THEPOWERGAME
Τελικά σε ποια χώρα ανήκει η Shein; Ο διαδικτυακός τόπος ένδυσης, με έδρα τη Σιγκαπούρη, αναμένεται τους επόμενους μήνες να εισάγει τις μετοχές του Λονδίνο. Νωρίτερα φέτος ο Donald Tang, ο εκτελεστικός πρόεδρός της, δήλωσε ότι είναι αμερικανική, λόγω των αξιών της και του γεγονότος ότι βγάζει τα περισσότερα χρήματά της στις ΗΠΑ. Εν τω μεταξύ, οι περισσότεροι εργαζόμενοι της Shein βρίσκονται στην Κίνα, όπου η εταιρεία ιδρύθηκε το 2012. Όλα αυτά θα μπορούσαν να υποδηλώνουν ότι η Shein είναι πολυεθνική, χωρίς να δεσμεύεται από κάποια συγκεκριμένη χώρα. Δυστυχώς, το ζήτημα δεν είναι τόσο απλό για μια εταιρεία που ακροβατεί μεταξύ Κίνας και Δύσης.
Η Shein είναι μέρος μιας νέας γενιάς καινοτόμων κινεζικών εταιρειών που έχουν κατακτήσει τον πλούσιο κόσμο. Σήμερα αντιπροσωπεύει το μισό των πωλήσεων γρήγορης μόδας στην Αμερική και φέτος αναμένεται να πουλήσει παγκοσμίως φτηνές μπλούζες, φούστες και άλλα ρούχα και αξεσουάρ αξίας περίπου 50 δισ. δολαρίων, από περίπου 32 δισ. δολάρια το 2023 (βλ. διάγραμμα). Αυτό το ποσό είναι περίπου όσο η H&M και η Zara, οι δύο μεγαλύτερες μάρκες γρήγορης μόδας στη Δύση, μαζί. Η Temu, ένα υπερπόντιο παρακλάδι της Pinduoduo, μιας κινεζικής εταιρείας ηλεκτρονικού εμπορίου, γνωρίζει παρόμοια επιτυχία. Παράλληλα, περίπου 170 εκατομμύρια Αμερικανοί χρησιμοποιούν το TikTok, που ελέγχεται από την κινεζική εταιρεία τεχνολογίας ByteDance, ενώ στις δυτικές αγορές έχουν επεκταθεί κι άλλες κινεζικές εταιρείες σε κλάδους από τυχερά παιχνίδια έως ηλεκτρικά οχήματα.
Με άλλα λόγια, οι καταναλωτές στη Δύση έχουν αγκαλιάσει με ενθουσιασμό τις νέες αυτές προσφορές. Ωστόσο, οι δυτικές κυβερνήσεις δεν συμμερίζονται τον ενθουσιασμό των καταναλωτών τους, καθώς φοβούνται ότι οι κινεζικές επιχειρήσεις θα κλέψουν τα δεδομένα των πολιτών ή θα υπονομεύσουν την εθνική ασφάλεια. Πέρυσι η Αμερική ψήφισε νόμο που απαιτούσε από την ByteDance είτε να πουλήσει το TikTok είτε να εγκαταλείψει τη χώρα (αν και το μέλλον της είναι αβέβαιο υπό τον Donald Trump, ο οποίος έχει αλλάξει γνώμη για το θέμα). Αμερικανοί νομοθέτες ερευνούν τις εταιρείες Shein και Temu στο πλαίσιο καταγγελιών για καταναγκαστική εργασία στις αλυσίδες εφοδιασμού τους (τις οποίες οι εταιρείες αρνούνται). Τον Σεπτέμβριο η αμερικανική κυβέρνηση δήλωσε ότι σχεδιάζει να καταργήσει έναν εμπορικό κανόνα που απαλλάσσει εισαγωγές αξίας κάτω των 800 δολαρίων από τελωνειακούς δασμούς, γεγονός που θα πλήξει και τις δύο εταιρείες. Ταυτόχρονα, και οι Κινέζοι αξιωματούχοι έχουν γίνει καχύποπτοι απέναντι σε αυτές τις εταιρείες που ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο, φοβούμενοι ότι θα διαρρεύσουν ευαίσθητες πληροφορίες σε ξένους αντιπάλους ή ότι θα ξεφύγουν από τον εναγκαλισμό του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Σε απάντηση, πολλές κινεζικές πολυεθνικές υποβαθμίζουν τους δεσμούς τους με τη χώρα. Στις 14 Νοεμβρίου η BeiGene, μια φαρμακοβιομηχανία της οποίας το όνομα παραπέμπει στην πρωτεύουσα της Κίνας, δήλωσε ότι θα μετονομαστεί σε BeOne Medicines. Εκατοντάδες κινεζικές εταιρείες έχουν, όπως η Shein, μεταφέρει τα κεντρικά τους γραφεία στη Σιγκαπούρη. Όμως η Shein έχει προχωρήσει ένα βήμα πιο πέρα από τις περισσότερες στο πλαίσιο των προσπαθειών της να επαναπροσδιοριστεί ως μια παγκόσμια και όχι κινεζική εταιρεία. Δεν πωλεί τα προϊόντα της στην Κίνα (όπου κυκλοφορεί με το όνομα Xiyin) και λέει ότι μοιάζει όλο και περισσότερο με οποιαδήποτε άλλη παγκόσμια εταιρεία που προμηθεύεται τα προϊόντα της από τη χώρα. Ωστόσο, η εμπειρία της δείχνει πόσο δύσκολο είναι για τις εταιρείες που γεννήθηκαν στην Κίνα να αποδεσμευτούν από αυτήν.
