THEPOWERGAME
Ο Devlet Bahcheli, ο ηγέτης του μεγαλύτερου εθνικιστικού κόμματος της Τουρκίας, έχει κάνει καριέρα αντιτιθέμενος στις παραχωρήσεις προς την κουρδική μειονότητα -των 15 εκατομμυρίων- της χώρας. Η μόνη λύση στη σύγκρουση της Τουρκίας με τους ένοπλους Κούρδους αυτονομιστές, υποστηρίζει εδώ και καιρό, είναι να τους συντρίψουμε κατά κράτος. Από το 2016, όταν ο κ. Bahcheli και το Κόμμα του Εθνικιστικού Κινήματος (MHP) άρχισαν να στηρίζουν τον πρόεδρο της Τουρκίας, Recep Tayyip Erdogan, μπόρεσε να κάνει πράξη τις πεποιθήσεις του. Επί των ημερών του η κυβέρνηση εξαπέλυσε ένοπλες επιθέσεις εναντίον του παράνομου Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK) στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Χιλιάδες Κούρδοι πολιτικοί και ακτιβιστές κατέληξαν στη φυλακή.
Όμως στις 22 Οκτωβρίου, προς έκπληξη των περισσότερων Τούρκων, ήταν ο ίδιος ο κ. Bahcheli που αναπτέρωσε τις ελπίδες για επίτευξη λύσης με το ΡΚΚ, καλώντας τον φυλακισμένο ηγέτη της οργάνωσης, Abdullah Ocalan, να μιλήσει στο κοινοβούλιο και να αποκηρύξει τη βία. Εάν ο Κούρδος ηγέτης διέλυε το PKK, θα μπορούσε να έχει την ευκαιρία να αφεθεί ελεύθερος, δήλωσε ο κ. Bahcheli. Μία ημέρα αργότερα ο κ. Ocalan, ο οποίος έχει περάσει ένα τέταρτο του αιώνα σε ένα απομακρυσμένο νησί-φυλακή, δήλωσε ότι θα μπορούσε να «μεταφέρει τη διαδικασία από τη βία στην πολιτική».
Μια υπενθύμιση για το πόσο δύσκολο μπορεί να είναι αυτό ήρθε την ίδια ημέρα, όταν δύο μαχητές του PKK σκότωσαν πέντε άτομα και τραυμάτισαν πάνω από δώδεκα άλλα στα κεντρικά γραφεία μιας κορυφαίας τουρκικής αμυντικής εταιρείας στην Άγκυρα, την πρωτεύουσα, πριν σκοτωθούν. Η Τουρκία απάντησε με αεροπορικές επιδρομές εναντίον των προπυργίων της οργάνωσης στη Συρία και το Ιράκ. Το PKK ισχυρίστηκε αργότερα ότι η επίθεση δεν σχετίζεται με την πρόσκληση του κ. Bahcheli.
Η βία θα μπορούσε να είχε εκτροχιάσει οποιαδήποτε ειρηνευτική διαδικασία πριν καν αρχίσει, αλλά δεν το έκανε. Στις 30 Οκτωβρίου ο κ. Erdogan υποστήριξε την πρόταση του εταίρου του στον συνασπισμό, αλλά απέκλεισε τις συνομιλίες με άλλους διοικητές του PKK, εκτός του κ. Ocalan. Η επιτυχία είναι αβέβαιη. Προηγούμενες συνομιλίες κατέρρευσαν το 2015 εν μέσω αμοιβαίων αλληλοκατηγοριών, πυροδοτώντας έναν κύκλο βίας που κατέστρεψε τμήματα της νοτιοανατολικής Τουρκίας, πριν εξαπλωθεί στη βόρεια Συρία. Οι Κούρδοι πολιτικοί κατηγόρησαν τον κ. Erdogan ότι επιδιώκει την εξουσία αντί της ειρήνης και ότι υποστηρίζει το Ισλαμικό Κράτος εναντίον των Κούρδων ανταρτών. Τούρκοι αξιωματούχοι λένε ότι το PKK χρησιμοποίησε τις συνομιλίες για να κερδίσει χρόνο και να επανεξοπλιστεί.
Από την έναρξη της σύγκρουσης πριν από τέσσερις δεκαετίες, οι επιθέσεις του PKK, οι τακτικές καμένης γης του τουρκικού στρατού και οι δολοφονίες, τόσο από τα τουρκικά αποσπάσματα θανάτου, όσο και από τους αντάρτες, στοίχισαν τη ζωή σε πάνω από 40.000 ανθρώπους. Η Τουρκία είναι τώρα ισχυρότερη. Το PKK έχει εξαλειφθεί ως μαχητική δύναμη στα νοτιοανατολικά. Οι μαζικές συλλήψεις έχουν σπρώξει το κύριο κουρδικό κόμμα της Τουρκίας, το Κόμμα Ισότητας και Δημοκρατίας των Λαών (DEM), στο περιθώριο της πολιτικής.
Αυτό κάνει πολλούς παρατηρητές να αναρωτιούνται γιατί η κυβέρνηση της Τουρκίας επέλεξε αυτήν τη στιγμή για να αναζωπυρώσει την ειρηνευτική διαδικασία. Η πιθανή εξήγηση έχει να κάνει με τη ζημιά που υπέστησαν το Ιράν και οι πληρεξούσιοί του τον τελευταίο χρόνο από το Ισραήλ. Η φθίνουσα επιρροή του Ιράν στη Συρία και το Ιράκ κινδυνεύει να ενθαρρύνει τους Κούρδους της περιοχής να επιδιώξουν μεγαλύτερη αυτονομία, λέει ο Mesut Yegen, ένας Τούρκος ακαδημαϊκός. «Αυτό είναι το σενάριο που θέλει να αποτρέψει η Τουρκία».
Η ξαφνική μεταστροφή του κ. Bahceli, από ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στις συνομιλίες με το PKK σε μεσολαβητή, είναι εξίσου εντυπωσιακή. Ο ηγέτης του MHP είναι γνωστό ότι έχει πολλούς συμμάχους στην απέραντη γραφειοκρατία της Τουρκίας, και ιδιαίτερα στις δυνάμεις ασφαλείας. «Ο ρόλος του Bahceli υποδηλώνει ότι πρόκειται για ένα σοβαρό σχέδιο του τουρκικού κράτους», λέει ο Cengiz Candar, βουλευτής του DEM, «και ότι βρισκόμαστε είτε στην παραμονή πολύ σημαντικών εξελίξεων, είτε ήδη στη φάση της υλοποίησης».
© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Διαβάστε επίσης
Εκλογές ΗΠΑ 2024: Το μαύρο κουτί και οι κώδικες ασφαλείας απέναντι στη νοθεία
Εταιρικά ομόλογα: Τα 20 που μπορεί να αγοράσει κάποιος με 1.000 ευρώ
BASF: Πώς η κρίση στην παραγωγή EV χτυπά τη χημική βιομηχανία
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
