THEPOWERGAME
Πριν από μερικά χρόνια, αναλυτές των υπηρεσιών πληροφοριών παρατήρησαν ότι οι συνδεδεμένες στο Διαδίκτυο κάμερες κλειστού κυκλώματος στην Ταϊβάν και τη Νότια Κορέα συνδέονταν ανεξήγητα με ζωτικά τμήματα του ινδικού ηλεκτρικού δικτύου. Η παράξενη σύνδεση αποδείχθηκε ότι ήταν μια σκόπιμα κυκλική διαδρομή, μέσω της οποίας οι Κινέζοι κατάσκοποι επικοινωνούσαν με κακόβουλο λογισμικό που είχαν προηγουμένως θάψει βαθιά μέσα σε κρίσιμα τμήματα του ινδικού δικτύου (πιθανώς για να μπορέσουν να κάνουν μελλοντικό σαμποτάζ). Οι αναλυτές τo εντόπισαν επειδή σάρωναν το Διαδίκτυο για να αναζητήσουν κόμβους «διοίκησης και ελέγχου» (C2) -όπως κάμερες- που οι χάκερ χρησιμοποιούν ως εφαλτήριο για τα θύματά τους.
Η επίθεση δεν αποκαλύφθηκε από κάποια ινδική ή δυτική υπηρεσία πληροφοριών, αλλά από τη Recorded Future, μια εταιρεία στο Somerville της Μασαχουσέτης. Ο Christopher Ahlberg, το αφεντικό της, ισχυρίζεται ότι η εταιρεία γνωρίζει περισσότερους κόμβους C2 από οποιονδήποτε άλλον στον κόσμο. «Xρησιμοποιούμε τη διαδικασία σάρωσης για να ανακαλύπτουμε τις κινεζικές και ρωσικές επιχειρήσεις πληροφοριών». Έχει επίσης δισεκατομμύρια κλεμμένα στοιχεία σύνδεσης που βρέθηκαν στο dark web (ένα δυσπρόσιτο τμήμα του Διαδικτύου) και συλλέγει καθημερινά εκατομμύρια εικόνες. «Γνωρίζουμε κάθε βρετανική εταιρεία, κάθε κινεζική εταιρεία, κάθε ινδική εταιρεία», λέει ο κ. Ahlberg. Η Recorded Future έχει 1.700 πελάτες σε 75 χώρες, συμπεριλαμβανομένων 47 κυβερνήσεων.
Η κινεζική εισβολή και η ανακάλυψή της αποτελούσαν έναν μικρόκοσμο της σύγχρονης κατασκοπείας. Το Διαδίκτυο και οι συσκευές που συνδέονται με αυτό βρίσκονται παντού, προσφέροντας πολλές ευκαιρίες για παρακολούθηση, παγίδευση και μυστικές επιχειρήσεις. Οι οντότητες που το παρακολουθούν και ενεργούν βάσει αυτού είναι συχνά ιδιωτικές εταιρείες, όχι κυβερνητικές υπηρεσίες.
Ωστόσο, ό,τι είναι εφικτό στο Διαδίκτυο δεν παραμένει στο Διαδίκτυο. Οι κάμερες στην Ταϊβάν και τη Νότια Κορέα ήταν μεταξύ των περισσότερων του 1 δισεκατομμυρίου που έχουν εγκατασταθεί παγκοσμίως, μέρος ενός αναπτυσσόμενου δικτύου τεχνικής παρακολούθησης, που έχει κάνει τη ζωή των αξιωματικών των μυστικών υπηρεσιών και των πρακτόρων που πρέπει να στρατολογήσουν πιο δύσκολη.
Οι υπηρεσίες πληροφοριών περνούν τον χρόνο τους αποκτώντας τα μυστικά των άλλων, προστατεύοντας τα δικά τους μυστικά και συμμετέχοντας σε μυστικές δραστηριότητες που άλλοι κυβερνητικοί βραχίονες θα προτιμούσαν να αποποιηθούν: οικοδόμηση επιρροής, διατήρηση μυστικών επαφών με τρομοκρατικές ομάδες, ανατροπή συνωμοσιών ή δολοφονία εχθρών. Η τεχνολογία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των παραπάνω για περισσότερο από έναν αιώνα. Καθώς ο κόσμος μετατοπίστηκε από τους ταχυδρόμους στον τηλέγραφο και στο ραδιόφωνο, γράφει ο Michael Warner, πρώην ιστορικός της CIA, οι μυστικές υπηρεσίες «μηχανοποιήθηκαν και βιομηχανοποιήθηκαν». Έγιναν, επίσης, καταναλώτριες της υψηλότερης διαθέσιμης τεχνολογίας.
