THEPOWERGAME
Οι νέοι στη Φινλανδία απολαμβάνουν ένα από τα καλύτερα σχολικά συστήματα στον κόσμο.
Έως την ηλικία των 15 ετών, οι επιδόσεις τους σε διεθνείς διαγωνισμούς επιστήμης, ανάγνωσης και μαθηματικών, είναι πολύ πάνω από το μέσο όρο.
Αυτό καθιστά ακόμη πιο απογοητευτικό το γεγονός ότι, συχνά, μόλις φύγουν από το σχολείο η πρόοδός τους σταματά. Στην Αμερική το 90% όσων ξεκινούν σπουδές για την απόκτηση πανεπιστημιακού πτυχίου το κάνουν τη χρονιά που αποφοιτούν.
Στη Φινλανδία το ποσοστό αυτό είναι 20%.
Μία εξήγηση είναι τα αυστηρά κριτήρια εισαγωγής. Πέραν των εξετάσεων στο σχολείο, τα πανεπιστήμια παραδοσιακά απαιτούν από τους υποψηφίους να περάσουν και εισαγωγικές εξετάσεις με επιτυχία.
Το να διαπρέψει κάποιος και στα δύο την ίδια χρονιά είναι δύσκολο: οι μαθητές που τελειώνουν το σχολείο συνήθως έχουν χειρότερες επιδόσεις από τους υποψήφιους που είναι μερικά χρόνια μεγαλύτεροι και έχουν περισσότερο χρόνο να προετοιμαστούν.
Παράλληλα οι εξετάσεις αποθαρρύνουν τους υποψηφίους να υποβάλουν αίτηση σε περισσότερα από ένα ή δύο ιδρύματα. Επειδή έχουν λίγες εφεδρικές επιλογές, οι ταλαντούχοι υποψήφιοι που χάνουν θέσεις στα πιο διάσημα πανεπιστήμια συχνά καταλήγουν χωρίς καθόλου θέση.
Το αποτέλεσμα είναι ότι πολλά από τα πιο έξυπνα μυαλά της Φινλανδίας καταλήγουν να απέχουν από τις σπουδές για τουλάχιστον ένα και μερικές φορές πολλά χρόνια, τα οποία φυσικά δεν έχουν προγραμματίσει.
Πολλοί δυσκολεύονται. Αλλά είναι κακό και για την οικονομία. Ο πληθυσμός της Φινλανδίας συγκαταλέγεται μεταξύ των ταχύτερα γηράσκοντων στην Ευρώπη, λέει ο Tuomas Pekkarinen του Κυβερνητικού Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών (VΑΤΤ).
Η χώρα δεν μπορεί να αφήνει φιλόδοξους νέους έξω από το παιγνίδι. Και ενώ οι φάκελοι των υποψήφιων φοιτητών περιμένουν στοιβαγμένοι σε τραπέζια ή ράφια, μια στις πέντε θέσεις εργασίας στη Φινλανδία καλύπτεται από άτομα με δεξιότητες χαμηλότερες από τις ιδανικές.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να βρει λύση. Οι αλλαγές που τέθηκαν σε ισχύ πέρυσι απαιτούν από τα πανεπιστήμια να δέχονται τουλάχιστον τους μισούς υποψήφιους βάσει μόνο των βαθμολογιών τους στο σχολείο.
Πολλοί υποψήφιοι εξακολουθούν να συμμετέχουν σε εισαγωγικές εξετάσεις, αλλά η ιδέα είναι τα πανεπιστήμια να μην απαιτούν πλέον από τους υποψήφιους φοιτητές να γονατίζουν εκ των προτέρων στο διάβασμα.
Ο κ. Pekkarinen λέει ότι η ανατροπή που προκλήθηκε από την πανδημία δυσκολεύει τη μέτρηση των αποτελεσμάτων, αλλά τα πρώτα σημάδια δείχνουν ότι οι μεταρρυθμίσεις βοηθούν στη μείωση της ηλικίας στην οποία οι περισσότεροι μαθητές ξεκινούν τις σπουδές τους.
Καθιστώντας την εισαγωγή στα πανεπιστήμια αποτελεσματικότερη η κυβέρνηση θα μπορέσει να αποκομίσει περισσότερα οφέλη από τα κονδύλια που δαπανά για την αύξηση του αριθμού των προσφερόμενων θέσεων.
Το ποσοστό των νέων Φινλανδών με πτυχίο δεν έχει αλλάξει πολύ εδώ και μια δεκαετία. Βρίσκεται στο 42%, δηλαδή κάτω του μέσου όρου των πλούσιων χωρών.
Η κυβέρνηση θέλει να φτάσει το 50% έως το 2030.
Πέρυσι, χρηματοδότησε περίπου 4.000 ακόμη θέσεις για να βοηθήσει να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις της πανδημίας στους νέους. Ίσως μια μέρα οι μαθητές που αφήνουν το σχολείο στη Φινλανδία φτάσουν στο σημείο να νοσταλγούν τον χρόνο που απείχαν από τις σπουδές τους.
© 2021 The Economist Newspaper Limited. All rights reserved.
Άρθρο από τον Economist το οποίο μεταφράστηκε και δημοσιεύθηκε με επίσημη άδεια από την www.powergame.gr Το πρωτότυπο άρθρο, στα αγγλικά βρίσκεται στο www.economist.com