THEPOWERGAME
Πριν από περίπου δύο εβδομάδες η Amazon έγινε μέλος ενός αποκλειστικού κλαμπ. Η χρηματιστηριακή της αξία ξεπέρασε τα 2 τρισ. δολάρια, τοποθετώντας την στην παρέα τεσσάρων μόνο άλλων εταιρειών: της Alphabet, της Apple,της Microsoft και της Nvidia. Στα 30 χρόνια λειτουργίας της η Amazon, η οποία ξεκίνησε ως διαδικτυακό βιβλιοπωλείο στο Σιάτλ στις 5 Ιουλίου 1994, αποδείχθηκε απίστευτα επιτυχημένη. Το δίκτυο αποθηκών και φορτηγών της παραδίδει κάθε χρόνο περισσότερα πακέτα από τη FedEx ή τη UPS, που αντιστοιχούν σε αγαθά αξίας 850 δισ. δολαρίων παγκοσμίως. Η πρωτοποριακή της επιχείρηση υπολογιστικού νέφους χρησιμοποιείται από εκατομμύρια πελάτες και αποφέρει ετήσια έσοδα 100 δισ. δολαρίων. Πέρα από τις βασικές δραστηριότητές της, επενδύει σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη παράδοσης, δορυφορικά δίκτυα και αυτοκινούμενα αυτοκίνητα.
Αυτή η επιτυχία είναι αποτέλεσμα της ακούραστης εστίασης της εταιρείας στους πελάτες και του ενθουσιασμού της για πειραματισμό. Οι ακτιβιστές μπορεί να διαμαρτύρονται για τον τρόπο με τον οποίο σκοτώνει τα φυσικά καταστήματα, αλλά οι πελάτες είναι ευχαριστημένοι με τα χαμογελαστά κουτιά συσκευασίας της. Η Amazon βρίσκεται συνήθως στην κορυφή των ερευνών ικανοποίησης πελατών. Στην προσπάθειά της να ευχαριστήσει τους αγοραστές, διοχετεύει επιμελώς τα κέρδη της πίσω στην επιχείρησή της. Πέρυσι καμία εταιρεία δεν ξόδεψε περισσότερα χρήματα για έρευνα και ανάπτυξη ή κεφαλαιουχικές δαπάνες από την Amazon. Πολλές εταιρείες λένε ότι έχουν εμμονή με τους πελάτες, αλλά για την Amazon αυτός ο ισχυρισμός είναι πραγματικά αληθινός.
Τι περιμένει την εταιρεία καθώς εισέρχεται στην τέταρτη δεκαετία της; Τα τελευταία χρόνια η Apple και η Microsoft έχουν ενταχθεί σε ένα πιο σπάνιο κλαμπ: αμφότερες έχουν κεφαλαιοποίηση αγοράς άνω των 3 τρισ. δολαρίων. Το αν η Amazon θα καταφέρει να τις φτάσει θα εξαρτηθεί από το πόσο καλά θα πλοηγηθεί σε τρεις δύσκολους τομείς: την επιβράδυνση του ηλεκτρονικού εμπορίου, την αύξηση του ανταγωνισμού στην τεχνητή νοημοσύνη και την επίθεση από τις αντιμονοπωλιακές ρυθμιστικές αρχές.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας η επιχείρηση ηλεκτρονικού εμπορίου της εταιρείας ανέπτυξε μεγάλη δραστηριότητα, με τα παγκόσμια έσοδα, το 2020, να αυξάνονται κατά 40%. Τους τελευταίους 12 μήνες οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 5%, δηλαδή κατά το ένα τρίτο του ρυθμού τους πριν από την πανδημία, το οποίο αποτελεί πρόβλημα, διότι, αν συνυπολογιστούν τα έξοδα αποστολής και άλλες υπηρεσίες που πωλούνται στους πωλητές, το λιανικό εμπόριο αντιπροσωπεύει τα δύο τρίτα των πωλήσεων της Amazon. Ακόμα χειρότερα, οι αναλυτές εκτιμούν ότι είναι ελάχιστα κερδοφόρα και στηρίζεται από τις επιχειρήσεις cloud-computing και διαφημίσεων. Σε απάντηση, η Amazon προσπάθησε να εισέλθει στα είδη παντοπωλείου, μια αγορά αξίας 2 τρισ. δολαρίων στην Αμερική, στην οποία όμως μόνο το ένα δέκατο των δαπανών πραγματοποιείται online. Διεισδύει επίσης και στα φαρμακευτικά προϊόντα. Ωστόσο, μέχρι στιγμής έχει να επιδείξει ελάχιστα για τις επενδύσεις της.
