THEPOWERGAME
Την ώρα που στην Ευρώπη έχει ξεκινήσει η συζήτηση, καθώς και οι πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ενός ενιαίου πανευρωπαϊκού νέου μέσου άμεσων πληρωμών, στο άρμα του οποίου θα συνδεθούν τα Διατραπεζικά Συστήματα χωρών-μελών -ως άμυνα στις εξελίξεις τύπου Apple pay και άλλων συναφών εφαρμογών-, το ποσοστό των άμεσων πληρωμών στην ΕΕ είναι σε πολύ χαμηλό ακόμη επίπεδο.
Σήμερα ο μέσος όρος των άμεσων πληρωμών στην ΕΕ είναι μόλις στο 14% -υπάρχουν αγορές με ποσοστό που υπερβαίνει το 50%- και, όπως ανέφεραν χθες οι γκουρού των instant payments στο συνέδριο Payments 360, που διοργάνωσε η ΔΙΑΣ, είναι, όπως συνηθίζουν να λένε στο εξωτερικό, «ένα ποσοστό πολύ μεγάλο για να πεθάνει, πολύ μικρό για να ζήσει».
Το 14% των άμεσων πληρωμών στην ΕΕ αντιστοιχεί σε 3 δισ. συναλλαγές τον χρόνο και ως βασικούς ανταγωνιστές έχει τις… πιστωτικές κάρτες, τα brands Visa και Mastercard. Επειδή οι κάρτες αποτελούν άλλο κανάλι, ο στόχος για περαιτέρω περιορισμό των μετρητών, που επιδιώκει η Ευρώπη, απαιτεί ενεργοποίηση και αύξηση των άμεσων πληρωμών.
Στην Ελλάδα η προσέγγιση των άμεσων πληρωμών, που γίνεται μέσω του IRIS ανέξοδα και μέσα σε δευτερόλεπτα, χωρίς τη χρήση iban, αλλά μόνο με την επαφή του αριθμού στο κινητό τηλέφωνο (από app της κάθε τράπεζας) βαίνει μεν αυξανόμενη στις Person to Person συναλλαγές (με 1,6 εκ χρήστες), αλλά ακόμη υπάρχουν μεγάλα περιθώρια αύξησης της συναλλακτικής δραστηριότητας στο ηλεκτρονικό εμπόριο.
Όσο κι αν οι τράπεζες δεν ωθούν με δικές τους πρωτοβουλίες το συναλλασσόμενο κοινό να χρησιμοποιεί τις άμεσες διατραπεζικές πληρωμές (για λόγους προφανείς: χρεώσεων), τόσο κινδυνεύουν, όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη, να χάσουν μερίδιο πελατείας από αμερικανικούς ή Kινέζους ανταγωνιστές, όπως το Alipay της Κίνας ή την είσοδο της Apple στα τραπεζικά δρώμενα, μέσα από τη συνεργασία με την Goldman.
Προς την κατεύθυνση αυτήν, η χώρα μας ίσως θα πρέπει να εντείνει τους ρυθμούς χρήσης των άμεσων πληρωμών, κυρίως στο κομμάτι του e- commerce, όπου το μερίδιο μέσω του ΙRIS είναι οριακά μικρό, κάτω του 1%, όπως επισήμανε η διευθύνουσα σύμβουλος της ΔΙΑΣ, Σταυρούλα Καμπουρίδου, συντονίζοντας σχετικό πάνελ.
Οι 2 πρωτιές της Ευρώπης: η πολωνική BLIK και η ισπανική BIZUM
Στο πάνελ μοιράστηκαν τις απόψεις τους οι δύο ηγέτιδες δυνάμεις mobile instant payment της Ευρώπης (τύπου IRIS), που δεν είναι άλλες από την πολωνική BLIK και την ισπανική BΙΖUM. Όπως τόνισε ο CEO της ΒLIK, Ντάριους Μαζουρκίεβιτς, στην Πολωνία σήμερα το 67% των συναλλαγών του e- commerce γίνεται μέσω BLIK και φιλοδοξία της εταιρείας, που ξεκίνησε μόλις το 2015 ως μικρή fintech, είναι, εκτός από την πλειονότητα των Πολωνών, να κερδίσει εξίσου τους Γάλλους, τους Γερμανούς αλλά και άλλους Ευρωπαίους πολίτες, ήδη έχει ανακοινώσει επέκταση της λύσης του σε Ρουμανία και Σλοβακία. Στην Ισπανία το ποσοστό χρήσης του Bizum στο ηλεκτρονικό εμπόριο φέτος θα φτάσει το 25%.
