THEPOWERGAME
Δώστε χώρο στο «technoking». Πέραν της διαβολικής του δίψας για αυτοεπιβεβαίωση, της μη τήρησης των προθεσμιών, της προκλητικής του στάσης έναντι των ρυθμιστικών αρχών και του γεγονότος ότι σύντομα θα είναι ο οικοδεσπότης της σατυρικής εκπομπής «Saturday Night Live», ο Elon Musk παραμένει εξαιρετικά σοβαρός όταν προσεγγίζει την τεχνολογία.
Τόσο σοβαρός που καθώς συζητούσε για την ουσία των νευρωνικών δικτύων σε μια τηλεδιάσκεψη για την ανακοίνωση των οικονομικών αποτελεσμάτων της εταιρείας του στις 26 Απριλίου, δεν έχασε καθόλου τον ειρμό της σκέψης του όταν ο νεογέννητος γιος του έβαλε τα κλάματα.
Το ρεκόρ των καθαρών κερδών, ύψους 438 εκατομμυρίων δολαρίων, το πρώτο τρίμηνο, το έβδομο στη σειρά, αναφέρθηκε ως μια δευτερεύουσα σκέψη.
Τόση είναι η γοητεία της μηχανής παραγωγής χρήματος της Tesla που πολλοί πλέον δίνουν το πλεονέκτημα της αμφιβολίας στους πιο εκκεντρικούς ισχυρισμούς του κ. Musk.
Ο τελευταίος αφορά την τεχνητή νοημοσύνη (AI). Όπως λέει, στο μέλλον, το όνομα Tesla δεν θα οδηγεί σε συνειρμούς που αφορούν μόνο πρωτοπόρα ηλεκτρικά οχήματα (EV) και την ανανεώσιμη ενέργεια, αλλά και την Τεχνητή Νοημοσύνη και τη ρομποτική.
Το σκεπτικό του βασίζεται στην πεποίθηση ότι βρίσκεται κοντά στη λύση του προβλήματος των αυτοκινούμενων αυτοκινήτων χρησιμοποιώντας μόνο οκτώ κάμερες, μηχανική εκμάθηση και ένα ηλεκτρονικό εγκέφαλο στο αυτοκίνητο που αντιδρά με υπεράνθρωπη ταχύτητα.
Αποκαλεί την πλήρη αυτο-οδήγηση «ένα από τα δυσκολότερα τεχνικά προβλήματα… που ίσως υπήρξε ποτέ».
Παρά την αισιοδοξία της στο τεχνικό κομμάτι, η Tesla αντιμετωπίζει παράλληλα τη θλιβερή πραγματικότητα της καθημερινής ζωής.
Αν και, σε σχέση με το 2020, φέτος αναμένει να παραδώσει περίπου 50% περισσότερα οχήματα, ή περίπου 750.000, όπως και άλλες αυτοκινητοβιομηχανίες, παλεύει με την έλλειψη τσιπ υπολογιστών.
Η ατυχής συντριβή ενός μοντέλου S στο Τέξας, που είχε ως αποτέλεσμα δυο άτομα να χάσουν τη ζωή τους τυλιγμένα στις φλόγες, έχει προκαλέσει ανησυχίες σχετικά με την τεχνολογία της αυτόνομης οδήγησης (αναφορές ότι η λειτουργία του Autopilot σχετιζόταν με το δυστύχημα είναι «εντελώς ψευδείς», δήλωσε ο κ. Musk).
Η σχετιζόμενη με την πανδημία έλλειψη μηχανικών έπληξε την παραγωγή της εταιρείας στην Κίνα, στην οποία οφείλεται μεγάλο μέρος της πρόσφατης ανάπτυξής της.
Και οι κινεζικές αρχές, οι οποίες περιέβαλαν με αγάπη την αμερικανική εταιρεία, δείχνουν πλέον σημάδια κόπωσης.
Ο κ. Musk ενδέχεται κάποια μέρα να δει τα όρια του βασιλείου να περιορίζονται όχι από τη φυσική, αλλά από τη γεωπολιτική.
Δεν είναι πλέον ο μόνος που μιλάει χρησιμοποιώντας μεγαλόσχημους όρους για την Tesla.
