THEPOWERGAME
Ο Edgar γνώρισε τη Rita στο LinkedIn. Εκείνος εργαζόταν για μια καναδική εταιρεία λογισμικού, εκείνη ήταν από τη Σιγκαπούρη και εργαζόταν σε μια μεγάλη συμβουλευτική εταιρεία. Ήταν απλώς φίλοι, αλλά συνομιλούσαν συνεχώς στο Διαδίκτυο. Μια μέρα η Rita προσφέρθηκε να τον διδάξει πώς να εμπορεύεται κρυπτονομίσματα. Με τη βοήθειά της, έβγαλε καλά χρήματα. Έτσι, αύξησε το μερίδιό του. Ωστόσο, όταν ο Έντγκαρ προσπάθησε να εξαργυρώσει τα κέρδη, συνειδητοποίησε ότι ο ιστότοπος συναλλαγών ήταν ψεύτικος και είχε χάσει 78.000 δολάρια. Η Rita, όπως αποδείχθηκε, ήταν Φιλιππινέζα θύμα εμπορίας ανθρώπων που κρατούνταν φυλακισμένη σε ένα συγκρότημα στη Μιανμάρ.
Με διαφορετικό τρόπο ο καθένας, τόσο ο Edgar, όσο και η Rita υπήρξαν και οι δύο θύματα «χοιροσφαγής», της πιο επικερδούς απάτης μιας παγκόσμιας βιομηχανίας που κλέβει πάνω από 500 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως από θύματα σε όλο τον κόσμο. Ο Economist ερευνά το έγκλημα, τους εγκληματίες και τον ανείπωτο πόνο που προκαλούν. Η «Scam Inc» αφορά την πιο σημαντική αλλαγή στο διεθνικό οργανωμένο έγκλημα εδώ και δεκαετίες.
Η «σφαγή των χοίρων», ή sha zhu pan, είναι κινεζική εγκληματική αργκό. Πρώτα οι απατεώνες φτιάχνουν ένα «χοιροστάσιο» με ψεύτικα προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στη συνέχεια, διαλέγουν το «γουρούνι», δηλαδή εντοπίζουν τον στόχο. Μεγαλώνουν το «γουρούνι», ξοδεύοντας εβδομάδες ή μήνες για να χτίσουν εμπιστοσύνη, «το κόβουν», δελεάζοντάς το να επενδύσει -και τελικά το σφάζουν, αποσπώντας «και την τελευταία δεκάρα» από τον ίδιο, την οικογένειά του και τους φίλους του.
Ο κλάδος αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς. Στη Σιγκαπούρη τέτοιου είδους απάτες έχουν γίνει το πιο συνηθισμένο κακούργημα. Ο ΟΗΕ αναφέρει ότι το 2023 ο κλάδος απασχολούσε λίγο κάτω από 250.000 άτομα στην Καμπότζη και τη Μιανμάρ. Mια άλλη εκτίμηση ανεβάζει τον αριθμό των εργαζομένων παγκοσμίως σε 1,5 εκατομμύριο. Παραδείγματα της «Scam Inc» περιλαμβάνουν έναν άνδρα στη Μινεσότα που έχασε 9,2 εκατ. δολάρια και μια τράπεζα στο Κάνσας η οποία κατέρρευσε όταν ο διευθύνων σύμβουλός της υπεξαίρεσε 47 εκατ. δολάρια για να επενδύσει σε κρυπτονομίσματα, υπό την κηδεμονία μιας ψεύτικης διαδικτυακής γυναίκας, ονόματι Bella. Ως πάστορας μερικής απασχόλησης, έκλεψε επίσης χρήματα από την εκκλησία του.