Το οποίο σημαίνει ότι η BLIK (ή η Bizum) θα μπορούσε δυνητικά να απευθυνθεί και στην Ελλάδα, προσελκύοντας συναλλασσόμενο κοινό και τραπεζικούς πελάτες της χώρας και αποτελώντας έναν «επιθετικό» ανταγωνιστή των ίδιων των τραπεζών, αν το ελληνικό ΙRIS δεν πολλαπλασιάσει τη συχνότητα και το ύψος των άμεσων συναλλαγών του. Κάτι το οποίο είναι εν μέρει ευθύνη των ίδιων των τραπεζών, που θα έπρεπε να επενδύσουν περισσότερο στην προώθησή του.
Η «απειλή» της BLIΚ, όπως φυσικά και κάθε άλλης ευρωπαϊκής, ασιατικής και αμερικανικής fintech ή bigtech (τύπου Apple), έγκειται στο ότι στρατηγική των παικτών αυτών είναι να μεγαλώνουν τα έσοδά τους μέσα από εξαγορές, συνεργασίες και επεκτάσεις εκτός συνόρων. Τόσο η BLIK όσο και η ισπανική BIZUM έχουν μεγάλη υποστήριξη από τους μετόχους τους (εμπορικές τράπεζες) οι CEOs των οποίων θεωρούν τα προϊόντα αυτά παιδιά τους, και έχουν εμπλακεί από την πρώτη μέρα στις στρατηγικές αποφάσεις του προϊόντος.
Όπως ανέφερε ο CEO της Blik, η λύση του είναι προτιμητέα από τους εμπόρους γιατί τους χρεώνει μικρότερες προμήθειες σε σχέση με τις κάρτες και τα λεφτά είναι άμεσα στους λογαριασμούς τους.
Μοιάζει μακρινό, αλλά δεν είναι, όπως σημείωσαν όλοι οι παρευρισκόμενοι στο χθεσινό συνέδριο 360 Payments, όπως και ο επικεφαλής business development ης BIZUM, Φερνάντο Ροντρίγκεζ Φερέρ, δίνοντας έμφαση στην ανάγκη επένδυσης σε συστήματα άμεσων πληρωμών, τόσο σε επίπεδο ανά χώρα, όσο και σε επίπεδο ευρωπαϊκό.
Η δημιουργία ενιαίου πανευρωπαϊκού μέσου άμεσων πληρωμών
Εν τω μεταξύ, χθες συζητήθηκε στην Αθήνα η ιδέα της δημιουργίας ενός ενιαίου ευρωπαϊκού πορτοφολιού άμεσων πληρωμών, το οποίο το προωθεί το EPI (European Payment Initiative). Μιλώντας για το θέμα ο Ετιέν Γκους, μέχρι πρότινος director, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Πληρωμών μαζί με τον επικεφαλής της ΕΚΤ σε θέματα καινοτομίας, Χόλγκερ Νιουχάουζ, και τον πρόεδρο της EMPSA, της Ευρωπαϊκής Ένωσης Mobile Συστημάτων Πληρωμών, δρ Κρίστιαν Πίρκνερ, περιέγραψαν την ανάγκη ενός ενιαίου πανευρωπαϊκού διατραπεζικού μέσου άμεσων πληρωμών -ως ασπίδα και άμυνα σε αντίστοιχες επιτυχημένες πρωτοβουλίες από Ασία και ΗΠΑ.
Να σημειωθεί ότι μόλις προ ημερών το EPI, αφού χαιρέτισε την είσοδο τεσσάρων νέων μετόχων (συνολικά φθάνει τους 18 μετόχους, τράπεζες και εταιρείες πληρωμών), ανακοίνωσε άλλες δύο εξαγορές εγχώριων συστημάτων πληρωμών: το IDEAL, που αποτελεί πρωτότυπο σχήμα πληρωμών της Δανίας, και το PQI, αντίστοιχη πρόταση από το Βέλγιο και Λουξεμβούργο.
Με απλά λόγια, το EPI συστάθηκε και στοχεύει στη βιομηχανία συστημάτων πληρωμών στην Ευρώπη και αποτελείται από ηγέτιδες δυνάμεις. Στόχος του είναι να δώσει τη δυνατότητα στις ευρωπαϊκές τράπεζες να ενώσουν τις δυνάμεις τους και να βελτιώσουν τη θέση τους στην παγκόσμια κατάταξη των καινοτόμων εταιριών στα συστήματα πληρωμών. Λειτουργώντας προς όφελος του καταναλωτή και του εμπόρου, στο πλαίσιο της πολιτικής της ΕΕ και της ΕΚΤ.
Ακόμη υπάρχουν πολλά να γίνουν σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, πρώτα απ’ όλα η θέσπιση κανόνων και η προώθηση των άμεσων πληρωμών σε μεγαλύτερα ποσοστά, και στην Ελλάδα ακόμα περισσότερα, για να δοθεί ένα κοινά αποδεκτό εναλλακτικό μέσο πληρωμής για τους εμπόρους που φαίνεται να το ζητάνε.