THEPOWERGAME
Ένα «παράθυρο» ευκαιρίας, θα ήταν ίσως μια λύση για να ξανασκεφθούν οι ελληνικές τράπεζες να βγουν έστω για μια περιορισμένης έκτασης άντληση κεφαλαίων στις ξένες χρηματαγορές (για μικρού ύψους ποσά, π.χ. 200 – 300 εκατ. ευρώ), προκειμένου να τηρήσουν τα χρονοδιαγράμματα που έχουν θέσει.
Υπό τις σημερινές συνθήκες, όμως, το παράθυρο αυτό δεν είναι καν ορατό, αλλά, από την άλλη πλευρά δεν συντρέχει και κανένας λόγος της κατηγορίας του κατ’ επείγοντος για κάτι τέτοιο.
Άλλωστε, η υποχρέωση του τραπεζικού τομέα για «κεφαλαιακά μαξιλάρια» έχει δύο δεσμευτικές ημερομηνίες:
- Την 1/1/2022 (στόχος που επετεύχθη από όλους τους συστημικούς ομίλους) και
- την 31/12/2025, που είναι το deadline για την οριστική κάλυψη των απαιτήσεων σε MREL (Ελάχιστες Απαιτήσεις για Ίδια Κεφάλαια και Επιλέξιμες Υποχρεώσεις) σε ποσοστό 25%- 26%.
Οι σημερινές συνθήκες κάνουν απαγορευτικό το κόστος άντλησης κεφαλαίων στις διεθνείς χρηματαγορές, με αποτέλεσμα οι τράπεζες να παγώνουν προσώρας τα σχέδια για εκδόσεις ομολόγων κάθε τύπου, όπως Common Tier I, AT1 (υβριδικό), Tier II ή senior notes (preferred or not).
Αυτό, προφανώς προκαλεί έναν προβληματισμό, υπό την έννοια της δυσκολίας στη σταδιακή και ομαλή επίτευξη του τελικού στόχου για το τέλος του 2025 (δεν μπορεί να γίνουν όλα την τελευταία στιγμή) αλλά από την άλλη πλευρά, δεν αποτελεί ανυπέρβλητο πρόβλημα.
Κλιμάκια πάνε κι έρχονται
Το χρονοδιάγραμμα του κάθε συστημικού ομίλου για το πότε θα προχωρήσει σε νέες εκδόσεις, τι κατηγορίας και τι ύψους, είναι ενδο- ομιλική υπόθεση. Και δεν αφορά ούτε τον SRB που έχει υπό την εποπτεία του τις εκδόσεις MREL. Πέραν των δύο deadline που προαναφέρθηκαν, οι ενδιάμεσες επαφές του SRB έχουν το χαρακτήρα της ενημέρωσης και μιας πιθανής σύστασης (Informative).
Τις προηγούμενες ημέρες, μετά τα τεχνικά κλιμάκια των θεσμών (ΕΚΤ, Digicom, SSM) που επισκέφθηκαν για άλλους λόγους τις ελληνικές τράπεζες , καθώς παρακολουθούν την πορεία των επιχειρησιακών σχεδίων και των επιμέρους στόχων (σχετικά έγραψε το powergame στις 3/10/22), άρχισαν να έρχονται και κάποια μεσαία στελέχη του SRB για να ενημερωθούν αναφορικά με τις επικείμενες εκδόσεις κεφαλαίου.
Μάλιστα, επειδή τα κλιμάκια αυτά βλέπουν τον κάθε όμιλο ξεχωριστά σε διαφορετικές ημερομηνίες, οι συναντήσεις θα συνεχισθούν και μέσα στην εβδομάδα. «Πρόκειται για καθιερωμένη και εθιμοτυπική επίσκεψη του SRB κάθε Οκτώβριο», σύμφωνα με πηγή μεγάλης συστημικής τράπεζας.
Απαγορευτικό το κόστος στις χρηματαγορές- Ο ρόλος της επενδυτικής βαθμίδας
Το μήνυμα που περνάνε τα τραπεζικά στελέχη στους εκπροσώπους του SRB και το οποίο γίνεται αντιληπτό και κατανοητό, είναι ότι με τέτοιες συνθήκες κανείς δεν βγαίνει να αντλήσει κεφάλαια.
Οι δύο βασικότεροι λόγοι που το κόστος είναι δυσθεώρητο, είναι ότι πέραν της ανόδου των επιτοκίων που αφορά όλη την Ευρωζώνη – συνεπεία πληθωρισμού και ενεργειακού- η Ελλάδα έχει ένα επιπλέον «κερασάκι» στην τούρτα, καθώς δεν έχει ακόμη επενδυτική βαθμίδα.
Τραπεζικοί παράγοντες, μιλώντας στο powergame.gr, εκτιμούν ότι αν καταφέρει η χώρα και αποκτήσει την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2023, θα αλλάξει η τιμολόγηση απέναντι στις ελληνικές τράπεζες.
Ακόμη και αν παραμείνει υψηλό το κόστος λόγω πληθωρισμού και επιτοκίων, η κατάταξη της χώρας σε investment grade θα αλλάξει άρδην τα δεδομένα.
12- 14 δισ. ευρώ κεφάλαια θα αντληθούν ως το 2025
Με βάση αυτά που έχουν να γίνουν ως το τέλος ου 2025, οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν αντλήσει μέσα από εκδόσεις ομολόγων, κεφάλαια ύψους 12 – 14 δισ. ευρώ, καθώς κατά μέσο όρο κάθε τραπεζικός όμιλος «υποχρεούται» να συγκεντρώσει με αυτόν τον τρόπο, περίπου 2,5 -3 δισ. ευρώ.
Ο λόγος που πρέπει να «σηκώσουν» αυτά τα χρήματα από τις ξένες αγορές είναι σαφής: κάθε ελληνική, όπως και κάθε ευρωπαϊκή τράπεζα οφείλει να έχει εξασφαλίσει «κεφαλαιακό μαξιλάρι» που να αντιστοιχεί στο 25% -26% των κεφαλαίων της επί του Σταθμισμένου σε κίνδυνο Ενεργητικού (Risk -Weighted Asset).
Τα μαξιλάρια αυτά αποσκοπούν στη διασφάλιση των καταθέσεων στην πιθανότητα μιας πιθανής «εξυγίανσης» (resolution) και λειτουργούν ως «ασπίδα» υπέρ των καταθετών σε ένα ακραίο σενάριο.
Η ανάγκη αυτή προέκυψε σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, στο πλαίσιο της πολυετούς οικονομικής κρίσης και των κόκκινων δανείων, που οδήγησαν σε κεφαλαιακά ελλείμματα και απείλησαν με κούρεμα τις τραπεζικές καταθέσεις – κάτι που συνέβη στην Κύπρο.
Σε κάθε περίπτωση, οι τραπεζίτες αφήνουν να εννοηθεί ότι αν υπάρξει μια μικρή πιθανότητα βελτίωσης των όρων στις αγορές, θα σπεύσουν να αντλήσουν κάποια κεφάλαια έστω της κλίμακας των 200 – 300 εκατ. ευρώ που θεωρείται σχετικά μικρή.
Αν αυτό το παράθυρο δεν ανοίξει τους προσεχείς μήνες, δεν υπάρχει «ποινή», απλώς το χρονοδιάγραμμα μετατίθεται για αργότερα και οι εκκρεμείς εκδόσεις νέου κεφαλαίου θα είναι ενδεχομένως πιο στριμωγμένες χρονικά.