Η Silicon Valley και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ, έχουν τεταμένες σχέσεις. Οι ρυθμιστικές αρχές των Βρυξελλών κατηγορούν τους αμερικανικούς τεχνολογικούς γίγαντες για τα πάντα, από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι ευρωπαϊκές νεοφυείς επιχειρήσεις μέχρι την εφηβική κατάθλιψη. Οι αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας διαμαρτύρονται ότι στοχοποιούνται από τους ζηλόφθονους Ευρωπαίους. Τώρα, έπειτα από χρόνια πικρίας, η αποκλιμάκωση είναι δυνατή, καθώς την 1η Δεκεμβρίου μια νέα Επιτροπή ανέλαβε καθήκοντα.
Η προηγούμενη επιτροπή αστυνόμευε τους τεχνολογικούς γίγαντες της Αμερικής με διάφορους τρόπους. Μπλόκαρε τις εξαγορές που θεωρούσε αντιανταγωνιστικές, όπως την προσπάθεια της Amazon να αγοράσει την iRobot, μια εταιρεία κατασκευής ρομποτικών σκουπών. Παράλληλα, εισήγαγε ένα πλέγμα νέων νόμων, όπως ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες (Digital Services Act – DSA), για τη ρύθμιση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ο νόμος για τις ψηφιακές αγορές (Digital Markets Act – DMA), για να αποτρέψει τον αθέμιτο ανταγωνισμό των εταιρειών τεχνολογίας, και ο νόμος για την τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence Act), για να ρυθμίσει τη χρήση της αναδυόμενης τεχνολογίας. Οι παραβάτες των κανόνων μπορούν να πληγούν με πρόστιμα τα οποία, στην περίπτωση του DMA, φτάνουν έως το ένα δέκατο ή και περισσότερο των παγκόσμιων εσόδων της επιχείρησης.
Η νέα επιτροπή μπορεί να κάνει περισσότερα από τα ίδια. Η Φινλανδή Henna Virkkunen ανέλαβε την ευθύνη της τεχνολογίας. Οι άνθρωποι στην ομάδα της λένε ότι αναμένουν συνέχεια, αν και η έμφαση μπορεί να μετατοπιστεί από τη σύνταξη νέων νόμων στην επιβολή των υφιστάμενων. Η χαλιναγώγηση της μεγάλης τεχνολογίας εξακολουθεί να έχει απήχηση στους ψηφοφόρους.
Ωστόσο, οι μεταβαλλόμενες συνθήκες μπορεί να απαιτούν μια νέα προσέγγιση. Μια διαφορά είναι ότι η οικονομική ανάπτυξη βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο. Πέρυσι η Ursula von der Leyen, η επανεκλεγμένη πρόεδρος της Επιτροπής, ζήτησε από τον Mario Draghi, πρώην επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, να συντάξει μια έκθεση σχετικά με τη φθίνουσα ανταγωνιστικότητα της ηπείρου. Ο τόμος που προέκυψε επισήμανε ως αιτία των δεινών την αδυναμία της Ευρώπης στην τεχνολογία. Ορισμένες συστάσεις που θα μπορούσαν επίσης να ωφελήσουν τους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της γραφειοκρατίας και της ενίσχυσης της πρόσβασης σε υποδομές cloud για τις νεοφυείς επιχειρήσεις της Ευρώπης, αναφέρονταν στις οδηγίες που έδωσε η κ. Von der Leyen στους νέους επιτρόπους.
Ακόμα πιο σημαντική είναι η επανεκλογή του Donald Trump, η οποία μπορεί να περιορίσει το πόσο μπορεί η Επιτροπή να χτυπήσει τις αμερικανικές εταιρείες τεχνολογίας. Η κυβέρνηση Biden συμμεριζόταν την επιφυλακτικότητα των ευρωκρατών απέναντι στους γίγαντες της Silicon Valley. Αυτή η «κατανόηση» επέτρεψε ένα «θαυμάσιο» επίπεδο συνεργασίας, όπως το θέτει ένας αξιωματούχος της ΕΕ, διευκολύνοντας το μπλοκ να χτυπήσει τις εταιρείες τεχνολογίας με πρόστιμα και έρευνες. Αυτό υπό τον κ. Trump θα είναι πιο δύσκολο και μπορεί να επιφέρει αντίποινα. Τον Οκτώβριο ο Tim Cook, το αφεντικό της Apple, φέρεται να τηλεφώνησε στον κ. Trump και να παραπονέθηκε για τα πρόστιμα της ΕΕ, στον οποίο ο κ. Trump απάντησε ότι δεν θα αφήσει την Ευρώπη «να εκμεταλλεύεται τις εταιρείες μας». Κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του ο κ. Trump έσπευσε, πριν συμφωνηθεί ανακωχή, να προτείνει δασμούς σε γαλλικά προϊόντα, από τσάντες μέχρι σαμπάνια, ως απάντηση σε έναν προτεινόμενο νέο φόρο στις ψηφιακές υπηρεσίες.
Ο κ. Trump θα μπορούσε να αποδειχθεί ακόμα πιο μαχητικός αυτήν τη φορά. Ένα καταλυτικό σημείο θα είναι η έρευνα της επιτροπής για το X του Elon Musk, ο οποίος είναι πλέον φίλος του εκλεγμένου προέδρου. Το X φέρεται να μη συμμορφώθηκε με μια σειρά κανόνων του DSA, όπως η παροχή πρόσβασης σε δεδομένα για τους ερευνητές. Η απόφαση θα ληφθεί πιθανότατα το νέο έτος και θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόστιμο έως και 6% των παγκόσμιων εσόδων της εταιρείας. Τον Σεπτέμβριο ο J.D. Vance, ο νέος αντιπρόεδρος, φάνηκε να προτείνει ότι η Αμερική θα πρέπει να αποσύρει την υποστήριξη προς το ΝΑΤΟ, σε αντίποινα για την ευρωπαϊκή δράση κατά του Χ. «Η αμερικανική [στρατιωτική] ισχύς συνοδεύεται από ορισμένες προϋποθέσεις», προειδοποίησε.
Υπάρχουν λόγοι, λοιπόν, η Silicon Valley να ελπίζει σε μια αναστολή από τις Βρυξέλλες. Όμως η αβεβαιότητα παραμένει μεγάλη. Κάποιοι μέσα στις μεγάλες τεχνολογικές επιχειρήσεις ανησυχούν ότι η Ευρώπη μπορεί να προσπαθήσει να γείρει το πεδίο ανταγωνισμού υπέρ των τοπικών επιχειρήσεων. Άλλοι υποψιάζονται ότι η ΕΕ θα παραμείνει μόνο στα λόγια όσον αφορά την ατζέντα υπέρ της ανάπτυξης. Η νέα Επιτροπή μπορεί τελικά να είναι πιο φιλική προς τους αμερικανικούς τεχνολογικούς γίγαντες, αλλά τα αφεντικά δεν ανοίγουν ακόμα τη σαμπάνια -ακόμα κι αν αυτή, προς το παρόν τουλάχιστον, είναι χωρίς δασμούς.
© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Διαβάστε επίσης
Το εορταστικό πακέτο μέτρων στήριξης: Ποιοι παίρνουν πόσα και πότε
Lloyd’s List: Μαρινάκης, Φράγκου και οι άλλοι Έλληνες εφοπλιστές της λίστας
ΕΛΕΤΑΕΝ: Η “μάχη” για τον ηλεκτρικό χώρο και η στροφή στα αιολικά
