Κορυφώνεται εντός και εκτός συνόρων ο διάλογος για τις προοπτικές των επιτοκίων, παραμονές της συνεδρίασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ). Οι Έλληνες τραπεζίτες περιμένουν να δουν το στίγμα των αποφάσεων, αλλά και του συνολικού πλέγματος της νομισματικής πολιτικής της Λαγκάρντ, εναρμονισμένου στις τελευταίες εξελίξεις του πληθωρισμού και της ενεργειακής κρίσης.
Η αλήθεια είναι, όπως φαίνεται να συζητούν μεταξύ τους, ότι οι συνθήκες δεν είναι ακριβώς ίδιες από την πρώτη μετά από σειρά ετών αύξηση που εγκαινίασαν οι αγορές τον Ιούλιο. Στην Ευρώπη, η συζήτηση για πλαφόν στο φυσικό αέριο τώρα έχει ανάψει – έξι μήνες μετά την κρίση- και οι κατά τόπους κυβερνήσεις εξετάζουν προληπτικά μέτρα διακεκομμένης χρήσης ρεύματος. Το τέρας του πληθωρισμού γιγαντώνεται και οι φωνές των οικονομολόγων συναγωνίζονται για το αν η νέα παρέμβαση της ΕΚΤ θα είναι της τάξεως του 0,50% ή και πιο επιθετική- στο τραπέζι έχει πέσει και η σκέψη για 0,75%. Αρκεί να σημειωθεί ότι ο αρχικός διάλογος στην έναρξη του καλοκαιριού, ήθελε τις διαδοχικές αυξήσεις που θα ακολουθούσαν τις αποφάσεις του Ιουλίου, να είναι της τάξεως του 0,50% τον Σεπτέμβριο και άλλο τόσο το Δεκέμβριο. Ήταν, άλλωστε, η πρώτη φορά έπειτα από 11 χρόνια που γινόταν θεσμικά αύξηση επιτοκίων.
Όμως, οι εξελίξεις τρέχουν, επισημαίνουν οικονομικοί παράγοντες αφήνοντας να εννοηθεί ότι μέσα στην εβδομάδα, επιχειρήσεις και νοικοκυριά θα βρεθούν αντιμέτωπα με μία νέα τιμολόγηση σε δάνεια. «Θα αγγίξει αυτή τη φορά και το χώρο των καταθέσεων;» Είναι ένα από τα βασικά ερωτήματα που ταλανίζουν και το συναλλακτικό κοινό και τους επιχειρηματίες.
Τι περιμένουμε στα κέντρα αποφάσεων στην Αθήνα
Καταρχήν, μία νέα αύξηση στα επιτόκια των δανείων θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, μόνο και μόνο με την αυτόματη και ανεξάρτητη πορεία του Euribor που ήδη έχει σπάσει το φράγμα του 0,50%. Το Euribor 3 και 6 μηνών έφτασε το 0,76%, τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου, δημιουργώντας έδαφος για αναπροσαρμογή των δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο, στο οποίο έχει συναφθεί η πλειονότητα των στεγαστικών δανείων.
Έτσι, τα παλαιά στεγαστικά με κυμαινόμενο επιτόκιο αναπροσαρμόζονται αυτόματα, ακολουθώντας το διατραπεζικό επιτόκιο Euribor, όπως και τα νέα στεγαστικά που ακολούθως διαμορφώνουν τη δόση με βάση αυτό.
Η νέα αύξηση της ΕΚΤ, που αναμένεται την Πέμπτη, θα επηρεάσει πιθανότατα το Euribor σε νέα επίπεδα και αυτό είναι που θα κρίνει το τι μέλλει γενέσθαι για τα σταθερά επιτόκια, αλλά και με τις καταθέσεις.
Ούτως ή άλλως, επίκειται η προσαρμογή των δανείων με σταθερό επιτόκιο στα μέσα επίπεδα και τις συνθήκες της αγοράς, οπότε προοιωνίζεται νέα αύξηση και στα προγράμματα σταθερού επιτοκίου. Αυτό αφορά σε καινούργια στεγαστικά ή άλλα δάνεια, αφού στα παλαιά, η δόση δεν αλλάζει (το πλεονέκτημα του κλειδώματος του επιτοκίου στα σταθερά προγράμματα).
Εξ ου και όπως έχει αναφερθεί πολλάκις, πολλοί έσπευσαν πρόσφατα να υπογράψουν στεγαστικά δάνεια, κλειδώνοντας το χαμηλό ακόμη επιτόκιο των σταθερών δανείων.
Μεγάλο ενδιαφέρον έχει το τι θα συμβεί στις καταθέσεις, που τα επιτόκια έχουν μείνει στα ίδια επίπεδα για χρόνια και διαμορφώνονται πέριξ του μηδενός (μέσο επιτόκιο καταθέσεων 0,03%). Μάλιστα, στα τελευταία επίσημα στοιχεία που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος, για πρώτη φορά τον Ιούλιο τα μέσα επιτόκια καταθέσεων σε λογαριασμούς επιχειρήσεων (για κεφάλαια πρώτης ζήτησης), έγιναν… αρνητικά (στο – 0,01%) ενσωματώνοντας το pricing προηγούμενου διαστήματος!
Τραπεζικοί κύκλοι αναφέρουν στο powergame.gr ότι για να προχωρήσουν σε αυξήσεις επιτοκίων στις καταθέσεις θα πρέπει να δουν ακριβώς τις κινήσεις της ΕΚΤ την Πέμπτη, αλλά και την πορεία διαμόρφωσης του Euribor στις μικρές διάρκειες, στο διάστημα ενός μηνός ή μίας εβδομάδος (γιατί αυτές λαμβάνονται υπ’ όψιν για τη διαμόρφωση των επιτοκίων στις καταθέσεις). Σήμερα, το διατραπεζικό επιτόκιο για έναν μήνα είναι στο 0,30% και για μία εβδομάδα εξακολουθεί και είναι αρνητικό (- 0,73%), που σημαίνει ότι οι τράπεζες έχουν περιθώριο να κρατήσουν ακόμη χαμηλά τα επιτόκια στους βασικούς λογαριασμούς καταθέσεων (ταμιευτηρίου, όψεως) – αν και όλα θα κριθούν μετά την Πέμπτη.