Η επόμενη πρόκληση είναι η δημιουργική ΤΝ, στην οποία η Amazon θα έπρεπε να υπερέχει, επειδή μεγάλο μέρος της ζήτησης που σχετίζεται με την τεχνολογία αυτήν αφορά υπηρεσίες που βασίζονται στο cloud. Όμως, χάρη στη συνεργασία της με την OpenΑΙ, η Microsoft έχει πάρει το προβάδισμα. Ως αποτέλεσμα, η κυριαρχία της Amazon στο cloud computing φθίνει. Το 2022 το μερίδιο αγοράς της ήταν 13 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από εκείνο της Microsoft. Σήμερα η διαφορά είναι μόλις έξι μονάδες.
Οι ενδείξεις δείχνουν ότι η Amazon διαχειρίζεται αυτού του είδους τα προβλήματα. Τον Μάρτιο επένδυσε 3 δισ. δολάρια στην Anthropic, ανταγωνίστρια της OpenΑΙ. Αυτήν την εβδομάδα προσέλαβε μέρος της ανώτερης ομάδας της Adept, μιας άλλης νεοσύστατης εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης. Φέτος οι κεφαλαιουχικές δαπάνες της θα αυξηθούν κατά ένα πέμπτο, καθώς θα δαπανά σε εξοπλισμό τεχνητής νοημοσύνης για να γεμίσει τα κέντρα δεδομένων της. Εν τω μεταξύ, στο ηλεκτρονικό εμπόριο η εταιρεία προσπαθεί να αποκομίσει μεγαλύτερη αξία, συνδέοντας τη λιανική επιχείρηση στενότερα με τις διαφημιστικές της μονάδες και τις υπηρεσίες ροής βίντεο.
Ωστόσο, αυτή η στενότερη ολοκλήρωση μπορεί να εντείνει μια τρίτη απειλή: την αντιμονοπωλιακή. Οι ρυθμιστικές αρχές παντού έχουν γίνει επιφυλακτικές απέναντι στις μεγάλες τεχνολογικές επιχειρήσεις και η πληθώρα διαφορετικών επιχειρήσεων της Amazon την καθιστά φυσικό στόχο. Η στενότερη σύνδεσή τους μπορεί να προσελκύσει ακόμα περισσότερο έλεγχο. Δείτε, για παράδειγμα, τις καταγγελίες που έγιναν πέρυσι κατά της εταιρείας από την Ομοσπονδιακή Επιτροπή Εμπορίου της Αμερικής. Μία από αυτές ήταν ότι οι πωλητές που ήθελαν τα προϊόντα τους να είναι επιλέξιμα για δωρεάν παράδοση σε αγοραστές με συνδρομή Prime αναγκάζονταν να χρησιμοποιούν τα δίκτυα εφοδιαστικής της Amazon. Οι ρυθμιστικές αρχές αλλού έχουν ανατρέψει τα σχέδια επέκτασής της. Οι αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπλόκαραν τη φιλοδοξία της εταιρείας να αγοράσει την iRobot, έναν κατασκευαστή αυτοματοποιημένων ηλεκτρικών σκουπών.
Εν κατακλείδι, η τέταρτη δεκαετία της εταιρείας θα είναι πιο δύσκολη από την τρίτη, καθώς στις αποφάσεις της θα πρέπει να συνυπολογίσει τον αντιμονοπωλιακό έλεγχο, γεγονός που θα μπορούσε να εμποδίσει την ανάπτυξη. Ίσως έρθει η στιγμή που θα χρειαστεί να κλείσει τα είδη παντοπωλείου με την ίδια αδίστακτη συμπεριφορά που έκανε με το τηλέφωνο Fire. Στην ΤΝ, ο λυσσαλέος ανταγωνισμός από νεοφυείς επιχειρήσεις θα δοκιμάσει την ικανότητά της να συμβαδίσει.
Ωστόσο, η εστίαση της Amazon στους πελάτες της και στην καινοτομία θα τη βοηθήσει. Όλα αυτά τα χρόνια, ο κόσμος δεν έλαβε σοβαρά υπόψη του την Amazon: κατά την εξέλιξη της χρεοκοπίας των dotcom, οι σχολιαστές της έδωσαν το παρατσούκλι «Amazon.bomb» και πολλοί χλεύασαν όταν η εταιρεία ξεκίνησε την υπηρεσία υπολογιστικού νέφους. Το να απορρίψει κανείς την Amazon και πάλι σήμερα θα ήταν μέγα λάθος.
© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Διαβάστε επίσης
Ξύπνησε το φάντασμα της ακυβερνησίας στη Γαλλία
Οι 6+3 αλλαγές σε ασφαλιστικό και εργασιακό
Πώς η Ελλάδα μπαίνει στον ευρωπαϊκό διάλογο για την πυρηνική ενέργεια