Ως επιστροφή στην κανονικότητα ερμηνεύουν οι τραπεζίτες τις διαδοχικές αυξήσεις των ευρωπαϊκών επιτοκίων, που θα συνεχιστούν εντός του έτους, με αφορμή τον πληθωρισμό.
Τα επιτόκια, όπως υποστηρίζουν, πρέπει να ανταποκρίνονται στις συνθήκες του πραγματικού κόστους και να ενσωματώνουν όλες τις συνθήκες, όπως και την παράμετρο του εκάστοτε ρίσκου, ειδικά σε οικονομίες που παλεύουν ακόμη με το τέρας των «κόκκινων» δανείων.
Τα μηδενικά και επί της ουσίας αρνητικά επιτόκια που είδαμε τα τελευταία χρόνια ήταν απότοκο της κρίσης, επισημαίνουν τραπεζικές πηγές, υπενθυμίζοντας τα πέναλτι που πλήρωναν για την υπερβάλλουσα ρευστότητα που διατηρούσαν στην ΕΚΤ, την ίδια στιγμή που ο Έλληνας αποταμιευτής απολάμβανε χαμηλά, αλλά πάνω από το μηδέν επιτόκια στις καταθέσεις του.
«Είναι λάθος να περιμένει κανείς επιστροφή στην προηγούμενη κατάσταση», σχολιάζει στο powergame.gr CEO μεγάλης τράπεζας. «Η κανονικότητα και η ομαλοποίηση της αγοράς είναι αυτό που βιώνουμε τώρα. Τα επιτόκια πρέπει να είναι θετικά. Το μηδέν στο οποίο είχε συνηθίσει η αγορά τα τελευταία χρόνια ήταν η εξαίρεση και όχι ο κανόνας», επισημαίνει με νόημα.
Το νέο στίγμα της σημερινής κίνησης της ΕΚΤ αναμένεται να πυροδοτήσει έναν καινούργιο κύκλο αυξήσεων στα επιτόκια των δανείων και κατ’ επέκταση, σε περιορισμένο βαθμό, σε συγκεκριμένες καταθέσεις και υπό προϋποθέσεις (ποσών και διάρκειας). Πέραν του αυτομάτως αναπροσαρμοζόμενου κυμαινόμενου επιτοκίου, θα δοθεί στην αγορά ένας ακόμη τόνος αυξήσεων, που θα επηρεάσει και τα νέα δάνεια με σταθερό επιτόκιο, στην έκταση που αρμόζει στην τιμολογιακή πολιτική κάθε τράπεζας.
Το ερώτημα είναι σε ποιο επίπεδο εκτιμά η αγορά ότι θα έχει επέλθει η κανονικότητα. Στην Ευρωζώνη τα επιτόκια της ΕΚΤ -αυτά που σήμερα είναι στο 2,5% (με το προεξοφλητικό στο 3%)- ήταν στο 5% ακριβώς στις απαρχές της κρίσης, την περίοδο 2008-2009. Στην Αμερική, που η Fed κινείται σε άλλους ρυθμούς και με άλλα δεδομένα πληθωρισμού, τα επιτόκια αναμένεται να προσεγγίσουν στο τέλος του έτους το 5,50% και σήμερα είναι περίπου στο 4,50% (με εύρος 4,25%-4,50%).
«Θα δούμε και στην ελληνική αγορά τα επιτόκια προς το 5%;», ρωτάει μερίδα δανειοληπτών τα τραπεζικά στελέχη, σε μια προσπάθεια να αναβάλουν για αργότερα το στεγαστικό τους δάνειο. Οι απαντήσεις προφανώς και δεν είναι γνωστές ή δεδομένες. Τα μηνύματα που δίνονται από τις τράπεζες είναι… το γοργόν και χάριν έχει, ειδικά στα στεγαστικά, που είναι μια απόφαση ζωής. Σε αυτά που, όπως έγραψε και χθες το powergame.gr, έχει καταγραφεί μείωση της ζήτησης, όχι τόσο λόγω πραγματικής αδυναμίας να αναλάβει ο δανειολήπτης το σημερινό επιπλέον κόστος της αυξημένης δόσης, όσο από ανησυχία για το τι μέλλει γενέσθαι με τα επιτόκια. Εξ ου και τα σταθερά επιτόκια, που ίσως ακόμη να είναι σε λογικά επίπεδα, αποτελούν μια ασφαλή λύση.
Το κόστος από τους νέους κανόνες της Βασιλείας, που βέβαια έχουν αποτέλεσμα πιο ισχυρές κεφαλαιακά τράπεζες και πιο ασφαλείς και ανθεκτικές απέναντι σε πιθανότητες χρεοκοπίας, δεν μπορεί να μην επιμερισθεί σε διάφορα μέτωπα, ένα εκ των οποίων είναι το συναλλακτικό κοινό. Πέραν αυτού, η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, με το υψηλό κόστος των τιτλοποιήσεων, η αύξηση του ρίσκου και οι αυξημένες προβλέψεις για την αποφυγή νέων επισφαλειών, ειδικά σε μια περίοδο που η περαιτέρω μείωση των ΝPE είναι το μεγάλο στοίχημα, ενέχει ένα επιπλέον κόστος, που εν πολλοίς αποτυπώνεται στην ανοδική τιμολόγηση των δανείων. Κάτι που συγκριτικά άλλες χώρες της Ευρωζώνης, όπως π.χ. η Γαλλία, στην οποία τα spreads των επιτοκίων είναι σαφώς μικρότερα, δεν έχουν να αντιμετωπίσουν.
