Λίγο μετά την ψηφοφορία για το Brexit τον Ιούνιο του 2016, μια ομάδα απελπισμένων Ευρωπαίων συγκεντρώθηκε σε μια παμπ του Μπρίστολ.
Αποφάσισαν επί τόπου να δημιουργήσουν μια οργάνωση που θα ασκεί πιέσεις υπέρ των πολιτών της ΕΕ στη Βρετανία.
Θέλοντας να αποτυπώσουν τη βαρύτητα αυτής της ομάδας, πήραν την τότε επίσημη εκτίμηση του μεγέθους της και την ονόμασαν the3million (τα 3 εκατομμύρια).
Τώρα, λέει η Maike Bohn, μια εκ των ιδρυτικών μελών, «πρέπει να αλλάξουμε όνομα».
Η 30η Ιουνίου ήταν η καταληκτική ημερομηνία για τους πολίτες των ευρωπαϊκών χωρών, οι οποίοι παλιότερα μπορούσαν να κυκλοφορούν ελεύθερα προς και από τη Βρετανία, να υποβάλουν αίτηση για καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου.
Στην τελευταία καταμέτρηση είχαν υποβληθεί 5,6 εκατομμύρια αιτήσεις, από περίπου 5 εκατομμύρια άτομα (ορισμένοι υπέβαλαν περισσότερες από μία αιτήσεις, για διάφορους λόγους).
Ορισμένες εθνικότητες αποδείχθηκαν πολύ μεγαλύτερες από τις επίσημες εκτιμήσεις των στατιστικολόγων.
Μεσιτικό γραφείο που απευθύνεται σε Ανατολικοευρωπαίους στο Λονδίνο. EPA/ANDY RAIN
Οι Ρουμάνοι, η δεύτερη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ομάδα στη Βρετανία μετά τους Πολωνούς, είχαν, έως τα τέλη Μαρτίου, υποβάλει 918.000 αιτήσεις – περίπου διπλάσιες από τον εκτιμώμενο πληθυσμό τους, το 2019.
Οι Ιταλοί, οι οποίοι υπέβαλαν 501.000 αιτήσεις, ήταν επίσης διπλάσιοι από τους αναμενόμενους. Οι φιλανθρωπικές οργανώσεις που συνεργάζονται με τους πολίτες της ΕΕ λένε ότι σίγουρα υπήρξε μια αύξηση αιτήσεων τον Ιούνιο.
Το έργο της επεξεργασίας αυτών των αιτήσεων είναι τόσο τεράστιο που κάποιοι φοβούνται ότι η καταστροφή είναι αναπόφευτη.
Πολλοί Ευρωπαίοι έποικοι στη Βρετανία φαίνεται ότι δεν έχουν συνειδητοποιήσει ότι πρέπει να υποβάλουν αίτηση για λογαριασμό των παιδιών τους: μόνο το 15% των αιτήσεων είναι για άτομα κάτω των 18 ετών, ποσοστό που φαίνεται μάλλον χαμηλό.
Και ενώ ορισμένες χώρες της ΕΕ έχουν χορηγήσει δελτία ταυτότητας σε Βρετανούς πολίτες, η Βρετανία δεν έχει καταγράψει το καθεστώς των ανθρώπων πουθενά εκτός από μια κεντρική βάση δεδομένων.
Εάν ένας ιδιοκτήτης ή ένας εργοδότης δεν μπορεί ή δεν θέλει να αποκτήσει πρόσβαση σε αυτή, τα δικαιώματα θα χαθούν.
Όμως, οι αναπόφευκτες καθυστερήσεις και οι αδικίες δεν πρέπει να αποσπάσουν την προσοχή από τα όσα πέτυχε η Βρετανία.
Το Υπουργείο Εσωτερικών, ένα υπουργείο γνωστό για την προχειρότητα και τον εμμονικό τρόπο που χειρίζεται τα πράγματα, έχει επεξεργαστεί τη μεγάλη πλειονότητα των αιτήσεων γρήγορα και γενναιόδωρα.
