Τράπεζες: Στροφή στα έσοδα από… παραδοσιακές προμήθειες

Στροφή στα έσοδα προμηθειών από συναλλαγές επενδυτικών προϊόντων στο πλαίσιο της λιανικής τραπεζικής και του personal banking επιδιώκουν οι τράπεζες, επιστρέφοντας στις «ρίζες» της συλλογής προμηθειών από παραδοσιακές τραπεζικές εργασίες.

Κάτι που χάθηκε κάπου ανάμεσα στην οικονομική κρίση και στο σήμερα, αφήνοντας το αποτύπωμά του κυρίως στην τελευταία δεκαετία, οδηγώντας τις τράπεζες να «εφεύρουν» άλλου τύπου χρεώσεις για να ισοσκελίσουν τα χαμένα αυτά έσοδα. Χρεώσεις που όπως χαριτολογώντας έλεγε κορυφαία τραπεζική πηγή «φτάσανε να χρεώνουν και το… καλημέρα» ερμηνεύοντας αυτή τη στάση, ως αποτέλεσμα μια πολιτικής ευρύτατων χρεώσεων, ελλείψει των «φυσιολογικών» χρεώσεων από προμήθειες σε χρηματοοικονομικές πράξεις και συναλλαγές.

Οι αριθμοί άλλωστε μιλάνε από μόνοι τους: Το ενεργητικό που έχουν οι συνδεδεμένες ΑΕΔΑΚ με τραπεζικούς ομίλους φέτος (με στοιχεία 23/1/23) ανέρχεται σήμερα σε 8,6 δισ. ευρώ, έναντι μόλις 4,3 δισ. ευρώ το 2013.

Μία χαρακτηριστική πηγή εσόδων για τις τράπεζες είναι η τοποθέτηση πελατών τους στα διάφορων κατηγοριών Αμοιβαία Κεφάλαια, είτε δικών τους θυγατρικών, είτε άλλων οίκων, εγχώριων και διεθνών, τα οποία διαθέτουν και προωθούν.

Η κρίση μείωσε 50% τα έσοδα προμηθειών από επενδυτικές τοποθετήσεις

Πριν την οικονομική κρίση του 2008, τα έσοδα από τις εργασίες αυτές αποτελούσαν μαζί με τους τόκους από τα δάνεια, την «χρυσοτόκο όρνιθα» του συστήματος, εισφέροντας σταθερά σημαντικά κεφάλαια στην συνολική κερδοφορία των τραπεζών.

Από εκεί και μετά, πέραν του «ναδίρ» που χτύπησε η αγορά τα πέτρινα χρόνια της κρίσης οι τζίροι των συναλλαγών αυτών μειώθηκαν αισθητά. Ίσως και πάνω του 50%.

Όπως αναφέρουν στο powergame.gr πηγές της αγοράς, τα υπό διαχείριση κεφάλαια ήταν την περίοδο της ακμής τους (2007-2008) στο επίπεδο των 30 δισ. ευρώ, περιλαμβανομένων βέβαια και των money market προϊόντων που είχαν το πλεονέκτημα εγγυημένης απόδοσης και κεφαλαίου και που επί της ουσίας «έκλεβαν μερίδιο» από τις προθεσμιακές καταθέσεις (ο όρος εγγύησης ήταν τότε αποδεκτός και συνήθης – στην πορεία, μετά την ιστορία της Lehman Brothers απαγορεύτηκε από το μετέπειτα κανονιστικό πλαίσιο).

Αν εξαιρεθεί από τα 30 δισ. ευρώ η συμβολή των εγγυημένων επενδυτικών λύσεων, πάλι, το σύνολο των υπό διαχείριση κεφαλαίων ήταν της τάξεως των 15-20 δισ. ευρώ περίπου, όπως υπογραμμίζει αρμόδιο τραπεζικό στέλεχος.

Ο ρυθμός πιστωτικής επέκτασης

Με την οικονομική κρίση, την αλλαγή στο θεσμικό πλαίσιο και τον μικρότερο συγκριτικά ρυθμό πιστωτικής επέκτασης – το 2022 είναι η πρώτη φορά που αυτός καταγράφει καθαρή άνοδο – τα υπό διαχείριση κεφάλαια τα οποία έχουν οι τράπεζες έχουν σημαντικά μειωθεί. Εξ ου και τα έσοδα των αντίστοιχων προμηθειών.

«Το ευτύχημα είναι», όπως σημειώνει η ίδια πηγή, «ότι την τελευταία διετία, άρχισε να στρέφεται το αποταμιευτικό κοινό περισσότερο σε επενδυτικού τύπου προϊόντα, από την ευρύτατη γκάμα των Αμοιβαίων Κεφαλαίων που υπάρχουν σήμερα. Εκτιμάται ότι τα δύο τελευταία χρόνια τοποθετήθηκαν σε Αμοιβαία πάνω από 2 δισ. ευρώ- ποσό ιδιαίτερα ενθαρρυντικό αν σκεφθεί κανείς ότι πριν τρία χρόνια, όλη η αγορά δεν είχε πάνω από 150 εκατομμύρια…».

Από την περσινή χρονιά, οι τράπεζες άρχισαν να λανσάρουν διάφορες ελκυστικές λύσεις που βασίζονται στη λογική του Αμοιβαίου Κεφαλαίου, λύσεις και για συντηρητικούς πελάτες που δεν θέλουν να αναλάβουν ρίσκο (πέραν φυσικά του ρίσκου του ίδιου του εκδότη).

Η ανταπόκριση του κοινού είναι σημαντική, ειδικά όταν στον αντίποδα, οι προθεσμιακές καταθέσεις δεν είχαν καταφέρει να προσελκύσουν νέα κεφάλαια λόγω των χαμηλών επιτοκίων που ίσχυαν πριν ξεκινήσει η ανοδική πορεία.

Έναν ακόμη παράγοντα στροφής του κοινού στα αμοιβαία, ακόμη και για ιδιώτες συντηρητικού προφίλ, με μια σχετική παρουσία ρευστότητας, αποτελεί το γεγονός των υψηλών αποδόσεων που παρουσιάζουν τα ομόλογα. Αποδόσεις που αναμένεται να συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά το επόμενο διάστημα.

Με δεδομένη τη συνέχιση της ανοδικής πιστωτικής επέκτασης στο σύστημα- μολονότι φρενάρει κατά τομείς, όπως είναι τα στεγαστικά- ο τραπεζικός τομέας βρίσκει εκ νέου τις σταθερές του, στην συλλογή προμηθειών.

«Άλλωστε αυτή είναι η δουλειά του», όπως θα πει σχολιάζοντας θεσμικός παράγοντας του οικονομικού επιτελείου. «Οι τράπεζες πρέπει να μαζεύουν προμήθειες για την κερδοφορία τους από κλασικές παραδοσιακές εργασίες, που συνδέονται άμεσα με την πιστωτική επέκταση και όχι από όπου…. βρουν» επισημαίνει δηκτικά ο ίδιος παράγοντας, αναφερόμενος στο πρόσφατο σήριαλ, αναφορικά με τις διάφορες – όχι πάντα δικαιολογημένες- τραπεζικές χρεώσεις (όπως π.χ. για την επανέκδοση ή ανανέωση μιας χρεωστικής κάρτας).