Γ.Δ.
1503.73 -0,48%
ACAG
+0,51%
5.95
BOCHGR
+0,42%
4.77
CENER
+0,40%
10.04
CNLCAP
-0,69%
7.2
DIMAND
-0,24%
8.25
EVR
-1,66%
1.48
NOVAL
+0,63%
2.385
OPTIMA
+0,31%
12.8
TITC
+1,39%
40.2
ΑΑΑΚ
+7,14%
4.8
ΑΒΑΞ
-1,85%
1.698
ΑΒΕ
+2,72%
0.453
ΑΔΜΗΕ
-1,07%
2.77
ΑΚΡΙΤ
+7,89%
0.82
ΑΛΜΥ
-1,12%
4.425
ΑΛΦΑ
-0,29%
1.718
ΑΝΔΡΟ
0,00%
6.42
ΑΡΑΙΓ
-0,10%
10.37
ΑΣΚΟ
+0,31%
3.2
ΑΣΤΑΚ
-3,02%
7.06
ΑΤΕΚ
+9,33%
0.492
ΑΤΡΑΣΤ
0,00%
8.76
ΑΤΤ
-0,77%
0.774
ΑΤΤΙΚΑ
-0,44%
2.25
ΒΙΟ
-1,19%
5.8
ΒΙΟΚΑ
+0,25%
1.995
ΒΙΟΣΚ
-1,84%
1.6
ΒΙΟΤ
0,00%
0.25
ΒΙΣ
0,00%
0.144
ΒΟΣΥΣ
0,00%
2.26
ΓΕΒΚΑ
0,00%
1.41
ΓΕΚΤΕΡΝΑ
-0,54%
18.48
ΔΑΑ
-0,10%
8.22
ΔΑΙΟΣ
0,00%
3.42
ΔΕΗ
-1,26%
12.51
ΔΟΜΙΚ
+2,01%
3.045
ΔΟΥΡΟ
0,00%
0.25
ΔΡΟΜΕ
-0,90%
0.332
ΕΒΡΟΦ
-3,29%
2.06
ΕΕΕ
-1,37%
33.12
ΕΚΤΕΡ
+0,97%
1.868
ΕΛΒΕ
-1,78%
4.96
ΕΛΙΝ
-0,43%
2.3
ΕΛΛ
0,00%
14.65
ΕΛΛΑΚΤΩΡ
-1,35%
2.19
ΕΛΠΕ
-1,30%
7.6
ΕΛΣΤΡ
-2,36%
2.07
ΕΛΤΟΝ
+0,21%
1.886
ΕΛΧΑ
-3,80%
2.15
ΕΠΙΛΚ
0,00%
0.132
ΕΣΥΜΒ
+1,20%
1.26
ΕΤΕ
+0,02%
8.05
ΕΥΑΠΣ
0,00%
3.38
ΕΥΔΑΠ
-0,34%
5.9
ΕΥΡΩΒ
-0,59%
2.343
ΕΧΑΕ
-2,06%
4.75
ΙΑΤΡ
+1,21%
1.675
ΙΚΤΙΝ
-3,75%
0.359
ΙΛΥΔΑ
-1,58%
1.87
ΙΝΚΑΤ
-1,66%
4.74
ΙΝΚΑΤΔ
-47,99%
0.031
ΙΝΛΙΦ
-0,85%
4.66
ΙΝΛΟΤ
-1,87%
1.052
ΙΝΤΕΚ
-0,33%
6.12
ΙΝΤΕΤ
+0,41%
1.23
ΙΝΤΚΑ
-2,68%
3.09
ΚΑΡΕΛ
+0,57%
350
ΚΕΚΡ
-3,62%
1.33