Ο πρώτος προγραμματιζόμενος υπολογιστής, ο Colossus, αναπτύχθηκε για να σπάσει τους ναζιστικούς κώδικες. Η έλευση των κατασκοπευτικών δορυφόρων αποκάλυψε την επιφάνεια της Γης. Η αιματηρή τεχνολογία αιχμής, όπως τα μικροσκοπικά τρανζίστορ και το μυστικό μελάνι που προερχόταν από την αναδυόμενη βιομηχανία πλαστικών, άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο πραγματοποιούνταν η ανθρώπινη κατασκοπεία (humint). Όλες αυτές οι τάσεις υιοθετήθηκαν και αναπτύχθηκαν και με το παραπάνω στη μεγάλη τεχνολογική υπερδύναμη του κόσμου, την Αμερική.
Τότε, όπως και τώρα, μέρος αυτής της τεχνολογίας προερχόταν εκτός του κόσμου των κατασκόπων. Όταν η CIA διοργάνωσε ένα από τα πρώτα της συμπόσια για την τεχνητή νοημοσύνη το 1983 στο Λάνγκλεϊ της Βιρτζίνια, περιελάμβανε μια έκθεση πωλητών, όπου η βιομηχανία μπορούσε να παρουσιάσει τα προϊόντα της. Βέβαια, οι τεχνολογίες-ναυαρχίδες -υπερυπολογιστές, κατασκοπευτικά αεροπλάνα, οι δορυφόροι Corona- ήταν έργα ελίτ, που χρησιμοποιούνταν κυρίως για την κατασκοπεία ενός κόσμου που δεν διέθετε αυτήν την τεχνολογία, και ήταν αποκλειστικά κρατικά, λόγω της κλίμακας και του κόστους τους.
Η μεγάλη διαφορά σήμερα είναι ότι η ψηφιακή τεχνολογία έχει εισχωρήσει σε κάθε γωνιά της ζωής. Υπάρχουν πλέον 8,5 δισεκατομμύρια smartphones παγκοσμίως, μέρος μιας επανάστασης της μικροηλεκτρονικής, κατά την οποία το κόστος των φωτογραφικών μηχανών, των μικροφώνων, των δεκτών GPS και άλλων αισθητήρων έχει πέσει κάθετα. Καθώς η παγκόσμια διείσδυση του Διαδικτύου εκτοξεύτηκε από 35% το 2013 σε 67% το 2023, αυτοί οι αισθητήρες σε τηλέφωνα, υπολογιστές, αυτοκίνητα και τηλεοράσεις συνδέθηκαν μεταξύ τους, δημιουργώντας εργοστάσια πληροφοριών σε κάθε τσέπη, σε κάθε δρόμο. Οι αλγόριθμοι και η υπολογιστική ισχύς για την αξιοποίηση του χειμάρρου των δεδομένων έγιναν εκθετικά ικανότεροι και αποτελεσματικότεροι.
Αυτή η εξέλιξη έχει αλλάξει τα πράγματα που ενδιαφέρουν τους κατασκόπους. Οι μυστικές υπηρεσίες έχουν αναλάβει όχι μόνο να παρακολουθούν την τεχνολογία των αντιπάλων τους -κατασκευάζει κάποιος αντίπαλος μυστικά ένα μεγάλο μοντέλο ΤΝ;-, αλλά και να διαμορφώνουν τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείται. Οι δυτικές υπηρεσίες ασφαλείας ανησυχούν ότι η κινεζική επιρροή στα προϊόντα που συνδέονται στο Διαδίκτυο, από το TikTok έως τους δρομολογητές και τα αυτοκινούμενα αυτοκίνητα, θα μπορούσε να γίνει εργαλείο για συλλογή δεδομένων, πολιτική ανάμειξη ή σαμποτάζ σε καιρό πολέμου. Οι υπηρεσίες υποκλοπής σημάτων (sigint) βρέθηκαν στο προσκήνιο των δημόσιων συζητήσεων σχετικά με το αν θα έπρεπε η Huawei να βγει από την προμήθεια βασικών τμημάτων της δυτικής υποδομής.