Αυτές τις μέρες, περισσότερο νηφάλιοι τον ανταγωνίζονται σε όρους μεγαλοπρέπειας όταν μιλάνε για την αξία της Tesla, ύψους 700 δισεκατομμυρίων δολαρίων περίπου, γεγονός που τοποθετεί όλους τους άλλους κατασκευαστές αυτοκινήτων στη σκιά.
Ο Καναδός διαχειριστής περιουσιακών στοιχείων, Jed Dorsheimer της Canaccord Genuity, όταν περιγράφει τις δυνατότητες της Tesla ξεκινά με την εφεύρεση της τυπογραφίας στην Ευρώπη του 15ου αιώνα.
Ο Adam Jonas της Morgan Stanley, πιστεύει ότι τα Ηλεκτρικά Αυτοκίνητα του κ. Musk βρίσκονται στη μέση αυτού που μοιάζει με τη «στιγμή του Model-T» – υπό την προϋπόθεση ότι μπορεί, όπως ο Henry Ford, να ανοίξει τη μαζική παραγωγή για να κάνει το Tesla πιο προσιτό.
Και οι δύο συγκρίνουν την Tesla με την Apple, τον αμερικανικό τεχνολογικό γίγαντα, για να δείξουν πως ο κ. Musk θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα οικοσύστημα gadget και υπηρεσιών που να ενισχύουν το ένα το άλλο.
Για ορισμένους, η σύγκριση με την Apple είναι πιο εύστοχη από τη σύγκριση με τους παλαιούς κατασκευαστές αυτοκινήτων.
Η καινοτομία που μοιάζει σαν να ξεπηδά από τη Silicon Valley ενθουσιάζει τους οπαδούς της Tesla περισσότερο από τις πωλήσεις αυτοκινήτων.
Στην Wall Street, η αξία που αποδίδεται στη σχετικά χαμηλού περιθωρίου επιχειρηματική δραστηριότητα των Ηλεκτρονικών Αυτοκινήτων της Tesla επισκιάζεται όλο και περισσότερο από ένα μείγμα πιο ασαφών, αλλά δυνητικά πιο προσοδοφόρων δραστηριοτήτων, σχετιζόμενων κυρίως με το λογισμικό.
Αυτές περιλαμβάνουν το είδος των διασυνδεδεμένων υπηρεσιών, όπως χάρτες, ψυχαγωγία, κοινή χρήση διαδρομών (ride-sharing), ημι-αυτόνομη οδήγηση και αναβαθμίσεις over-the-air που κάνουν τα αυτοκίνητα Tesla το όνειρο των απανταχού «κομπιουτεράδων».
Ελάχιστοι υποθέτουν, όπως ο κ. Musk, ότι οι πλήρως αυτόνομες «ρομποταξίες» βρίσκονται προ των πυλών.
Ωστόσο, ορισμένοι, όπως ο κ. Jonas, πιστεύουν ότι οι στόλοι των υπηρεσιών κοινής χρήσης διαδρομών της Tesla, πιθανώς με κάποιον στο τιμόνι, σύντομα θα οργώνουν τους δρόμους της πόλης.
Ο μαγικός ρεαλισμός μπορεί να κινηθεί και πέραν αυτού. Εκτός από την τεχνολογία της Τεχνητής Νοημοσύνης και το λογισμικό, ο κ. Musk ανεβάζει ταχύτητα στο αρχικό σχέδιο της Tesla για την δημιουργία, παράλληλα με ένα προσιτό αυτοκίνητο, μιας επιχείρησης ενέργειας μηδενικών εκπομπών.
Έχει περιγράψει την πρόθεση του να παράγει μπαταρίες χωρητικότητας τριών τεραβατώρων μέσα σε μια δεκαετία, 12 φορές περισσότερης από τον στόχο της Volkswagen, του πλησιέστερου ανταγωνιστή της εταιρείας του στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Εκτός από τη μείωση του κόστους των αυτοκινήτων στα 25.000 δολάρια το ανώτερο, οι μπαταρίες θα κινηθούν επίσης προς την κατεύθυνση του επιχειρηματικού σχεδίου της Tesla που σχετίζεται με την αποθήκευση ενέργειας για το σπίτι.
