περίοδο είδε τις καταθέσεις να ενισχύονται και μάλιστα κατά 6%.
Και σε επίσημο επίπεδο, οι τράπεζες δέχονται επικρίσεις για την αναντιστοιχία μεταξύ του τι χρεώνουν στους δανειολήπτες και των επιτοκίων που προσφέρουν στους αποταμιευτές.