Η διαδικτυακή απάτη συγκρίνεται σε μέγεθος και έκταση με τη βιομηχανία των παράνομων ναρκωτικών, μόνο που από πολλές απόψεις είναι χειρότερη. Ένας λόγος είναι ότι όλοι γίνονται εν δυνάμει στόχος απλά και μόνο επειδή υπάρχουν. Μεταξύ των θυμάτων εντοπίσαμε έναν διδάκτορα Νευροεπιστημών, αλλά και και συγγενείς ερευνητών του FBI, των οποίων η δουλειά είναι να σταματούν τις απάτες. Τα εγχειρίδια προσέγγισης των θυμάτων δίνουν σε ανθρώπους όπως η Rita βήμα-βήμα οδηγίες για το πώς να χειραγωγούν τους στόχους τους, εκμεταλλευόμενοι τα συναισθήματά τους. Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι ο ρομαντισμός είναι το μόνο δέλεαρ. Οι απατεώνες στοχεύουν σε όλες τις ανθρώπινες αδυναμίες: φόβο, μοναξιά, απληστία, θλίψη και πλήξη.
Ένας άλλος λόγος για τον οποίο η απάτη είναι χειρότερη από τα ναρκωτικά είναι ότι ο κλάδος είναι συχνά εκτός της εμβέλειας του νόμου. Στον φυσικό κόσμο, οι χοιροσφαγείς εργάζονται σε συγκροτήματα που φιλοξενούν γραμμές παραγωγής απατεώνων και είναι κάτι μεταξύ σωφρονιστικού στρατοπέδου και παλιομοδίτικης εταιρικής πόλης, με σούπερ μάρκετ, οίκους ανοχής, λέσχες τζόγου, αλλά και αίθουσες βασανιστηρίων για τους εργαζόμενους που προκαλούν προβλήματα. Μερικά από τα κέρδη αγοράζουν προστασία από πολιτικούς και αξιωματούχους. Στις Φιλιππίνες μια Κινέζα υπήκοος ονόματι Alice Guo έγινε δήμαρχος μιας μικρής, υποβαθμισμένης πόλης και έχτισε εκεί ένα συγκρότημα απατεώνων με περίπου 30 κτίρια. Μεταξύ 2019-24, πάνω από 400 εκατομμύρια δολάρια πέρασαν από τους τραπεζικούς της λογαριασμούς. Στην Καμπότζη, το Λάος και τη Μιανμάρ το έγκλημα στον κυβερνοχώρο αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας. Τα κράτη που φιλοξενούν την υποδομή για τέτοιου είδους απάτες είναι πιθανότερο να αντιμετωπιστούν δυσκολότερα από τα κράτη που διακινούν ναρκωτικά.
Οι απατεώνες είναι εξίσου ασύλληπτοι και στον διαδικτυακό κόσμο. Τα κινεζικά εγκληματικά συνδικάτα που διαχειρίζονται αυτές τις «επιχειρήσεις» δεν είναι ιεραρχικές μαφίες. Αντιθέτως, αποτελούν μια υπόγεια οικονομία περιστασιακής απασχόλησης. Μια ομάδα μπορεί να ειδικεύεται στην επαφή με τα θύματα, μια άλλη στην καθοδήγησή τους να επενδύσουν σε κρυπτονομίσματα και μια τρίτη στο ξέπλυμα των κλεμμένων χρημάτων τους. Η ψηφιακή διάρρηξη της ανθρώπινης αδυναμίας έχει μεγάλες δυνατότητες κλιμάκωσης.
Ο τελευταίος λόγος για τον οποίο η απάτη είναι χειρότερη από τα ναρκωτικά είναι η καινοτομία της. Οι απατεώνες χρησιμοποιούν προηγμένο κακόβουλο λογισμικό για να συλλέγουν ευαίσθητα δεδομένα από τις συσκευές των θυμάτων. Οι διαδικτυακές αγορές ανταλλάσσουν εργαλεία και υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων web domains, λογισμικού Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) και οργάνων βασανιστηρίων. Το κρυπτονόμισμα επιτρέπει στους απατεώνες να μεταφέρουν χρήματα γρήγορα και ανώνυμα στον πραγματικό κόσμο.
Ανεξάρτητα από τα πλεονεκτήματα, η απορρύθμιση των κρυπτονομισμάτων που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Αμερική θα τους δώσει νέες ευκαιρίες.
