Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία μαζί με τις κυρώσεις της Δύσης εις βάρος της Μόσχας και η μεγάλη έξαρση των κρουσμάτων του ιού SARS-CoV-2 στην Κίνα αναμένεται να επιτείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις σε όλον τον κόσμο και τις καθυστερήσεις στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Με τους φόβους για το ξέσπασμα νέας ύφεσης στην παγκόσμια οικονομία ή την παγίωση του στασιμοπληθωρισμού, οι κεντρικές τράπεζες στις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου θα πρέπει να περιορίσουν την άφθονη ρευστότητα που διοχέτευσαν στην αρχή της πανδημίας.
Οι αποφάσεις που θα ληφθούν αυτήν την εβδομάδα, με πρωταγωνίστρια την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed), θα θέσουν τις προδιαγραφές για το πώς θα κινηθούν μέσα στους επόμενους μήνες όσο η αβεβαιότητα παραμένει υψηλή. Μετά τη συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) την περασμένη εβδομάδα, όπου το διοικητικό συμβούλιο αποφάσισε τελικά να επισπεύσει την αναδίπλωση των μέτρων στήριξης, ολοκληρώνεται την Τετάρτη η διήμερη συνεδρίαση της Fed. Αναλυτές της αγοράς διαβλέπουν μικρότερες αυξήσεις στα επιτόκια σε σχέση με μόλις έναν μήνα πριν, όταν ακόμη δεν είχαν μπει τα ρωσικά στρατεύματα στην Ουκρανία.
Ο Πάουελ μιλά για μικρότερη αύξηση του κόστους δανεισμού
Ο επικεφαλής της Fed Τζερόμ Πάουελ ήδη δήλωσε ενώπιον του Κογκρέσου στις αρχές Μαρτίου πως θα προτείνει ναι μεν μια αύξηση του κόστους δανεισμού, πλην όμως κατά 25 μονάδες βάσης αντί των 50 μ.β. που θεωρούν κάποιοι οικονομικοί αναλυτές πως είναι απαραίτητες για να δαμαστεί ο αμερικανικός πληθωρισμός που κινείται στο υψηλό 40ετίας. «Από τη σκοπιά χάραξης νομισματικής πολιτικής, δεν χρειάζεται σε αυτή τη φάση να αιφνιδιαστεί η οικονομία ή οι αγορές», σχολιάζει ο Γκρεγκ Ντάκο, επικεφαλής οικονομολόγος της συμβουλευτικής εταιρείας EY-Parthenon.
Σε κάθε περίπτωση, η Fed φαίνεται πως θα αναγγείλει μια αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ από τα τρέχοντα σχεδόν μηδενικά επίπεδα για πρώτη φορά από το 2018. Θα δώσει επίσης στη δημοσιότητα τις τριμηνιαίες προβλέψεις της για την οικονομία των ΗΠΑ που θα αποτελέσουν σημείο αναφοράς για τις μελλοντικές κινήσεις της. Σε μια ακόμη αύξηση του βασικού επιτοκίου της αναμένεται να προχωρήσει επίσης η κεντρική τράπεζα της Βραζιλίας στην 9η διαδοχική συνεδρίαση, αναπροσαρμόζοντας το στο 11,75% από το 2% προ ενός έτους.
Προς αντίθετες κατευθύνσεις οι κεντρικές τράπεζες Βρετανίας και Ιαπωνίας
Η Τράπεζα της Αγγλίας και η Τράπεζα της Ιαπωνίας θα συνεδριάσουν την Πέμπτη, με την πρώτη ενδεχομένως να προχωρά σε μια ακόμη αύξηση του βασικού της επιτοκίου σε αντίθεση με την τελευταία που εικάζεται πως διατηρήσει χαλαρή τη νομισματική πολιτική της καθώς ο πληθωρισμός εκεί πέρασε σε θετικό πρόσημο μόλις τον Σεπτέμβριο. Ο Κάλουμ Πίκερινγκ, αρμόδιος για τη βρετανική οικονομία στην Berenberg Bank, προβλέπει δυο ακόμη αυξήσεις στο επιτόκιο της Τράπεζας της Αγγλίας, μια τον Μάιο και μια τον Αύγουστο του 2022, ύστερα από την προς τα πάνω αναπροσαρμογή του κατά 25 μονάδες βάσης στο 0,5% τον Φεβρουάριο. Ωστόσο, όπως τονίζει ο ίδιος, η αγορά προεξοφλεί μια αύξηση στο 0,75%σε αυτήν την συνεδρίαση με την «μεσοπρόθεσμη επίδραση του πολέμου του Πούτιν να μην είναι προφανής».
Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας δεν απλώνει πιο πολύ τα φτερά της
Πάντως, η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας δεν προχώρησε την Τρίτη σε μείωση του μεσοπρόθεσμου επιτοκίου δανεισμού, διαψεύδοντας προσδοκίες πως θα βοηθούσε περαιτέρω την τόνωση της δεύτερης ισχυρότερης οικονομίας του κόσμου, η οποία είναι αντιμέτωπη με νέο κύμα κρουσμάτων της νόσου Covid-19. Αναλυτές θεωρούν πως η κεντρική τράπεζα της Κίνας αποφάσισε να διατηρήσει σταθερό το μεσοπρόθεσμο επιτόκιο για να μην υπάρξει μεγάλη διαφοροποίηση από την πολιτική της Fed. Παρόλα αυτά και σε αντίθεση με τη Δύση, η νομισματική και η δημοσιονομική πολιτική στην Κίνα αναμένεται να παραμείνουν επεκτατικές καθώς η ανάπτυξη είναι αρκετά χαμηλότερη σε σχέση με προηγούμενα έτη.
Αφενός οι αγορές στον ανεπτυγμένο κόσμο έχουν ήδη αρχίσει να προσαρμόζονται σε μια πραγματικότητα που η νομισματική πολιτική δεν είναι υποστηρικτική καθώς η αλματώδης άνοδος των τιμών στην ενέργεια, τα τρόφιμα και τις πρώτες ύλες καθιστούν αναγκαία την αύξηση των επιτοκίων. Αφετέρου, η επιχειρηματική δραστηριότητα είναι αντιμέτωπη με πολλαπλά εμπόδια ενώ τα νοικοκυριά καλούνται να διαθέσουν τις αποταμιεύσεις που συσσώρευσαν εν μέσω της πανδημίας σε υπέρογκους λογαριασμούς θέρμανσης και ηλεκτροδότησης. Σε αυτό το περιβάλλον, αποστολή των κεντρικών τραπεζιτών είναι να ισορροπήσουν σε τεντωμένο σκοινί όταν όλος ο κόσμος φλέγεται από τη διπλή αβεβαιότητα του πολέμου που κήρυξε η Ρωσία στην Ουκρανία και της πανδημίας που εξακολουθεί να υφίσταται.
