THEPOWERGAME
Χρειάστηκαν πάνω από τρεις αυξήσεις επιτοκίων στα δάνεια για να κινηθεί ο… δυσκίνητος χώρος των καταθέσεων και να κάνει οριακά κάποια ανατιμολόγηση, επιλεκτικά στις προθεσμιακές.
«Καλώς ή κακώς, οι αναπροσαρμογές στα επιτόκια καταθέσεων θα ακολουθούν στις αυξήσεις και θα προπορεύονται στις μειώσεις» όπως σχολίαζε τραπεζικό στέλεχος μεγάλης συστημικής τράπεζας, υπενθυμίζοντας ότι με αυτή την παραδοσιακή τακτική αυξάνονται τα έσοδα των τραπεζών…
Στον αντίποδα όμως, άλλοι παράγοντες της αγοράς, με περισσότερο θεσμικό ρόλο, εκφράζουν άλλου είδους ανησυχίες. «Είδαμε και πάθαμε να φέρουμε πίσω τις καταθέσεις που είχαν μεταναστεύσει στο εξωτερικό και ώρα είναι τώρα… να ξαναφύγουν», ανέφερε χαρακτηριστικά στο powergame.gr ανώτατη τραπεζική πηγή.
«Αυτό που προέχει»– συνεχίζει η ίδια πηγή – «είναι να κινηθεί η αγορά και να υπάρξει ένας σοβαρός ανταγωνισμός μεταξύ των ελληνικών τραπεζών, ανεξαρτήτως μεγέθους, που θα αναζωπυρώσει τη διατήρηση των καταθέσεων στις εγχώριες τράπεζες».
Προφανώς, ο φόβος εκροής καταθέσεων στο εξωτερικό δεν αγγίζει τον μέσο καταθέτη που ζήτημα είναι αν μπορεί να συγκεντρώσει ένα ποσό και να το κλειδώσει με άνεση σε μια προθεσμιακή κατάθεση, έστω και έξι μηνών.
Όμως, τα μεγάλα πορτοφόλια που κάνουν τη διαφορά στο συνολικό απόθεμα των τραπεζικών καταθέσεων, τόσο από τον χώρο των εγχώριων επιχειρήσεων όσο και του εφοπλισμού, καθώς και οι premium πελάτες του wealth management, δεν θα δυσκολευθούν καθόλου, ακόμη και με μια on line εντολή να στείλουν τα διαθέσιμά τους εκτός χώρας, σε λογαριασμούς που ούτως ή άλλως έχουν ενεργούς σε άλλες χώρες.
Πρόσφατο σχετικά παράδειγμα ήταν η περίπτωση της Credit Suisse που λόγω των δικών της τεράστιων αναγκών σε ρευστότητα προσέλκυσε καταθέτες και αρκετούς Έλληνες, με το προσφερόμενο επιτόκιο 2%.
Τις προηγούμενες ημέρες, μεγάλος συστημικός όμιλος έδινε για καταθέσεις εκατομμυρίων ευρώ το απόλυτο…μηδέν , όταν οι ίδιοι corporate πελάτες άκουγαν για αποδόσεις 1,8% και πάνω από γνωστά «σπίτια» του εξωτερικού, όπως π.χ. η UBS. Βέβαια, το μίνιμουμ επένδυσης στους οίκους αυτούς είναι πάνω από 500.000 ευρώ… αλλά το ίδιο ποσό δεν είχε διαφορετική τιμολόγηση στην Αθήνα από ό,τι ένα σαφώς μικρότερο υπόλοιπο…
Όσο και αν αυτή η πραγματικότητα απέχει μακράν από το μέσο ελληνικό νοικοκυριό, αντανακλά μια πραγματικότητα που δεν έχει περάσει αψήφιστα από τους Έλληνες οικονομολόγους: παρά το ανοδικό περιβάλλον επιτοκίων, δεν έχει υπάρξει ακόμη το αποτύπωμα στους λογαριασμούς καταθέσεων. Οι 15 έως 20 μονάδες βάσης για όσους κλείσουν τα διαθέσιμά τους για έναν χρόνο, δεν αποτελεί δελεαστική επιλογή, συνδυαστικά με τον περιορισμό της δέσμευσης.
Τα affluent κεφάλαια μπορεί να φύγουν από τις ελληνικές τράπεζες – και αυτό κανείς δεν θέλει να συμβεί – αγοράζοντας αποδόσεις, ίσως και με ανάληψη κινδύνου, σε συγκεκριμένα επενδυτικά προϊόντα.
Γενικώς στο σύστημα υπάρχει «μουρμούρα». Οι καταθέτες, μικροί ή μεγάλοι, παραπονιούνται για τη μονομερή αύξηση επιτοκίων στα δάνεια, οι δε τράπεζες, υπενθυμίζουν, ότι όταν στο εξωτερικό οι τράπεζες χρέωναν κόστος για τα αρνητικά επιτόκια στους πελάτες τους, οι ελληνικές τράπεζες δεν το εφάρμοσαν ποτέ. Η Ελλάδα, αν και σε αποδόσεις είχε αρνητικό πρόσημο, δεν εφάρμοσε ποτέ αρνητικό επιτόκιο.
Τα στατιστικά στοιχεία μιλούν από μόνα τους για την εμπειρία του παρελθόντος: από το χαμηλό του 2015 έχουν επιστρέψει στο σύστημα πάνω από 62 δισ. ευρώ. Το σύνολο των καταθέσεων σήμερα στις τράπεζες είναι 183 δισ. ευρώ. Ένα μεγάλο μέρος από αυτό είναι επαναπατρισμός κεφαλαίων. Ένα άλλο, αποτέλεσμα των μέτρων στήριξης της πανδημίας.