THEPOWERGAME
Το απόγευμα οποιασδήποτε καθημερινής οι μπουτίκ του εμπορικού κέντρου Istinye Park της Κωνσταντινούπολης σφύζουν από κόσμο. Τα εστιατόρια της πόλης με αστέρια Michelin είναι κλεισμένα για μήνες και οι μαρίνες σκαφών αναψυχής είναι γεμάτες. Τα σημάδια μιας πρωτόγνωρης έκρηξης πλούτου είναι παντού στη μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας, καθώς η κατανάλωση αγαθών πολυτελείας αυξάνεται κατακόρυφα. Οι πλούσιοι γίνονται όλο και πλουσιότεροι: Μεταξύ 2022 και 2023, ο αριθμός των ατόμων με εξαιρετικά υψηλή καθαρή αξία (όσοι έχουν αξία 30 εκατ. δολάρια και άνω) στην Τουρκία αυξήθηκε κατά 10%. Ωστόσο, αν ρωτήσετε τον μέσο Τούρκο αν αισθάνεται πλουσιότερος, η απάντηση θα είναι σχεδόν σίγουρα αρνητική.
Τα νούμερα είναι εντυπωσιακά. Σύμφωνα με έκθεση της τράπεζας UBS, μεταξύ 2022 και 2023, ο μέσος πλούτος (χρηματοοικονομικά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία μείον χρέη) ανά ενήλικα Τούρκο αυξήθηκε κατά 158% σε όρους τουρκικής λίρας – η μεγαλύτερη αύξηση μακράν από κάθε άλλη χώρα. Ο πληθωρισμός της Τουρκίας, ο οποίος διαμορφώθηκε στο 61,8% ετησίως τον Ιούλιο, ξεπερνά κατά πολύ την υποτίμηση της λίρας, η οποία υποχώρησε κατά 19% έναντι του δολαρίου την ίδια περίοδο. Ως αποτέλεσμα οι τιμές των ακινήτων εκτοξεύονται ακόμα και σε όρους δολαρίου, καθώς οι Τούρκοι προσπαθούν να επενδύσουν τις αποταμιεύσεις τους σε περιουσιακά στοιχεία που ελπίζουν ότι θα διατηρήσουν την αξία τους. Όσοι είχαν πρόσβαση σε πιστώσεις συχνά κατάφεραν να γίνουν πλουσιότεροι παίρνοντας δάνειο με βαθιά αρνητικά πραγματικά επιτόκια.
Οι ευκατάστατοι κάτοχοι περιουσιακών στοιχείων μπορεί να βλέπουν τα αποθέματά τους να διογκώνονται, αλλά για τον μέσο πολίτη, το αποτέλεσμα είναι λιγότερο ευχάριστο. Αν και ο όποιος πλούτος τους αυξάνεται στα χαρτιά, στα σούπερ μάρκετ η αγοραστική τους δύναμη έχει μειωθεί. Μεταξύ 2022 και 2023, οι ονομαστικοί μέσοι μισθοί μειώθηκαν. Η νέα ομάδα του υπουργείου Οικονομικών της Τουρκίας, με επικεφαλής τον Mehmet Simsek από τις περσινές εκλογές, προσπαθεί να συγκρατήσει τον πληθωρισμό επαναφέροντας την ορθοδοξία σε μια οικονομία που είχε διαταραχθεί από την πολυετή επιμονή του προέδρου Recep Tayyip Erdogan στα χαμηλά επιτόκια και τις εύκολες πιστώσεις.
Έτσι, η κεντρική τράπεζα διατηρεί το βασικό επιτόκιο στο 50% από τον Μάρτιο, μετά από μια σειρά μεγάλων αυξήσεων, ενώ οι τράπεζες μειώνουν τα πιστωτικά όρια. Οι μεγάλες ονομαστικές αυξήσεις του κατώτατου μισθού έχουν διακοπεί. στα Τον Ιούλιο, στα μέσα του έτους, δεν έγινε καμία αύξηση, όπως τα δύο προηγούμενα χρόνια. Οι Τούρκοι που δεν είναι ιδιοκτήτες των σπιτιών τους πλήττονται από τα ενοίκια που αυξάνονται με τον πληθωρισμό.
«Όσοι μπορούν να αντισταθμίσουν τις ζημιές γίνονται πλουσιότεροι, ενώ εκείνοι που δεν μπορούν γίνονται φτωχότεροι», λέει ο Murat Ucer, οικονομολόγος και πρώην σύμβουλος του υπουργού Οικονομίας της Τουρκίας. Το νέο χρήμα ξοδεύεται στις μοντέρνες γειτονιές της Κωνσταντινούπολης και στα γεμάτα διασημότητες θέρετρα του Μπόντρουμ. Για την εξυπηρέτηση των νέων υπερπλούσιων της χώρας, αναδύεται μια αναπτυσσόμενη εγχώρια βιομηχανία διαχείρισης πλούτου: μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους, η αξία των τουρκικών περιουσιακών στοιχείων υπό διαχείριση προβλέπεται να φθάσει τα 123 δισ. δολάρια. Το 95% των επιχειρήσεων στην Τουρκία είναι οικογενειακές, αλλά ο πλούτος συχνά χάνεται από γενιά σε γενιά αν δεν φυλάσσεται προσεκτικά.
«Οι μεγαλύτερες οικογένειες ήδη φροντίζονται καλά, αλλά τώρα υπάρχουν και άλλες», λέει η Ozge Dogan, ιδρύτρια της Karman Beyond, της πρώτης τουρκικής εταιρείας ιδιωτικών γραφείων διαχείρισης οικογενειακών περιουσιών. Η ίδια προέρχεται επίσης από πλούτο δεύτερης γενιάς. «Είμαστε συντηρητικοί με τον πλούτο μας, αλλά οι αντιλήψεις αρχίζουν να αλλάζουν».
Η κεντρική τράπεζα εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του 2024, ο ετήσιος πληθωρισμός θα μειωθεί στο 38%. Αυτά είναι καλά νέα για τους απλούς Τούρκους. Εν τω μεταξύ, οι πελάτες της κας Dogan αναζητούν μακροπρόθεσμες επενδυτικές επιλογές εκτός Τουρκίας. Η δική της οικογένεια, για παράδειγμα, αγοράζει ακίνητα στο Λονδίνο.
© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Διαβάστε επίσης
Τουρισμός: Άγγιξαν τα 7 δισ. ευρώ οι εισπράξεις το επτάμηνο
Άλισον Φίλιξ: Από χρυσή Ολυμπιονίκης, επιτυχημένη επιχειρηματίας
Οι κινήσεις των κατασκευαστικών εταιρειών στο real estate
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