Το Σίτυ του Λονδίνου @EPA/ANDY RAIN
Από τις 31 Μαΐου μόνο το 2% είχε απορριφθεί. Περίπου οι μισοί από τους επιτυχόντες αιτούντες έχουν λάβει καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου.
Οι υπόλοιποι, κυρίως νεότερες αφίξεις, βρίσκονται σε καθεστώς «προ-εγκατάστασης», και θα μπορέσουν να αναβαθμιστούν εγκαίρως.
«Δούλεψε και, ευτυχώς, με αποτελέσματα», δήλωσε ο Alberto Costa, βουλευτής των Συντηρητικών, του οποίου οι Ιταλοί γονείς πέρασαν από τη διαδικασία.
Ορισμένοι από τους Ευρωπαίους στους οποίους έχει ήδη χορηγηθεί καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου έφυγαν κατά τη διάρκεια πανδημίας του κοροναϊού και ενδέχεται να μην επιστρέψουν.
Ωστόσο, η Βρετανία βρίσκεται με πολλούς περισσότερους Ευρωπαίους εποίκους από τα 3,5 – 4,1 εκατομμύρια που ανέμενε η κυβέρνηση.
Για να τοποθετηθούν τα 5 εκατομμύρια σε πλαίσιο, οι απογραφές το 2011 της Αγγλίας, της Βόρειας Ιρλανδίας, της Σκωτίας και της Ουαλίας έδειξαν 1,5 εκατομμύριο ανθρώπους Ινδικής καταγωγής, 1,2 εκατομμύρια ανθρώπους Πακιστανικής καταγωγής και 1,9 εκατομμύρια μαύρους, χωρίς να περιλαμβάνονται οι μιγάδες.
Προς το παρόν, οι Ευρωπαίοι έποικοι της Βρετανίας είναι κυρίως νέοι. Στο σύνολό του, το 19% των Βρετανών είναι ηλικίας 65 ετών και άνω.
Έως το τέλος Μαρτίου, μόνο το 2% των αιτήσεων για καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου προήλθε από Ευρωπαίους σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα.
Η Άνγκελα Μέρκελ και ο Μπόρις Τζόνσον @EPA/NEIL HALL/POOL
Αλλά με την πάροδο του χρόνου οι Ευρωπαίοι μετανάστες και οι απόγονοί τους θα αρχίσουν να μοιάζουν με όλους τους άλλους. «Θα γερνούν εδώ», λέει η Catherine Barnard της ομάδας προβληματισμού UK in a Changing Europe.
Ζουν παντού – τουλάχιστον, μερικοί. Μετανάστες από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και της Βαλτικής που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004 εγκαταστάθηκαν σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο.
Μικρές πόλεις που σπάνια έβλεπαν μετανάστες στο παρελθόν, γέμισαν με λιθουανικά και πολωνικά καταστήματα.
Αντίθετα, οι δυτικοί και οι νότιοι Ευρωπαίοι συγκεντρώνονται σε πόλεις, όπως και οι Βούλγαροι και οι Ρουμάνοι, οι οποίοι έφτασαν ως επί το πλείστον μετά το 2013.
Μόλις το 19% των Πολωνών που έως τα τέλη Μαρτίου υπέβαλαν αίτηση για καθεστώς εγκατεστημένου προσώπου ζουν στο Λονδίνο, σε σύγκριση με το 34% των Ρουμάνων, το 46% των Ιταλών και το 54% των Γάλλων αιτούντων.
Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι ενήλικες που ζούσαν στη Βρετανία πριν από το τέλος του 2020 μπορούν να ψηφίσουν στις τοπικές εκλογές και στις εκλογές για τα κοινοβούλια της Βόρειας Ιρλανδίας, της Σκωτίας και της Ουαλίας.
Αυτό τους δίνει κάποια επιρροή. Θα κερδίσουν περισσότερα αν αποκτήσουν την υπηκοότητα.
«Εάν ακόμη και το ένα τρίτο γίνουν Βρετανοί, είναι πραγματικά μια πολιτική δύναμη», δηλώνει η Alexandra Bulat, η οποία ήρθε στη Βρετανία από τη Ρουμανία και τώρα είναι σύμβουλος της κομητείας του Cambridgeshire.