ΚΕΠΕΝ
+0,58%
1.74
ΚΟΡΔΕ
-1,64%
0.479
ΚΟΥΑΛ
+2,00%
1.428
ΚΟΥΕΣ
-1,62%
6.06
ΚΡΙ
-1,25%
15.8
ΚΤΗΛΑ
-0,54%
1.85
ΚΥΡΙΟ
-2,39%
1.02
ΛΑΒΙ
-1,60%
0.802
ΛΑΜΔΑ
-2,04%
7.22
ΛΑΜΨΑ
0,00%
37.2
ΛΑΝΑΚ
+0,99%
1.02
ΛΕΒΚ
+7,52%
0.286
ΛΕΒΠ
0,00%
0.27
ΛΟΓΟΣ
-0,63%
1.59
ΛΟΥΛΗ
+0,69%
2.91
ΜΑΘΙΟ
0,00%
0.606
ΜΕΒΑ
+0,79%
3.83
ΜΕΝΤΙ
-0,84%
2.36
ΜΕΡΚΟ
0,00%
40
ΜΙΓ
0,00%
3.03
ΜΙΝ
0,00%
0.515
ΜΟΗ
+0,47%
21.3
ΜΟΝΤΑ
-2,13%
3.68
ΜΟΤΟ
+1,47%
2.76
ΜΟΥΖΚ
0,00%
0.665
ΜΠΕΛΑ
+0,78%
25.7
ΜΠΛΕΚΕΔΡΟΣ
0,00%
3.76
ΜΠΡΙΚ
0,00%
2.15
ΜΠΤΚ
0,00%
0.59
ΜΥΤΙΛ
-0,88%
33.88
ΝΑΚΑΣ
0,00%
3
ΝΑΥΠ
+2,02%
0.808
ΞΥΛΚ
+4,91%
0.299
ΞΥΛΠ
0,00%
0.334
ΟΛΘ
+8,64%
23.9
ΟΛΠ
-0,17%
30.2
ΟΛΥΜΠ
0,00%
2.59
ΟΠΑΠ
-0,89%
15.56
ΟΡΙΛΙΝΑ
0,00%
0.8
ΟΤΕ
-1,79%
14.83
ΟΤΟΕΛ
+0,36%
11.14
ΠΑΙΡ
+0,93%
1.09
ΠΑΠ
-0,78%
2.55
ΠΕΙΡ
-0,12%
4.19
ΠΕΡΦ
-0,51%
5.82
ΠΕΤΡΟ
+0,48%
8.34
ΠΛΑΘ
-1,66%
4.15
ΠΛΑΚΡ
-2,05%
14.3
ΠΡΔ
0,00%
0.288
ΠΡΕΜΙΑ
0,00%
1.24
ΠΡΟΝΤΕΑ
0,00%
6.45
ΠΡΟΦ
+0,19%
5.41
ΡΕΒΟΙΛ
-0,57%
1.73
ΣΑΡ
+0,55%
10.96
ΣΑΡΑΝ
0,00%
1.07
ΣΑΤΟΚ
0,00%
0.028
ΣΕΝΤΡ
-1,37%
0.36
ΣΙΔΜΑ
-0,63%
1.59
ΣΠΕΙΣ
-1,29%
6.1
ΣΠΙ
-2,74%
0.64
ΣΠΥΡ
0,00%
0.151
ΤΕΝΕΡΓ
0,00%
20.04
ΤΖΚΑ
-2,34%
1.67
ΤΡΑΣΤΟΡ
0,00%
1.22
ΤΡΕΣΤΑΤΕΣ
-0,85%
1.636
ΥΑΛΚΟ
0,00%
0.162
ΦΛΕΞΟ
0,00%
8
ΦΡΙΓΟ
+0,98%
0.206
ΦΡΛΚ
-1,13%
3.955
ΧΑΙΔΕ
-6,25%
0.6

