Στεγαστικά: Το προφίλ του μέσου δανειολήπτη

«Μικρό καλάθι» κρατάνε όσοι σκέφτονται να αγοράσουν ακίνητο με στεγαστικό δάνειο τόσο στο κομμάτι των προσδοκιών για το τι ποσοστό δανείου θα εγκριθεί επί της αξίας του ακινήτου όσο και για το αν σήμερα είναι η κατάλληλη στιγμή.

Παρά τον προβληματισμό των νοικοκυριών όμως, που ούτως ή άλλως έχουν επηρεασθεί από την άνοδο του κόστους των επιτοκίων, τον πληθωρισμό και την περιρρέουσα ατμόσφαιρα των γεωπολιτικών εξελίξεων, η ζήτηση δεν έχει μειωθεί. Ζήτηση, βέβαια, δεν σημαίνει απαραίτητα και… προσφορά, καθώς αρκετοί απ’ όσους ενδιαφέρονται για τραπεζική χρηματοδότηση μπορεί στην πορεία να έχουν δεύτερες σκέψεις. Ή μπορεί να θέλουν, αλλά να μην έχουν τα εχέγγυα που απαιτούνται.

Από την άλλη πλευρά, η συσχέτιση της ανόδου των τιμών των κατοικιών που αποτυπώνεται εδώ και καιρό στα ενοίκια δημιουργεί βάσιμες σκέψεις και ερωτήματα για το αν τελικά, λόγω και της ανόδου των επιτοκίων, ένα στεγαστικό δάνειο είναι τελικά η καλύτερη απόφαση.

Στο πλαίσιο αυτό και με μία ανερχόμενη ζήτηση για νέα, φρέσκα κεφάλαια, είτε για αγορά κατοικίας είτε για αγορά οικοπέδου, διαμορφώνεται το νέο προφίλ του μέσου δανειολήπτη, το οποίο δεν θυμίζει και πολλά από το αντίστοιχο προφίλ της προηγούμενης δεκαπενταετίας.

Το προφίλ ενός μέσου στεγαστικού δανείου

Σήμερα ο μέσος όρος ύψους ενός στεγαστικού δανείου όχι μόνο υπολείπεται αυτόν των προηγούμενων ετών, αλλά είναι σχεδόν ο μισός. Όπως σημειώνει στο powergame.gr επικεφαλής διεύθυνσης λιανικής τραπεζικής μεγάλου συστημικού ομίλου, το 2005 ένα μέσο στεγαστικό ανερχόταν σε 130.000-150.000 ευρώ, όταν τα τελευταία χρόνια έχει υποχωρήσει σε 70.000 ευρώ.

Αντίστοιχα το ποσοστό LTV (Loan to Value) που χρησιμοποιούν οι τράπεζες για να γνωρίζουν τον υποτιθέμενο κίνδυνο στα δάνεια που δίνουν και να προχωρούν σε εγγραφή collaterals και προβλέψεων και που ισοδυναμεί με το ποσοστό χρηματοδότησης επί της εμπορικής αξίας του ακινήτου έχει επίσης υποχωρήσει από το 100% πριν από 15 χρόνια, στο 70% σήμερα.

Τη δυνατότητα της χρηματοδότησης ενός στεγαστικού δανείου στο 100% της εμπορικής αξίας ενός ακινήτου οι τράπεζες δεν τη συζητούν σήμερα, ακόμα και με τα αντίστοιχου ποσοστού καλύμματα. Η εμπειρία από τα «κόκκινα» δάνεια από τα οποία ακόμη δεν έχουν πλήρως απεμπλακεί, σε συνδυασμό με το πλήθος ακινήτων που έχουν μαζέψει από δάνεια που έχουν καταπέσει οι εγγυήσεις τους, με τις δυσκολίες των πλειστηριασμών και όλο αυτό το πλαίσιο διαχείρισης, έχει ως αποτέλεσμα να είναι «φειδωλές» στο ποσοστό χρηματοδότησης που θα εγκρίνουν.

Ένα μέσο στεγαστικό λοιπόν σήμερα έχει ύψος κεφαλαίων 70.000 ευρώ, αντιστοιχεί περίπου στο 70% της εμπορικής αξίας του ακινήτου και συνάπτεται με σταθερό επιτόκιο, κατά ποσοστό περίπου 90%. Αναφερόμαστε στα νέα δάνεια, γιατί στα υπόλοιπα των δανείων η πλειοψηφία είναι με κυμαινόμενο επιτόκιο. Όλα τα νέα δάνεια, τόσο λόγω των πολύ χαμηλών επιτοκίων που ίσχυαν τα τελευταία χρόνια (μέχρι πέρυσι το φθινόπωρο που ουσιαστικά εφαρμόστηκε η αύξηση επιτοκίων) συνάπτονται με σταθερό.

Βέβαια, από την άλλη πλευρά, όπως έγραψε το powergame.gr, υπάρχει και μια σημαντική μερίδα καταναλωτών που προχωρεί σε αγοραπωλησία ακινήτου με πολύ μικρή συμμετοχή τραπεζικού δανεισμού έως και καθόλου. Ένα ποσοστό 25-30% των Ελλήνων είναι εκτός τραπεζικού δανεισμού και ένα ποσοστό των αγοραπωλησιών real estate γίνεται κατά 25% με τραπεζική δανειοδότηση, έναντι 50% και πλέον, που ήταν προ ετών.