THEPOWERGAME
Δεν φαίνεται να συντρέχουν λόγοι ανησυχίας αναφορικά με την πορεία των τιτλοποιήσεων που είναι κάτω από την ομπρέλα του Ηρακλή και ειδικότερα όσον αφορά στο θέμα των κρατικών εγγυήσεων, οι οποίες δεν προσμετρούνται στο χρέος – κάτι που άλλωστε, αποτελεί και την επιτυχία του εγχειρήματος.
Με αφορμή τις δεύτερες σκέψεις της Eurostat η οποία ζητά να περάσουν στο χρέος οι κρατικές εγγυήσεις, επαναφέροντας στην επικαιρότητα ένα θέμα το οποίο φαινόταν να έχει λυθεί εξαρχής, το powergame.gr, επιχειρεί να διευκρινίσει ορισμένα ζητήματα που προβλέπονται από τον ίδιο το μηχανισμό.
Κατ’ αρχήν, παρά το ότι η ελληνική οικονομία απείχε πολύ περισσότερο από σήμερα από την πολυπόθητη επενδυτική βαθμίδα, πέτυχε στο σύστημα του Ηρακλή που συστάθηκε στη βάση του ιταλικού μοντέλου, να μην περάσουν στο δημόσιο χρέος οι εγγυήσεις του Δημοσίου για τις senior τιτλοποιήσεις . Το ίδιο ίσχυσε και για την Ιταλία, με τη διαφορά ότι εκείνη είχε ήδη investment grade την εποχή σύστασης του δικού της μηχανισμού .
Τι ζητάει η Eurostat
Το θέμα με τις εγγυήσεις ανακινήθηκε πριν λίγο καιρό από τη Eurostat που εκτιμά ότι οι εγγυήσεις θα πρέπει να προστεθούν στο (ήδη υψηλό )δημόσιο χρέος. Επί της ουσίας, τίθεται ξανά ένα θέμα δημοσιονομικής διαχείρισης που ακουμπάει στο λεγόμενο contigent liability, δηλαδή, ποια θα είναι η ενδεχόμενη ευθύνη του Δημοσίου σε περίπτωση κατάπτωσης των εγγυήσεων στα senior ομόλογα των τιτλοποιήσεων.
Για τους πρωτοστάτες του Ηρακλή, το contigent liability είναι ακριβώς η «γοητεία» του εγχειρήματος καθώς όχι μόνο η Ελλάδα, αλλά και όλες οι χώρες του Νότου που έχουν μεγάλο δημόσιο χρέος, μπορούν ευκολότερα να βγαίνουν στις αγορές, από τη στιγμή που δεν επιβαρύνουν περαιτέρω το χρέος τους προσθέτοντας τις εγγυήσεις.
Αντίθετα με τους ισχυρισμούς της Eurostat, οι εμπνευστές του νόμου θεωρούν ότι μπορούν οι εγγυήσεις να περάσουν στο παθητικό του SPV οχήματος αλλά όχι στο δημόσιο χρέος, ειδικά όταν η χώρα κάνει μια τεράστια προσπάθεια για την απόκτηση επενδυτικής βαθμίδας.
Πόσο μάλλον σήμερα, που τα κόκκινα δάνεια έχουν σημαντικά μειωθεί και προς το τέλος του έτους, ο δείκτης θα είναι μονοψήφιος και χαμηλός για όλο το τραπεζικό σύστημα, προσεγγίζοντας ποσοστά του 5-7% στα NPEs. Γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο, επειδή οι ελληνικές τράπεζες θα έχουν καθαρίσει από τα κόκκινα δάνεια το προσεχές διάστημα, δεν θεωρείται πιθανό και σκόπιμο να υπάρξει νέα παράταση στον «Ηρακλή 2» (που λήγει τον Οκτώβριο).
Σε κάθε περίπτωση πάντως , σαν ασπίδα σε απρόοπτα και έκτακτα γεγονότα που δεν οφείλονται στην Ελλάδα – όπως θα μπορούσε ίσως να αποτελούσε ο πόλεμος στην Ουκρανία – ο νόμος προβλέπει, να υπάρξει παράταση. Αν και προς το παρόν, δεν φαίνεται να υπάρχει αυτή η ανάγκη.