Εάν αυτό συμβαίνει, και πόσο γρήγορα, είναι ένα κρίσιμο ερώτημα για το μέλλον της βρετανικής πολιτικής. Έως και πριν από μερικά χρόνια οι Ευρωπαίοι έποικοι σπάνια αποκτούσαν την υπηκοότητα.
Είχαν πολλά δικαιώματα στη Βρετανία, ενώ προέρχονταν από πλούσιες, σταθερές χώρες, στις οποίες δεν φοβόταν να επιστρέψουν.
Ωστόσο, το Brexit προκάλεσε αύξηση των αιτήσεων για υπηκοότητα.
Οι πολίτες της ΕΕ αντιπροσώπευαν το 34% των αιτούντων κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, μια μεγάλη αύξηση από το μόλις 4% το πρώτο τρίμηνο του 2010.
Η υποβολή αίτησης για βρετανική υπηκοότητα είναι δαπανηρή. Κοστίζει 1.330 λίρες (1.840 δολάρια) ανά ενήλικα.
Ορισμένοι έχουν αποτραπεί από το να υποβάλουν αίτηση εξαιτίας μιας ασαφούς απαίτησης σχετικά με την ασφάλιση υγείας.
Και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία και η Λιθουανία, αποδοκίμασαν τη διπλή υπηκοότητα. Παρ’ όλα αυτά, πολλοί μετανάστες θα βρουν τρόπο να την παρακάμψουν, ειδικά εάν τα παιδιά τους μεγαλώνουν στη Βρετανία.
Και όσο πιο ανησυχητικές ιστορίες ακούνε για τη γραφειοκρατική κακομεταχείριση των Ευρωπαίων από την 1η Ιουλίου, τόσο περισσότερο θα αισθάνονται υποχρεωμένοι να προστατεύσουν τα δικαιώματά τους με το να γίνουν Βρετανοί.
Περιέργως, οι περισσότεροι εθνικοί πολιτικοί αγνοούν αυτήν την τεράστια ομάδα πιθανών ψηφοφόρων.
Εκατοντάδες ακτιβιστές του Εργατικού Κόμματος έγραψαν στον αρχηγό τους, τον Sir Keir Starmer, αποκαλώντας την σχεδόν σιωπή του κόμματος για τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ «αδικαιολόγητη».
Εργαζόμενοι στο City του Λονδίνου @EPA/IAN LANGSDON
Αν και ο κ. Costa πιέζει συνεχώς, το Συντηρητικό Κόμμα ασχολείται ακόμη λιγότερο με τις ομάδες πολιτών της ΕΕ από ότι πριν από λίγα χρόνια. «Δεν γίνεται καμία προσπάθεια», δηλώνει η κα Bohn της the3million.
Μεγάλη εξαίρεση αποτελεί το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας. Οι ηγέτες του μιλούν συχνά και με ζέση για τους πολίτες της ΕΕ στη Σκωτία.
Στις αρχές του 2020, το Κοινοβούλιο της Σκωτίας, στο οποίο κυριαρχούσε και συνεχίζει να κυριαρχεί Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας, διακήρυξε ότι είχε προστατεύσει τα δικαιώματα ψήφου τους.
Η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε διακριτικά στις 17 Ιουνίου φέτος ότι θα έκανε το ίδιο.
Οι υπερασπιστές της Ένωσης μπορεί να υποψιάζονται ότι το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας προσπαθεί να προσελκύσει νέους ψηφοφόρους με σκοπό τη διεκδίκηση της ανεξαρτησίας και χαράζουν μια πολιτιστική διαχωριστική γραμμή μεταξύ των διεθνιστών Σκωτσέζων και των ξενοφοβικών κατώτερων των περιστάσεων Άγγλων.
Καλά θα κάνουν να αντιγράψουν τους εθνικιστές και να προσελκύσουν τα πέντε εκατομμύρια. Άλλωστε όλοι θέλουν να νιώθουν επιθυμητοί.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com