Το να δίνουμε στα παιδιά τα λάθος (ή όχι αρκετά) παιχνίδια μπορεί να μην κάνει καλό στην κοινωνία

Δωρητές εκπαιδευτικών δώρων αγαλλιάστε: παρά τα περιφρονητικά βλέμματα που μπορεί να λάβετε το πρωί των Χριστουγέννων, είστε μέρος μιας μακράς και πολύτιμης παράδοσης. Σε πολιτισμούς σε όλο τον κόσμο, τα παιχνίδια χρησιμοποιούνται για να διδάξουν στα παιδιά αυτά που πρέπει να γνωρίζουν για την κοινωνία στην οποία ζουν. Όταν τα παιχνίδια διδάσκουν τις σωστές δεξιότητες, τα παιδιά προετοιμάζονται για την ενηλικίωση και ευημερούν. Όταν δεν το κάνουν, η συμφορά είναι μοιραίο να συμβεί.

Πώς γίνεται; Μια νέα εργασία με επικεφαλής τη Mathilde Meyer, διδακτορική φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Aarhus της Δανίας, και τον Felix Riede, τον επιβλέποντα καθηγητή της, αποκαλύπτει ότι τα λάθος παιχνίδια έπαιξαν πιθανότατα σημαντικό ρόλο στην καταδίκη των Νορβηγών αποίκων που ήρθαν από την Ισλανδία στη Γροιλανδία το 985.

Η Γροιλανδία ήταν ως επί το πλείστο καλυμμένη από πάγο όταν οι Νορβηγοί έκαναν το ταξίδι, εκτός από μια λεπτή λωρίδα εύφορης γης κατά μήκος της ακτογραμμής την οποία μπορούσαν να καλλιεργήσουν. Οι άποικοι άκμασαν για μερικές εκατοντάδες χρόνια, αλλά, καθώς ο κόσμος εισήλθε σε μια ψυχρή περίοδο (γνωστή ως Μικρή Εποχή των Παγετώνων) το 1300, τα αρχεία δείχνουν ότι άρχισαν να φυτοζωούν. Τα καλοκαίρια έγιναν πιο ξηρά, οι θερμοκρασίες έπεσαν και οι καταιγίδες ενισχύθηκαν. Μέχρι το 1400 οι Νορβηγοί αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τους οικισμούς. Παρόλα αυτά, το νησί παρέμεινε κατοικημένο: οι Ινουίτ της βόρειας Αλάσκας έφτασαν στη Γροιλανδία το 1000 και άντεξαν πολύ καιρό αφότου οι Νορβηγοί το εγκατέλειψαν.

Το γιατί οι Ινουίτ επιβίωσαν ενώ οι Νορβηγοί όχι, έχει προβληματίζει τους αρχαιολόγους εδώ και δεκαετίες. Μια ιδέα ήταν ότι οι Νορβηγοί, όταν οι συνθήκες καλλιέργειας επιδεινώθηκαν, δεν στράφηκαν στην κατανάλωση περισσότερων θαλασσινών (όπως οι Ινουίτ). Όμως κάτι τέτοιο δεν υποστηρίζεται από στοιχεία. Μελέτες ισοτόπων στα δόντια των Νορβηγών δείχνουν ότι στράφηκαν στον ωκεανό για τροφή. Οι αρχαιολόγοι συμφωνούν ότι οι Ινουίτ προσαρμόστηκαν με επιτυχία, ενώ οι Νορβηγοί όχι, αλλά κανείς δεν ξέρει γιατί.

Στην προσπάθειά τους να απαντήσουν το ερώτημα, η κα Meyer και ο Δρ. Riede εξέτασαν όσα περισσότερα παιχνίδια μπορούσαν να βρουν, με τα οποία είχαν παίξει κάποτε τα παιδιά των δύο πολιτισμών. Οι νορβηγικοί οικισμοί απέδωσαν 72. Οι οικισμοί των Ινουίτ, που βρίσκονταν σε παρόμοιες περιβαλλοντικές συνθήκες, απέδωσαν 2.397. Για τους ερευνητές, αυτή η εντυπωσιακή διαφορά υποδηλώνει ότι οι Ινουίτ έδιναν στα παιδιά τους περισσότερα παιχνίδια από ό,τι οι Νορβηγοί.