Ο Ηρακλής έχει εκ του νόμου προβλέψει δύο πολύ σημαντικές ρήτρες. Η μία είναι αυτή που αφορά τους servicers για τους οποίους δόθηκε περίοδος χάριτος για δύο χρόνια.
Η δεύτερη, προβλέπει ότι αν μελλοντικά, λόγω εξωγενούς κρίσης, υπάρξει μεγάλη αναταραχή στην οικονομία ικανή να επηρεάσει τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, τότε μετά από αίτημα του υπουργείου Οικονομίας και με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Παρακολούθησης και του Συμβουλίου Συστημικής Ευστάθειας (ΕΚΤ, Υπουργείο Οικονομίας, Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και ΤΧΣ) θα μπορεί να παραταθεί χρονικά το σχήμα για άλλους έξι μήνες.
Δεν καταπίπτουν όλες οι εγγυήσεις μαζί ούτε από τη μία μέρα στην άλλη
Μιλώντας στο powergame.gr παράγοντες που είναι κοντά στη διαδικασία, διευκρίνιζαν ότι ούτε ο μηχανισμός καταπίπτει από την μία ημέρα στην άλλη, ούτε καταπίπτουν ποτέ όλες συνολικά οι εγγυήσεις, εν προκειμένω τα 12 δισ. ευρώ που έχουν δοθεί.
Η πιθανότητα είναι να εκπέσει η εγγύηση για κάποια δόση πληρωμής ενός μερίσματος, για παράδειγμα, στον δέκατο ή δωδέκατο χρόνο, να μην πληρωθεί η δόση ενός μερίσματος στους ομολογιούχους, δεδομένου ότι ο Ηρακλής θα πρέπει να πληρώσει τα μερίσματα.
Εδώ να σημειωθεί ότι στα έξι χρόνια λειτουργίας του Ιταλικού σχήματος, δεν έχει καταπέσει ποτέ κάποια εγγύηση, ούτε στα τρία χρόνια του ελληνικού Ηρακλή.
Κι αν καταπέσει μια εγγύηση;
Αν το εξετάσει κανείς ως προοπτική κινδύνου, θα πρέπει να δει τι σημαίνει αυτό για τους ομολογιούχους, το κράτος, το χρέος και γενικά την επιτυχία των τιτλοποιήσεων. Το σίγουρο είναι ότι ο ίδιος ο μηχανισμός του Ηρακλή, προβλέπει ένα μαξιλάρι ρευστότητας ακριβώς για την περίπτωση που καθυστερήσει το cash flow μιας δόσης.
Πέραν αυτού του liquidity buffer για το οποίο μία από τις τέσσερις μεγάλες τράπεζες έχει προβλέψει 50 – 70 εκατ. ευρώ, είναι σημαντικό ότι κάθε βήμα του Ηρακλή είναι υπό τη στενή παρακολούθηση του Μηχανισμού Εποπτείας.
Ακόμη και αν καταπέσουν εγγυήσεις, σύμφωνα με αλγόριθμο μεθοδολογίας της ΕΕ, η κατάπτωση καλύπτεται από το ασφάλιστρο που έχει ήδη πληρωθεί από το Δημόσιο.
Υπάρχει συγκεκριμένος μηχανισμός που προφυλάσσει τις εγγυήσεις του ελληνικού Δημοσίου και σύμφωνα με το subordination το οποιοδήποτε βάρος το φέρουν αρχικά τα junior ομόλογα, στη συνέχεια αν δεν καλυφθεί, τα mezzanine και τέλος αν δεν αρκούν αυτά, τα senior.
Αντίστοιχα, οι πληρωμές που έρχονται από ανακτήσεις ( cash flows) κατευθύνονται πρώτα στα senior ομόλογα και μετά στους άλλους ομολογιούχους των mezzanine και junior τίτλων. Αυτό είναι και η πρώτη βαθμίδα προστασίας.
Ίσως γι αυτό και η Κομισιόν σε καμία της έκθεση ή επίσημο κείμενο ενισχυμένης εποπτείας να μην έχει αναφερθεί ποτέ στην πιθανότητα αντίστοιχων κινδύνων. Αντίθετα από την Eurostat που επανέφερε το θέμα στην επικαιρότητα.