Αρχικά, ας δούμε το επιχειρησιακό αποτύπωμα της Shein. Σύμφωνα με τις κανονιστικές γνωστοποιήσεις, στο τέλος του περασμένου έτους, περίπου 10.000 από τους 16.000 εργαζομένους της είχαν την έδρα τους στην Κίνα. Εν μέρει αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Shein βασίζεται σε μεγάλο βαθμό σε κινεζικά εργοστάσια. Η πρώην έδρα της εταιρείας στην Γκουανγκζού, που εξακολουθεί να είναι το μεγαλύτερο γραφείο της παγκοσμίως με σχεδόν 5.000 υπαλλήλους, επικεντρώνεται κυρίως στην εφοδιαστική και τη διαχείριση των σχέσεων με τους προμηθευτές της. Σε μια κοντινή περιοχή γνωστή ως “Shein Village”, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι εργάζονται σε εργοστάσια που κατασκευάζουν ενδύματα για την εταιρεία (δεν απασχολούνται άμεσα από τη Shein). Το γραφείο στην Γκουανγκζού δεν έχει κανενός είδους σήμανση. Δεν υπάρχει κανένα λογότυπο στο κτίριο που να προσδιορίζει τον κύριο ενοικιαστή του. Όταν ο ανταποκριτής μας το επισκέφθηκε τον περασμένο μήνα, η μόνη ένδειξη της παρουσίας της Shein ήταν ένα μεγάλο μπαλόνι σε σχήμα τούρτας στην είσοδο για τον εορτασμό των 12ων γενεθλίων της εταιρείας.
Ωστόσο, η βάση της Shein στην Κίνα είναι κάτι περισσότερο από τη διαχείριση της εφοδιαστικής της αλυσίδας. Η ικανότητα της εταιρείας να χρησιμοποιεί δεδομένα για την ανάπτυξη αλγορίθμων που μπορούν να προβλέπουν με ακρίβεια τη ζήτηση των πελατών ήταν καθοριστική για την επιτυχία της. Η συντριπτική πλειονότητα αυτής της εργασίας εξακολουθεί να γίνεται στην πατρίδα της. Θα ήταν πολύ δύσκολο, λέει ένας σύμβουλος που γνωρίζει την εταιρεία, να αντικαταστήσει ή να μεταφέρει τους ανθρώπους που απαιτούνται για τη υλοποίηση αυτών των εργασιών.
Στη Ναντζίνγκ, όπου η εταιρεία ιδρύθηκε, τα στελέχη εργάζονται πάνω στη στρατηγική branding. Η Shein εξακολουθεί σε ορισμένα έγγραφα να αναφέρεται στο εκεί γραφείο ως το «παγκόσμιο κέντρο επιχειρήσεων». Δύο θυγατρικές στη Σαγκάη, οι οποίες απασχολούσαν περίπου 500 άτομα στο τέλος του περασμένου έτους, εργάζονται στο σχεδιασμό προϊόντων, το ψηφιακό μάρκετινγκ και τη διαχείριση των σχέσεων με τους influencers του TikTok που πληρώνονται για να διαφημίζονται για την εταιρεία. Επιπλέον, το αποτύπωμα της Shein στη χώρα επεκτείνεται. Από τον περασμένο μήνα η εταιρεία έκανε προσλήψεις 1.900 ατόμων σε 13 πόλεις, μεταξύ των οποίων η Σενζέν και η Σαγκάη, όπου προσθέτει προσωπικό σε μια ομάδα που επεξεργάζεται δεδομένα και βοηθά στην ανάπτυξη των αλγορίθμων της.
