Ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το Swift αποτελεί πρόβλημα, αλλά όχι εμπόδιο στις εξαγωγές ρωσικών εμπορευμάτων, όπως σημειώνει η Goldman Sachs σε έκθεσή της. Η έλλειψη πρόσβασης σε συναλλαγματικά διαθέσιμα για την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας, αποτελεί δυνητικά το μεγαλύτερο εμπόδιο στις εξαγωγές εμπορευμάτων.
Πιο αναλυτικά, όπως σημειώνει η Goldman, ο αποκλεισμός επιλεγμένων ρωσικών τραπεζών από το διεθνές σύστημα πληρωμών Swift θα δημιουργήσει προβλήματα- αλλά όχι εμπόδια – στις συναλλαγές εμπορευμάτων με τη Ρωσία. Κλειδί για το επίπεδο των περιορισμών στις εξαγωγές θα είναι η απάντηση των δυτικών τραπεζών στη συνέχιση των τραπεζικών μεταφορών με ρωσικές τράπεζες που δεν υπόκεινται στις κυρώσεις, καθώς και ο περιορισμός στην πρόσβαση της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας στα συναλλαγματικά της αποθέματα.
Κλειδί η διατηρηση ορισμένων τραπεζών στο Swift
Το κλειδί για τις τελευταίες προτεινόμενες κυρώσεις στη Ρωσία είναι ότι θα διατηρηθεί η πρόσβαση στο Swift για ορισμένες ρωσικές τράπεζες, επιτρέποντας την αλλαγή κατεύθυνσης των συναλλαγών εξαγωγής ενέργειας και εμπορευμάτων. Επιπλέον, θα μπορούσε πιθανότατα να υπάρξει carve-out για τις συναλλαγές ενέργειας και τροφίμων, αν και με τον κίνδυνο η αποσύνδεση των τραπεζών από το Swift να ακυρώσει προηγούμενα εκδοθέντα carve-outs του εμπορίου ενέργειας.
Σε τελική ανάλυση, όπως τονίζει η Goldman, η μη πρόσβαση στο Swift δεν καθιστά αδύνατες τέτοιες πληρωμές στο εμπόριο βασικών εμπορευμάτων, καθώς το Swift αντιπροσωπεύει ένα μέσο ανταλλαγής μηνυμάτων μεταξύ τραπεζών και όχι χρηματοοικονομικών μεταφορών. Η απουσία διαμεσολάβησης του Swift θα οδηγούσε, για παράδειγμα, σε πιο αργές πληρωμές και στην αύξηση των εισπρακτέων λογαριασμών για τους Ρώσους εξαγωγείς βασικών προϊόντων (αντί για την πλήρη διακοπή των χρηματοοικονομικών μεταφορών).
Το παράδειγμα του Ιράν
Όπως αναφέρει η Goldman, όταν οι ιρανικές τράπεζες αποκλείστηκαν από το Swift τον Μάρτιο του 2012, ήταν ακόμη σε θέση να πραγματοποιούν συναλλαγές μέσω του συστήματος Target II της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η επιβολή κυρώσεων σε αγοραστές ιρανικού αργού ήταν αυτή που ουσιαστικά μείωσε τις εξαγωγές ενέργειας το 2018, χωρίς να ληφθούν υπόψη τέτοιες κυρώσεις αυτήν τη στιγμή. Ωστόσο, ακόμη και το εμπόριο τροφίμων με το Ιράν διακόπηκε αρχικά το 2012 όταν το Ιράν αποκλείστηκε από το Swift, καθώς οι δυτικές τράπεζες ήταν απρόθυμες να διεκπεραιώσουν πληρωμές. Επομένως, η αποτροπή της διακοπής των εξαγωγών εμπορευμάτων από τη Ρωσία τώρα θα απαιτούσε από τις δυτικές κυβερνήσεις να διασφαλίσουν ότι οι τράπεζες μπορούν να συνεχίσουν τις συναλλαγές τροφίμων/φαρμάκων και ενέργειας. Έτσι, ο βασικός πιθανός αντίκτυπος της κατάργησης της πρόσβασης ορισμένων ρωσικών τραπεζών από το Swift θα ήταν εάν οι επακόλουθες τριβές δημιουργήσουν μείωση στις εξαγωγές της Ρωσίας για τουλάχιστον μερικές εβδομάδες.
Τα συναλλαγματικά αποθέματα
Ο περιορισμός της πρόσβασης σε συναλλαγματικά αποθέματα για την Κεντρική Τράπεζα της Ρωσίας θα έχει μεγαλύτερο αντίκτυπο, καθώς θα μπορούσε να περιορίσει το εμπόριο μέσω ρουβλίου ή χρυσού, όπως τονίζει η Goldman Sachs. Με το 65% των συναλλαγματικών διαθεσίμων της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας να βρίσκεται επί το πλείστον σε τράπεζες της Δύσης, οι κυρώσεις που θα εμπόδιζαν την πρόσβαση θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε απότομη συρρίκνωση του εξωτερικού εμπορίου της Ρωσίας σε επίπεδο ίσο με τις χρεώσεις τρεχουσών συναλλαγών της, καθώς η συσσώρευση των νομισμάτων του G7 γίνεται μη ελκυστική ή πιθανότατα θα απαιτούσε από τους εξαγωγείς να πωλούν σε ρούβλια. Ενώ οι εξαγωγές εμπορευμάτων θα είχαν προτεραιότητα ως πηγή ξένων πιστώσεων, ένα τέτοιο μέτρο θα μπορούσε να οδηγήσει σε πιθανές αναστολές των εξαγωγών ενέργειας από τη Ρωσία, αν και με το κόστος της αναγκαστικής διακοπής της παραγωγής φυσικού αερίου και πετρελαίου, δεδομένης της έλλειψης προοπτικών εξαγωγών, που είναι μία δαπανηρή διαδικασία η οποία μπορεί να αντιστραφεί πάρα πολύ αργά.