Αυτό θα δημιουργούσε κάτι που ο ίδιος αποκαλεί «τεράστια διάσπαρτη επιχείρηση κοινής ωφελείας» που θα μπορεί να αντιμετωπίσει την αυξημένη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι θα χρησιμοποιούν ηλεκτρικά οχήματα, αλλά και να παρέχει σταθερότητα δικτύου σε περιόδους κακού καιρού.
Ο κ. Dorsheimer, ο οποίος είναι ιδιαίτερα αισιόδοξος για το επιχειρηματικό εγχείρημα της ηλιακής ενέργειας και αποθήκευσης της Tesla, πιστεύει ότι το ενεργειακό της σήμα κατατεθέν θα μπορούσε να οδηγεί σε συνειρμούς ανάλογους με το σήμα της Apple.
Διαφορετικός τρόπος σκέψης
Η Apple, η οποία αξίζει τρεις, ίσως και παραπάνω, φορές περισσότερο από από την Tesla, αποτελεί τιμή για μια εταιρεία να συγκρίνεται μαζί της.
Είναι επίσης το πρωταρχικό παράδειγμα για το πώς μια αμερικανική εταιρεία μπορεί να χειριστεί επιδέξια την παρακμή του υπερδύναμου ανταγωνιστή της.
Ωστόσο, γεωπολιτικά, η Tesla μπορεί να βρίσκεται σε μειονεκτική θέση.
Είναι εξίσου παγκόσμια με την Apple: πέρυσι πραγματοποίησε τις μισές της πωλήσεις εκτός Αμερικής. Το 21% αυτών προήλθε από την Κίνα.
Όμως, η παγκόσμια αγορά αυτοκινήτων ύψους 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων είναι πάνω από τέσσερις φορές μεγαλύτερη από αυτήν των κινητών τηλεφώνων.
Με περισσότερες εταιρείες να εμπλέκονται, τα αυτοκίνητα είναι πιο πολιτικά ευαίσθητα από τα smartphones.
Αρχικά χώρες όπως η Κίνα και η Γερμανία υποδέχτηκαν με δόξα και τιμή τα gigafactories της Tesla, εν μέρει για να ωθήσουν τις τοπικές εταιρείες να παράξουν καλύτερα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Τώρα που αυτό συμβαίνει, η πίεση για να κρατηθεί η Tesla κάτω αυξάνεται.
Εάν ο κ. Musk έχει δίκιο ότι η αυτόματη οδήγηση είναι το μέλλον της μετακίνησης, οι ανησυχίες για τη συλλογή δεδομένων και την εθνική ασφάλεια αναμένεται να αυξηθούν.
Η Κίνα ήδη υπαινίχθηκε ότι ανησυχεί. Φέτος, η κυβέρνηση περιόρισε τη χρήση οχημάτων Tesla από το στρατιωτικό προσωπικό και τους υπαλλήλους ορισμένων κρατικών επιχειρήσεων λόγω ανησυχιών σχετικά με την ασφάλεια των δεδομένων.
Ο κ. Jonas, από τη μία, πιστεύει ότι η θέση της Tesla στην Κίνα θα «μειωθεί σημαντικά» κατά την επόμενη δεκαετία, καθώς η αγορά των αυτοκινήτων μεταμορφώνεται σε υπηρεσία μεταφορών που θα λειτουργεί και θα ρυθμίζεται από το κράτος σε συνεργασία με τους τοπικούς πρωταθλητές.
Η κυβερνο-παράνοια μπορεί, φυσικά, να καταστήσει την πώληση ενός κινεζικού αυτοκινήτου στην Αμερική τόσο δύσκολη όσο ενός αμερικανικού στην Κίνα.
Βέβαια σε σύγκριση με τα «εξαιρετικά δύσκολα» προβλήματα που προσπαθεί να επιλύσει η Tesla, ακόμη και η πολιτική των υπερδυνάμεων μάλλον μοιάζει με ερεθισμό του δέρματος.
Ωστόσο, παρόλο που ο κ. Musk μπορεί να ισχυρίζεται ότι κυριαρχεί στον τομέα της φυσικής, αυτοί που διαχειρίζονται μεγάλο μέρος του πραγματικού κόσμου είναι οι πολιτικοί, οι γραφειοκράτες και οι συνωμοσιολόγοι.
Μια πηγή ισχύος που ούτε το technoking δεν μπορεί να διαταράξει.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com