Εκτός από την αλλαγή του αντικειμένου της κατασκοπείας, αλλάζει και ο τρόπος εργασίας των κατασκόπων. Ορισμένα πράγματα είναι ευκολότερα. Στον Ψυχρό Πόλεμο οι μυστικές επιχειρήσεις -ή «ενεργά μέτρα» στην ορολογία της KGB- απαιτούσαν περίπλοκη και ακριβή υποδομή, σημειώνει ο Thomas Rid του Πανεπιστημίου Johns Hopkins. Οι παραστρατιωτικές επιχειρήσεις της CIA απαιτούσαν στρατιωτικό υλικό που μπορούσε να αποσιωπηθεί (παλιά σοβιετικά όπλα), εταιρείες βιτρίνας (ψεύτικες αεροπορικές εταιρείες) και την προθυμία να διακινδυνεύσουν ζωές Αμερικανών. Οι εικονικές επιχειρήσεις -όπως η πρόσφατη στόχευση από τη Ρωσία των βιομηχανικών συστημάτων ελέγχου στα αμερικανικά και ευρωπαϊκά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας και ύδρευσης- είναι φθηνότερες, ευκολότερες και ασφαλέστερες. «Οι επιχειρήσεις σε δίκτυα υπολογιστών έχουν έναν ενσωματωμένο πειρασμό να κάνουν τη μυστική δράση καταστροφικότερη, επιθετικότερη και να περάσουν από την υπονόμευση στη δολιοφθορά», λέει ο κ. Rid.
Τώρα με βλέπεις
Άλλες επιχειρήσεις έχουν γίνει δυσκολότερες. Η εξάπλωση της κρυπτογράφησης από άκρο σε άκρο έχει περιπλέξει την υποκλοπή σημάτων. Η ανάπτυξη της «πανταχού παρούσας τεχνικής παρακολούθησης» (UTS) έχει καταστήσει δυσκολότερη την απόκρυψη της ταυτότητας των πρακτόρων των μυστικών υπηρεσιών, τη μετακίνησή τους με ψευδώνυμο και τη συνάντησή τους με πράκτορες χωρίς να συλληφθούν. Αυτός ο έλεγχος είναι πιο ισχυρός, πιο διαδεδομένος και πιο εχθρικός: η Κίνα εξάγει τεχνολογία παρακολούθησης σε όλο τον κόσμο.
Δεν πρόκειται απλώς για μυστικά παιχνίδια κατασκόπων εναντίον κατασκόπων. Η εισβολή της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου αποκάλυψε τις συνέπειες της αποτυχίας των μυστικών υπηρεσιών. Σε έναν κόσμο όπου ο πόλεμος των μεγάλων δυνάμεων επαπειλείται όλο και περισσότερο, οι καλές πληροφορίες μπορούν να συμβάλουν στη σταθερότητα. Στον Ψυχρό Πόλεμο το ΝΑΤΟ ήθελε οι πληροφορίες που προέρχονταν από υποκλοπή σημάτων από τις χώρες του Συμφώνου της Βαρσοβίας να είναι «αξιοπρεπείς ή καλές», σημειώνει ο John Ferris στην εγκεκριμένη ιστορία του για την GCHQ, την υπηρεσία πληροφοριών της Βρετανίας, επειδή βοηθούσαν στην αποτροπή.
Το Technology Quarterly εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο η UTS, ο κατακλυσμός δεδομένων και οι εξελίξεις στην τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης αγγίζουν κάθε κλάδο της κατασκοπείας, από τους γεωχωρικούς αναλυτές που πρέπει να περιηγηθούν σε έναν συνεχώς αυξανόμενο σωρό δορυφορικών εικόνων μέχρι τις υπηρεσίες υποκλοπής σημάτων, που πρέπει να κρυφακούσουν έναν σε μεγάλο βαθμό κρυπτογραφημένο κόσμο. Ωστόσο, όλα ξεκινούν από τους μανδύες, τα στιλέτα και τους ανθρώπους που τα χειρίζονται.
© 2024 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved. Άρθρο από τον Economist, το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr. Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά, βρίσκεται στο www.economist.com
Διαβάστε επίσης
Χατζηδάκης: Εντός του 2024 το Δημόσιο μειώνει το ποσοστό του στην ΕΤΕ
Bitcoin: Σε χαμηλό 2 μηνών καθώς η Fed καθυστερεί τη μείωση επιτοκίων
“Καμπανάκι” προμηθευτών για κίνδυνο νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