Η Τεχνητή Νοημοσύνη θα ενισχύσει αυτή την καινοτομία. Ακόμα και σήμερα, μόλις 15 δευτερόλεπτα από τη φωνή κάποιου είναι αρκετά για να παραχθεί ένας κλώνος που οι εγκληματίες χρησιμοποιούν για πλαστοπροσωπία. Ένας υπάλληλος στο γραφείο του Χονγκ Κονγκ της Arup, μιας βρετανικής εταιρείας μηχανικών, εξαπατήθηκε για να πληρώσει 25 εκατ. δολάρια μέσω μιας βιντεοκλήσης με deepfakes των συναδέλφων του, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής των οικονομικών. Συνδυάζοντας την Τεχνητή Νοημοσύνη που αλλάζει τη φωνή και το πρόσωπο με μεταφραστικές υπηρεσίες και χείμαρρους κλεμμένων δεδομένων που πωλούνται σε παράνομες αγορές, οι απατεώνες θα μπορούν να στοχεύουν περισσότερα θύματα σε περισσότερα μέρη. Οι εγκληματίες θα μπορούν επίσης να χρησιμοποιούν την ανάλυση για να αναζητούν μέσα από μεγάλα σύνολα δεδομένων πλούσιους, μοναχικούς ή προβληματικούς ανθρώπους που αποτελούν υποσχόμενους στόχους.
Οι διαδικτυακές απάτες θα είναι ακόμα πιο δύσκολο να περιοριστούν από το εμπόριο ναρκωτικών -και, σε αντίθεση με τα ναρκωτικά, δεν υπάρχει η δυνατότητα νομιμοποίησης, ρύθμισης και θεραπείας. Η εκπαίδευση μπορεί να βοηθήσει. Στη Σιγκαπούρη εμφανίζονται προειδοποιήσεις στα μέσα μαζικής μεταφοράς και κατά τη διάρκεια ηλεκτρονικών συναλλαγών. Αλλά και η αστυνόμευση πρέπει να αλλάξει.
Για να καταπολεμήσουν τους απατεώνες, οι Αρχές πρέπει να δημιουργήσουν τα δικά τους δίκτυα. Σήμερα πάρα πολλές αστυνομικές δυνάμεις που αφιερώνουν τεράστιους πόρους για την καταπολέμηση του εμπορίου ναρκωτικών αντιμετωπίζουν την απάτη ως ενόχληση και τα θύματα ως κορόιδα. Όμως θα πρέπει να συνεργαστούν με τράπεζες, ανταλλακτήρια κρυπτογράφησης, παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου, εταιρείες τηλεπικοινωνιών, πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου. Η Σιγκαπούρη έχει δημιουργήσει ένα νευραλγικό κέντρο, όπου η αστυνομία, οι τράπεζες και οι εταιρείες ηλεκτρονικού εμπορίου μπορούν να εντοπίζουν και να παγώνουν χρήματα στη στιγμή, καθώς οι απατεώνες μετακινούν λεία μεταξύ λογαριασμών.
Οι χώρες πρέπει επίσης να κοιτάξουν πέρα από τα σύνορά τους. Όταν οι εγκληματίες διακινούν χρήματα και ανθρώπους μέσω πολλών δικαιοδοσιών, οι παγκόσμιοι μηχανισμοί επιβολής του νόμου δεν μπορούν να ακολουθήσουν. Πολλά αφεντικά απατεώνων προέρχονται από την ηπειρωτική Κίνα και το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα συλλαμβάνει εκατοντάδες χιλιάδες φερόμενους ως απατεώνες κάθε χρόνο. Καμία χώρα δεν κατανοεί καλύτερα την κλίμακα και την πολυπλοκότητα των εγκληματικών ομάδων. Σε μια εποχή που η Αμερική και η Κίνα βρίσκονται σε αντιπαράθεση, η απάτη είναι ένας τομέας όπου θα μπορούσαν -και θα έπρεπε- να συνεργαστούν για το κοινό καλό.
© 2025 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Διαβάστε επίσης
Σούπερ μάρκετ: Αλλάζει το μοντέλο προσφορών και η τιμή στο ράφι
Τι σημαίνει το “ηλεκτρικό διαζύγιο” των χωρών της Βαλτικής από τη Ρωσία
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