Στη συνέχεια, η κα Meyer και ο Δρ. Riede κατέταξαν κάθε παιχνίδι σε μία από πέντε κατηγορίες. Αυτές περιλάμβαναν παιχνίδια όπλων (στα οποία περιλαμβάνονταν καμάκια, βέλη και σπαθιά), εργαλείων (μαγειρικά σκεύη, λύχνους και πριόνια), μορφών μεταφοράς (βάρκες και έλκηθρα), κοινωνικοποίησης (κούκλες και ειδώλια) και δεξιοτήτων (σβούρες και μπάλες). Προσδιόρισαν επίσης κατά προσέγγιση τους χρόνους κατασκευής των παιχνιδιών, είτε μεταξύ 1000 και 1200 είτε μεταξύ 1200 και 1400.

Η διαδικασία κατηγοριοποίησης αποκάλυψε ότι τα παιδιά των Ινουίτ όχι μόνο είχαν περισσότερα παιχνίδια στη διάθεσή τους, αλλά και ότι τα παιχνίδια είχαν ποικιλία. Για παράδειγμα, αν και τα παιδιά των Νορβηγών είχαν πρόσβαση μόνο σε παιχνίδια όπως βέλη, τσεκούρια και σπαθιά, τα παιδιά των Ινουίτ είχαν επιπλόν παιγνίδια τόξα, βαλλίστρες, βελάκια, καμάκια, εκτοξευτήρες, λόγχες και πολλά άλλα. Το πιο σημαντικό είναι ότι η κα Meyer και ο Δρ. Riede διαπίστωσαν ότι οι διαφορές στον αριθμό και την ποικιλία των παιχνιδιών αυξήθηκαν δραματικά με την πάροδο του χρόνου.

Οι ερευνητές αναφέρουν στο European Journal of Archaeology ότι, αν και μεταξύ 1000 και 1200 βρέθηκαν οκτώ παιχνίδια κοινωνικοποίησης στους οικισμούς των Νορβηγών και 23 παιχνίδια ανάλογα στους οικισμούς των Ινουίτ, κατά τα επόμενα 200 χρόνια η διαφορά αυξήθηκε σε 11 παιχνίδια κοινωνικοποίησης για τους Νορβηγούς και 158 για τους Ινουίτ.

Παρόμοια τάση ισχύει και για όλες τις άλλες κατηγορίες παιχνιδιών. Καθώς περνούσαν τα χρόνια, τα παιχνίδια που σχετίζονταν με το κυνήγι στη θάλασσα (μια κατηγορία που περιλαμβάνει καμάκια καθώς και ειδώλια φώκιας και ψαριών) έγιναν πιο συνηθισμένα μεταξύ των Ινουίτ, αλλά οι Νορβηγοί συνέχισαν να δίνουν στα παιδιά τους ειδώλια αλόγων και πουλιών. Στην ουσία, λένε οι ερευνητές, οι Νορβηγοί, ενώ προσάρμοζαν τη ζωή τους στο νέο τους περιβάλλον, συνέχιζαν να χαρίζουν παλιομοδίτικα παιχνίδια.

Αν και η έλλειψη παιχνιδιών αυτή καθ’ αυτή μπορεί να δείχνει ότι η νορβηγική κοινωνία ήταν εξαρχής λιγότερο δημιουργική, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η τάση τους να δίνουν άσχετα παιχνίδια επέτεινε την αρχική έλλειψη δημιουργικότητας και τελικά σαμποτάρισε την επιβίωσή τους. Αντίθετα, η προτίμηση των Ινουίτ για ποικίλα και συναφή παιχνίδια άνοιξε το δρόμο στα παιδιά τους να γίνουν πιο καινοτόμα και προσαρμοστικά. Ένα δίδαγμα για τους γονείς, αν μπορεί κανείς να το αναγνωρίσει ως τέτοιο.

© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com

Διαβάστε επίσης            

Logistics: Oι νέες επενδύσεις και η πορεία των μεγάλων έργων

Σπίτι μου ΙΙ: Τα 26 μυστικά που ξεκλειδώνουν την αγορά κατοικίας

ΔΑΠΕΕΠ: Final Four για τις θέσεις Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου

Google News icon
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!