Μια δεύτερη πλευρά της δύσκολης θέσης της Shein σχετίζεται με την προτεινόμενη εισαγωγή της σε χρηματιστήρια στο εξωτερικό. Οι αρχικές δημόσιες εγγραφές (IPOs) από κινεζικές εταιρείες στο εξωτερικό έχουν μειωθεί κατακόρυφα τα τελευταία χρόνια, καθώς η κυβέρνηση της Κίνας έχει δείξει την αποδοκιμασία της, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την DiDi, μια εταιρεία μεταφοράς με ταξί, η οποία αναγκάστηκε αποχωρήσει από το χρηματιστήριο της Αμερικής το 2022. Σύμφωνα με την LSEG, έναν όμιλο χρηματοπιστωτικών αγορών, οι κινεζικές επιχειρήσεις συγκέντρωσαν το 2014 το ποσό ρεκόρ των 53 δισ. δολαρίων μέσω της εισαγωγής τους σε χρηματιστήρια του εξωτερικού. Φέτος έχουν συγκεντρώσει λιγότερα από 5 δισ. δολάρια.
Η Shein μπορεί να ήλπιζε ότι, έχοντας ξεχάσει την εγχώρια αγορά, η δημόσια εγγραφή της θα προσέλκυε λιγότερο έλεγχο από την Κίνα. Οι επιχειρήσεις με λιγότερους από 1 εκατ. διαδικτυακούς κινέζους χρήστες δεν χρειάζεται να υποβληθούν σε έλεγχο από τη διοίκηση κυβερνοασφάλειας της χώρας πριν εισαγάγουν τις μετοχές τους στο εξωτερικό. Η Shein έχει επίσης φροντίσει να διατηρήσει χαμηλό προφίλ στην Κίνα. Ο Xu Yangtian, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλός της, αποφεύγει τις συνεντεύξεις στα μέσα ενημέρωσης. Οι φωτογραφίες του 40χρονου δισεκατομμυριούχου στο διαδίκτυο είναι ελάχιστες. Η απροθυμία της εταιρείας να μεταφέρει τις εργασίες της στο εξωτερικό μπορεί να αντανακλά περαιτέρω την επιφυλακτικότητά της να προκαλέσει τη δυσαρέσκεια της κυβέρνησης. Ένα άτομο που βρίσκεται κοντά στην επιχείρηση λέει ότι οι κινεζικές αρχές παρακολουθούν τις ψηφιακές εργασίες που γίνονται εντός της χώρας και τι μεταφέρεται στο εξωτερικό.
Παρ’ όλα αυτά, η Shein δεν έχει γλιτώσει. Σύμφωνα με τη Wall Street Journal, ο εποπτικός φορέας για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο έχει ξεκινήσει επανεξέταση του τρόπου με τον οποίο η εταιρεία διαχειρίζεται τα δεδομένα των προμηθευτών της και της εφοδιαστικής της εντός της Κίνας, ενώ η Shein χρειάστηκε να ζητήσει άδεια από την κυβέρνηση της Κίνας για την εισαγωγή της στο χρηματιστήριο του εξωτερικού. Η σκοτεινή, ανεπίσημη διαδικασία από την οποία πρέπει τώρα να περάσει αναδεικνύει τους «ενσωματωμένους πολιτικούς κινδύνους» που θα πρέπει να λάβουν υπόψη οι επενδυτές κατά την αποτίμηση της επιχείρησης, λέει ο Drew Bernstein της λογιστικής εταιρείας MarcumAsia.
Η αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με αυτούς τους κινδύνους συνέβαλε στις προς τα κάτω αναθεωρήσεις της αποτίμησης της Shein τα τελευταία δύο χρόνια. Ένας γύρος χρηματοδότησης το 2022, στον οποίο συμμετείχαν η General Atlantic και η Tiger Global, δύο αμερικανικές εταιρείες ιδιωτικών κεφαλαίων, αποτίμησε τη Shein σε περίπου 100 δισ. δολάρια. Πέρυσι αποτιμήθηκε σε μόλις 66 δισ. δολάρια, και οι ιδιωτικές πωλήσεις μετοχών νωρίτερα φέτος λέγεται ότι τοποθετούν το ποσό σε λιγότερο από 50 δισ. δολάρια. Η βάση της Shein στην Κίνα τη βοήθησε να αναπτύξει μια καινοτόμο υπηρεσία την οποία απολαμβάνουν εκατομμύρια αγοραστές σε όλο τον κόσμο, χωρίς να τους ενδιαφέρει η εθνικότητά της. Όσο, όμως, τόσο η Ουάσινγκτον όσο και το Πεκίνο τη θεωρούν κινεζική, οι επενδυτές ίσως χρειαστεί να κάνουν το ίδιο.
© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Διαβάστε επίσης
Οι 10 τάσεις στον κόσμο για το 2025
Εspresso martini: Τρεις κορυφαίες παραλλαγές για ψαγμένους ουρανίσκους
Υπεράκτια αιολικά: Μετά την Πολωνία και το Βέλγιο η ETEπ “καλοβλέπει” την Ελλάδα
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
